Pratik Hızlı GNU-Linux Başvuru Komutları

TRWE_2012 · 14 Nis 2022

39.Sudo Yetkilendirme Grubuna, Kullanıcı Hesap Ekleyerek Yetkilendirme

Ubuntu Ve Debian tabanlı sistem kurulumlarında oluşturulan ilk kullanıcı kendiliğinden sudo grubuna eklenir. Böylece bu kullanıcı kendi parolasını kullanarak gerekli işlemleri yapabilir. Ancak daha sonra eklenen kullanıcılar için bu işlem kendiliğinden olmaz. Bunu şu şekilde yapabilirsiniz.

Bir kullanıcıyı sudo grubuna eklemenin en kolay yolu usermod komutunu kullanmaktır.Böylece kullanıcı sudo grubuna eklenir.

sudo usermod -G admin kullanıcı_adı

Eğer bu kullanıcı daha önce başka gruplara dahilse

sudo usermod -a -G admin kullanıcı_adı

komutunu kullanın.

Eğer görsel bir şekilde bunu yapmak istiyorsanız Sistem-> Yönetim ->Kullanıcılar ve Gruplar yolun takip edin. İstediğiniz kullanıcıyı seçin ve Properties'e (Özellikler'e) tıklayın. Daha sonra User privileges(Kullanıcı ayrıcalıkları) sekmesi altında Executing system administration tasks(Sistem yönetimi görevlerini yürütme) yazan kutucuğa tıklayın.

Bu işlemin GNU-Linux Mint 19.3 MATE İşletim Sisteminde karşılığı...

1.ADIM :

Mate Denetim Masası Linux Çalıştır'dan Başlatılır.

2.ADIM :

Burada Kullanıcı Ve Gruplar'a tıklanır.

3.ADIM :

Aşağıdaki ekran alıntısındaki gibi ekleme işlemi yapılır ve sistem yeniden başlatılır.

TRWE_2012 · 20 Nis 2022

40.GNU Linux'ta GTK Ortamında QT Uygulamalarının Düzgün Görünmesi İçin Yapılacak İşlemler

GTK ortamında QT uygulamalarının düzgün görünmesi için birkaç düzenleme yapmaya ihtiyaç var. Bunlar sırasıyla qt5ct uygulamasının kurulumunu aşağıdaki komut ile sağlıyoruz.

Bash:

sudo apt-get install qt5ct

Kurulumdan sonra ev dizini içindeki .profile gizli dosyasına şu iki satırın eklenmesi için kullandığınız metin editöründe dosyayı açın ve aşağıdaki iki satırlık kodları en alt boş bölüme kopyala-yapıştır ile aktarın.

Bash:

QT_PLATFORM_PLUGIN="qt5ct"
export QT_QPA_PLATFORMTHEME="qt5ct"

Dosyayı kayıtlayıp , kapatın....

Sonrasında oturumu yeniden başlatıp qt5ct uygulamasını başlatıp Appearance sekmesinden Breeze temasının, Fonts sekmesinden yazıtiplerinin Noto Sans Regular 10 olarak ayarlanması, Icon Theme sekmesinden Breeze olarak seçilip uygulanması, Qt/KDE uygulamalarının daha güzel görünmesini sağlayacaktır.

Sonuç kesinlikle çok daha iyi olacaktır.

TRWE_2012 · 29 Nis 2022

41.GNU-Linux'da "Gerçekten" Kalıcı Veri İmhası Nasıl Olur?

Açılacak bir terminal penceresinde komut satırına ;

Bash:

shred -vuf --iterations= N ‘Silenecek_Nesne'

ifadesiyle veri imha edilir.

Komut'ta geçen;

Silinecek_Nesne 'den kast edilen, dosya ve dizinler'dir.

N harfi ise herhangi bir artan pozifif tamsayıyı ifade eder. (örneğin N=5,N=100 gibi)

ÖRNEK BİR KULLANIMI:

Örnek Komut Ve Çıktısı :

Bash:

