(d.1855 / ö.1923)
Osmanlı âlim ve velilerinden bir zat olup, adı Muhammed Ziyaeddin'dir. Nurşinî nisbetiyle meşhur olmuştur. Babası, büyük velilerden Abdurrahman Tâğî (Tâhî) Hazretleri'dir. 1272 (m.1855) yılında Bitlis'in Hizan ilçesine bağlı Usba köyünde dünyaya geldi. 1342 (m.1923) yılında yine Bitlis'in Nurşin kö*yünde vefat etti. Kabri, Nurşin'de, babasının kabri yanındadır. Ziyaeddin Nurşini Hazretleri'nin aile çevresi ilim ve fazilet sahibi dindar insanlardan meydana geliyordu. Çocukluğu büyük âlimlerin yanında geçti. Birtakım ilimleri, babası Abdurrahman Tâğî Hazretleri'nden aldı. Zamanla okunması adet olan ilimleri okuyarak icazet aldı. Abdurrahman Tâğî Hazretleri, vefatına yakın oğlu Ziyaeddin Efendi'yi, en büyük halifesi Fethüllah-i Verkânî'ye emanet etti. Onun hizmet ve sohbetle*rinde bulundu. Böylece zahir ilimlerinin yanında tasavvuf yolunda da ilerledi. 1889 yılında sülûkünü tamamlayarak kendisinden hilafet aldı. Muhammed Ziyaeddin Nurşinî Hazretleri on yıl hocası Fethüllah Verkânî Hazretlerinin sağlığında, yirmi dört yıl da onun vefatından sonra, tam otuz dört yıl irşat hizmetinde bulundu. Birinci Dünya Savaşı'na katılan Muhammed Ziyaeddin Nurşinî Hazretle*ri büyük kahramanlıklar göstermiş, koluna isabet eden bir mermi sebebiyle kolu felç olmuştur. İrşad faaliyetleri sırasında kendisinden sonrası için pek çok hayırlı halef yetiştirdi. Meşhur halifelerinden bazıları şunlardır:
Molla Muhammed Emin Efendi,
El-Hac Abdülkerim Efendi.
Şeyh Ahmed el-Haznevî Hazretleri,
Şeyh Muhammed Karaköy Hazretleri,
Şeyh Muhammed Selim Hizânî Hazretleri,
Şeyh Mahmud Zokaydı Hazretleri
Hocası Fethüllah Verkânî Hazretleri'nin oğlu Şeyh Alâeddin Efendi Haz*retleri
Tilli Şeyh Şahâbeddin Efendi Hazretleri
Tilli Molla Abdullah Efendi,
Molla Halil Kavakî Efendi,
Molla Yusuf Hurtî Efendi
Molla Abdurrahman Çorkeşi Efendi
Şeyh İbrahim Abri Hazretleri.
Muhammed Ziyaeddin Nurşinî Hazretleri, vefatından üç ay kadar önce kışı Bitlis'te geçirmeye karar verdi. Ailesi ve dostları buna rıza göstermediler. Ancak o kararında ısrar etti. Yola çıkmadan hocası Fethüllah Verkânî Hazretleri'nin kabrini ziyareti sırasında: "Bu sefer Bitlis'e gidişimin tek sebebi Şeyhül Azam Hazretleri'nin kab*rini ziyaret etmektir. Çünkü ilkbahara kadar Yüce Mevla'nın neyi halkedeceğini bilmiyoruz." buyurarak ilkbahardan önce vefat edeceğini işaret etti. Ziyaeddin Nurşinî Hazretleri'nin tek oğlu olan Molla Fethullah kendisin*den bir hafta önce vefat etmişti. Molla Fethullah'ın büyük oğlu Cemaleddin ise kendisinden on üç gün sonra vefat etmiştir. Sevdiklerine ve talebelerine yazdığı mektuplarını halifelerinden Muhammed Alâeddin Efendi "Mektûbât" adıyla toplamıştır.
Yüce Allah sırrını mukaddes ve mübarek kılsın.
Osmanlı âlim ve velilerinden bir zat olup, adı Muhammed Ziyaeddin'dir. Nurşinî nisbetiyle meşhur olmuştur. Babası, büyük velilerden Abdurrahman Tâğî (Tâhî) Hazretleri'dir. 1272 (m.1855) yılında Bitlis'in Hizan ilçesine bağlı Usba köyünde dünyaya geldi. 1342 (m.1923) yılında yine Bitlis'in Nurşin kö*yünde vefat etti. Kabri, Nurşin'de, babasının kabri yanındadır. Ziyaeddin Nurşini Hazretleri'nin aile çevresi ilim ve fazilet sahibi dindar insanlardan meydana geliyordu. Çocukluğu büyük âlimlerin yanında geçti. Birtakım ilimleri, babası Abdurrahman Tâğî Hazretleri'nden aldı. Zamanla okunması adet olan ilimleri okuyarak icazet aldı. Abdurrahman Tâğî Hazretleri, vefatına yakın oğlu Ziyaeddin Efendi'yi, en büyük halifesi Fethüllah-i Verkânî'ye emanet etti. Onun hizmet ve sohbetle*rinde bulundu. Böylece zahir ilimlerinin yanında tasavvuf yolunda da ilerledi. 1889 yılında sülûkünü tamamlayarak kendisinden hilafet aldı. Muhammed Ziyaeddin Nurşinî Hazretleri on yıl hocası Fethüllah Verkânî Hazretlerinin sağlığında, yirmi dört yıl da onun vefatından sonra, tam otuz dört yıl irşat hizmetinde bulundu. Birinci Dünya Savaşı'na katılan Muhammed Ziyaeddin Nurşinî Hazretle*ri büyük kahramanlıklar göstermiş, koluna isabet eden bir mermi sebebiyle kolu felç olmuştur. İrşad faaliyetleri sırasında kendisinden sonrası için pek çok hayırlı halef yetiştirdi. Meşhur halifelerinden bazıları şunlardır:
Molla Muhammed Emin Efendi,
El-Hac Abdülkerim Efendi.
Şeyh Ahmed el-Haznevî Hazretleri,
Şeyh Muhammed Karaköy Hazretleri,
Şeyh Muhammed Selim Hizânî Hazretleri,
Şeyh Mahmud Zokaydı Hazretleri
Hocası Fethüllah Verkânî Hazretleri'nin oğlu Şeyh Alâeddin Efendi Haz*retleri
Tilli Şeyh Şahâbeddin Efendi Hazretleri
Tilli Molla Abdullah Efendi,
Molla Halil Kavakî Efendi,
Molla Yusuf Hurtî Efendi
Molla Abdurrahman Çorkeşi Efendi
Şeyh İbrahim Abri Hazretleri.
Muhammed Ziyaeddin Nurşinî Hazretleri, vefatından üç ay kadar önce kışı Bitlis'te geçirmeye karar verdi. Ailesi ve dostları buna rıza göstermediler. Ancak o kararında ısrar etti. Yola çıkmadan hocası Fethüllah Verkânî Hazretleri'nin kabrini ziyareti sırasında: "Bu sefer Bitlis'e gidişimin tek sebebi Şeyhül Azam Hazretleri'nin kab*rini ziyaret etmektir. Çünkü ilkbahara kadar Yüce Mevla'nın neyi halkedeceğini bilmiyoruz." buyurarak ilkbahardan önce vefat edeceğini işaret etti. Ziyaeddin Nurşinî Hazretleri'nin tek oğlu olan Molla Fethullah kendisin*den bir hafta önce vefat etmişti. Molla Fethullah'ın büyük oğlu Cemaleddin ise kendisinden on üç gün sonra vefat etmiştir. Sevdiklerine ve talebelerine yazdığı mektuplarını halifelerinden Muhammed Alâeddin Efendi "Mektûbât" adıyla toplamıştır.
Yüce Allah sırrını mukaddes ve mübarek kılsın.