battalgazi@notebookpc:~/Masaüstü$ ls -lastr toplam 37488 37480 -rwxrwxrwx 1 battalgazi battalgazi 38372040 Eyl 19 2017 Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe 4 drwxr-xr-x 76 battalgazi battalgazi 4096 Nis 29 10:40 .. 4 drwxrwxr-x 2 battalgazi battalgazi 4096 Nis 29 13:10 . battalgazi@notebookpc:~/Masaüstü$ shred -vuf --iterations=64 'Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe' shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 1/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 2/64 (c92492) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 3/64 (249249) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 4/64 (555555) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 5/64 (db6db6) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 6/64 (db6db6) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 7/64 (333333) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 8/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 9/64 (ffffff) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 10/64 (999999) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 11/64 (aaaaaa) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 12/64 (edb6db) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 13/64 (249249) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 14/64 (000000) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 15/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 16/64 (555555) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 17/64 (b6db6d) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 18/64 (5ddddd) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 19/64 (924924) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 20/64 (111111) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 21/64 (5b6db6) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 22/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 23/64 (911111) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 24/64 (36db6d) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 25/64 (6eeeee) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 26/64 (b33333) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 27/64 (d55555) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 28/64 (a22222) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 29/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 30/64 (2aaaaa) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 31/64 (3bbbbb) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 32/64 (6db6db) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 33/64 (b6db6d) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 34/64 (124924) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 35/64 (a49249) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 36/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 37/64 (6db6db) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 38/64 (cccccc) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 39/64 (924924) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 40/64 (e66666) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 41/64 (dddddd) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 42/64 (222222) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 43/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 44/64 (7fffff) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 45/64 (088888) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 46/64 (888888) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 47/64 (c44444) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 48/64 (199999) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 49/64 (000000) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 50/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 51/64 (bbbbbb) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 52/64 (aaaaaa) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 53/64 (444444) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 54/64 (f77777) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 55/64 (4ccccc) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 56/64 (492492) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 57/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 58/64 (777777) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 59/64 (800000) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 60/64 (eeeeee) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 61/64 (666666) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 62/64 (ffffff) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 63/64 (492492) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: geçiş 64/64 (random) shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: siliniyor shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: 000000000000000000000000000000000 olarak yeniden adlandırıldı shred: Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe: silindi battalgazi@notebookpc:~/Masaüstü$

Yukarıdaki "Opera_beta_48.0.2685.26_Setup.exe" nesnesinin üzerine 64 defa yazılarak veri kurtarılamayacak şekilde kalıcı olarak silinmiştir disk üzerinden.....

TRWE_2012 · 29 Nis 2022

42.GNU-Linux'ta Kullanıcı Güvenlik Yönergesinin Değişimi

Parolanın değiştirilme zorunluluğu, kaç gün arayla değiştirilmesi gerektiği veya kaç gün değiştirilmez ise hesabın kilitleneceği gibi kuralları sonradan belirlemek gerekir.Bu tür ayarları yapmak isterseniz, chage olarak adlandırılan bir komutu kullanmalısınız. Kullanımı kolay ve basit olan bu komut, seçeceğiniz parola politikalarının oluşturulmasında size çok yardım olacaktır. Yardım (help) ve Kılavuz (man) sayfalarından seçenekleri ve yapabileceklerinizi görmeniz mümkün.

Bash:

chage --help
man chage

Bash:

battalgazi@notebookpc:~$ chage -l battalgazi
Son Parola Değişimi                                            : Kas 30, 2021
Parola Kullanım Süresi Dolumu                                  : Hiçbir zaman
Parola Pasif                                                  : Hiçbir zaman
Hesap Bitimi                                                    : Hiçbir zaman
Şifre değişiklikleri arasındaki en az gün sayısı        : 0
Maksimum giriş denemesi sayısı aşıldı                   : 99999
Şifre süresinin dolumundan önceki uyarı gün sayısı    : 7

Üstteki raporda görüldüğü gibi kullanıcının parolası, asla zaman aşımına uğramayacak, pasif hale gelmeyecek, hesap pasif hale gelmeyecek ve parolanın değişiminin üzerinden 99999 gün geçmeden yeni parola belirleme zorunluluğu ortaya çıkmayacaktır.

Bash:

sudo chage -M 90 battalgazi

Bu komut, belirttiğiniz kullanıcının, en son parola değişiminden itibaren 90 gün sonra parolasını değiştirmek zorunda olduğunu kural olarak belirlemenizi sağlar.

Bash:

sudo chage -m 5 -M 90 -I 30 -W 14 battalgazi

Komut içerisinde kullanılan seçenekleri tek tek açıklayalım.
(-m 5) seçeneği ile, bir parola değiştirildikten sonra yeniden değiştirilmesi için, en az 5 günün geçmesi gerektiği belirlenmiştir.
(-M 90) seçeneği sayesinde, parola değişiminden itibaren 90 gün geçtiğinde, kullanıcı mecburen parolasını değiştirmek zorunda bırakılmıştır.
(-I 30) kullanıcı, en son oturum açtığından itibaren 30 gün oturum açmamış ise, hesabın pasif hale geçirilmesi kural olarak belirlenmiştir. Tatile çıkıyorsanız veya uzun süre bilgisayarınızdan uzak kalacaksanız dikkatli kullanmanızı öneriyoruz.
(-W 14) seçeneği, kullanıcıya parolasının zamanının dolmasına 14 gün kaldığından itibaren uyarı ile ikaz edilmesini sağlayacaktır.

TRWE_2012 · 30 Nis 2022

43.Sistem'de En Büyük Dosyaları Listeleme Yapma Terminal'den.....

Sistemde Yer Kaplayan Büyük Dosyaları Bulma

Bilgisayarınıza indirdiğiniz dosyaların bir kısmını, sonradan işime yarar diyerek tutuyor olabilirsiniz. Bir süre sonra diskinizin kapasitesi azalmaya başlar. Siz de bu dosyaları silmek için, yüzlerce dosya arasında araştırma yapmaya başlarsınız. Bu yazıda find komutunu kullanarak, bilgisayarınızda bulunan büyük dosyaları bulmanın yolunu açıklanacaktır.

Aşağıdaki örnekte, find komutunu kullanarak elde ettiğimiz sonucu, Linux filtreleme komutları yardımıyla listeliyoruz ve en büyük 5 dosyayı ekrana yazdırıyoruz.

Bash:

find . -xdev -ls | sort -n -k 7 | tail -5

Bash:

20324812 1860964 -rw-r--r-- 1 battalgazi battalgazi 1905615064 Nov 21  12:00 ./Downloads/ubuntu1604_i386.deb
20325627 2876456 -rw-r--r-- 1 battalgazi battalgazi 2945482752 Jul 27  11:00 ./Downloads/linux-2016.1-i386.iso
4325458 3004804  -rw-r--r-- 1 battalgazi battalgazi 3076767744 Oct 10  06:00 ./Downloads/adalinux_325.iso
20324879 3948552 -rw-r--r-- 1 battalgazi battalgazi 4043309056 Oct 30  20:00 ./Downloads/rhel-x32-dvd.iso
21237459 4228176 -rw-r--r-- 1 battalgazi battalgazi 4329570304 Sep 29  07:00 ./Downloads/LiteLinux-7-32-DVD.iso

Açıklama:

find . : Yukarıda vermiş olduğumuz komut, bulunduğumuz klasörü ve alt klasörlerindeki tüm dosyaları arar. Komutu verdiğiniz yer önemlidir. Bu örnekte, komut home klasöründe ve sudo yetkisi olmadan verilmiştir. Baş tarafına sudo yetkisi eklediğinizde sonuçlar değişebilir.

-xdev : find komutua ait bu parametre, sadece üzerinde çalıştığımız diskte işlem yapılmasını sağlar. Sisteminize bağlı diğer disk bölümlerinin aranmasını engeller.

-ls : Sonuçların listelenmesini sağlar.

sort : Elde ettiğimiz sonuçlara sıralama işlemi yapmamızı sağlar.

-n : Sıralamanın sayılar değerlerle yapılacağını belirtir.

-k 7 : Sıralamanın, bir kriter girilerek yapılmasını sağlar. Bizim örneğimizde 7. sütun olan boyut (size) sütunu kullanılmıştır.

tail -5 : Sort komutu ile küçükten büyüğe yapılan sıralamanın sonucunda, en büyük dosyalar listenin en sonunda yer alacaktır. tail -5 komutu ile en son 5 satırın ekranda görüntülenmesi sağlanır. İsterseniz, tail -10 şeklinde değiştirerek en büyük 10 dosyayı da bulabilirsiniz.

Size sadece, bulunan dosyaların hangilerinin yedekleme diskine aktarılacağını, hangilerinin sileceğine karar vermek kalıyor.

TRWE_2012 · 1 May 2022

43.GNU/Linux'da Sistem'e Bağlı Birimleri Görüntülemenin En Kolay Yolu...

Komut satırına ;

Bash:

df -hT | sed -n '1p;/^\//p'

yazılır.

SONUÇ:

Bash:

root@notebookpc://# su root

root@notebookpc://# df -hT | sed -n '1p;/^\//p'

Dosyasistemi   Tür        Boy  Dolu   Boş Kull% Bağlanılan yer
/dev/sda3      ext4       22G   16G  4,4G   79% /
/dev/sda2      fuseblk    54G   28G   26G   52% /media/battalgazi/TRWE_2012
/dev/sda1      fuseblk    63G   24G   39G   39% /media/battalgazi/WINDOWS 7

root@notebookpc://#

TRWE_2012 · 16 May 2022

44.GNU - Linux İşletim Sisteminde "Kullanılanan Dosya Yöneticisi"ni root Olarak Açmanın Yolları

Adımlar :

1.Klavyenizden CTRL +alt + T tuş kombinasyonu ile bir terminal penceresi açın.

2.Komut satırına ;

2.1.

Kod:

sudo -s <dosya_yöneticisinin_komutsal_adı>

yazarsanız, normal kullanıcı üzerinden root kullanıcısı, normal kullanıcının "ev dizinini" açar.

2.2.

Kod:

sudo -i <dosya_yöneticisinin_komutsal_adı>

yazarsanız, normal kullanıcı direkt root kullanıcısının "root ev dizinini" açar.

ÖRNEK :

Arama Yap

Arama Yap

Pratik Hızlı GNU-Linux Başvuru Komutları

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

Sistemde Yer Kaplayan Büyük Dosyaları Bulma

Açıklama:

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

Pratik Hızlı GNU-Linux Başvuru Komutları

Pratik Hızlı GNU-Linux Başvuru Komutları

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

Sistemde Yer Kaplayan Büyük Dosyaları Bulma​

Açıklama:​

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

TRWE_2012

لِيَغْفِرَ لَكَ اللّٰهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِك

Sistemde Yer Kaplayan Büyük Dosyaları Bulma

Açıklama: