-
- Üyelik Tarihi
- 3 Nis 2015
-
- Mesajlar
- 4,042
-
- MFC Puanı
- 245
Türkiye sosyal devlette sınıfta kaldı
OECD’nin verilerine göre Türkiye, sosyal koruma için OECD ülkeleri arasında milli gelirine göre en az harcama yapan ülkeler arasında bulunuyor.
AKP hükümetinin refahtan pay vermediği emeklinin ise alım gücü giderek azalıyor. İşçi emeklisine refahtan pay verilseydi aldığı maaş bin 70 lira değil bin 605 lira olacaktı. Refah payı verilmemesinin vatandaşa maliyeti ise kişi başına 23 bin lirayı buluyor.
Türkiye’de, emekli aylıklarının da içerisinde yer aldığı sosyal koruma harcamaları 2013 yılında milli gelirin (GSYH) yüzde 12,5’inde kaldı. Söz konusu oran Fransa’da yüzde 32’ye, Belçika’da yüzde 30,9’a, Finlandiya’da yüzde 30,6’ya, Danimarka’da yüzde 30,2’ye kadar yükseliyor. İtalya, milli gelirinin yüzde 28,7’si, İspanya yüzde 27,3’ü, Almanya yüzde25,6’sı, Yunanistan yüzde 24,3’ü, kadar sosyal koruma harcaması yapıyor. Slovenya, Macaristan, Polonya, Estonya gibi ülkeler bile milli gelirlerinin daha büyük bir kısmını sosyal koruma harcamaları için ayırıyor.
Sadece Kore ve Şili, Türkiye’den daha düşük oranda sosyal koruma harcaması yapıyor. OECD’nin hesaplamaları dikkate alınarak bir hesaplama yapıldığında 2013 yılında 1 trilyon 565 milyar liralık milli geliri bulunan Türkiye sosyal koruma harcamaları için toplam 195,6 milyar lira ayırdı. Türkiye’nin sosyal koruma harcamalarını OECD ortalaması olan yüzde 21,7 düzeyine çıkarabilmesi için 143 milyar liralık daha sosyal yardım harcaması yapması gerekecek.
EMEKLİYE REFAH PAYI YOK
yılından sonra, yıllık ortalama enflasyon (birikimli olarak) yüzde 122,8 olurken, birikimli milli gelir artışı da yüzde 53,8 olarak gerçekleşti. Eğer emekli aylıklarına bir önceki yılın enflasyon oranı ve milli gelir büyüme oranı kadar zam yapılsaydı, yani emekliye artan refahtan da pay verilseydi, 2005 yılından sonra emekli aylıklarına birikimli olarak yüzde 263,6 oranında zam yapılması gerekecekti. 2005 yılında 455 TL düzeyinde olan en düşük SSK emekli aylığı Ocak 2015’te 1.072 TL’ye yükseldi.
Eğer SSK Emekli aylıkları Enflasyon ve Büyüme oranı birlikte dikkate alınarak artırılsaydı Ocak 2015’te 1.605 TL’ye çıkmış olacaktı. AKP’nin emeklilere refahtan pay vermemesinin en düşük emekli aylığı alan vatandaşa 2006 yılı başından Mart 2015’e kadar olan toplam maliyeti 23 bin lirayı geçiyor. Bağ-Kur emeklilerinin 2005 yılı sonunda 349,28 TL olan en düşük maaşı Ocak 2015’te 816,23 TL’ye yükseldi. Eğer emeklilere refahtan pay verilseydi en düşük Bağ-Kur emekli aylığı 920,7 TL’ye çıkmış olacaktı.
AKP VERMEDİ
AKP iktidarı sadece mevcut emeklilerin refahtan pay almasını engellemedi. Şu anda çalışanların emekli olduklarında refahtan pay almalarını da önledi. Emekli maaşlarının hesaplanmasında, çalışanların önceki yıllardaki kazançları daha önce enflasyon ve milli gelir büyüme hızı birlikte dikkate alınarak güncelleniyordu. AKP bu kuralı değiştirdi ve artık güncelleme katsayısı enflasyon ve büyüme oranının sadece yüzde 30’u esas alınarak hesaplanıyor.
AYLIK BAĞLAMA ORANINI DÜŞÜRDÜLER
Emeklilerde aylık bağlama oranı AKP’den önce 25 yıllık sigortalılar için yüzde 65 olarak uygulanıyordu. Yani SGK emekli olacak vatandaş için hesapladığı maaşın yüzde 65’ini emekli maaşı olarak bağlıyordu. AKP bu oranı 25 yıllık sigortalılar için yüzde 50’ye düşürdü. Yani 2008 yılından sonrası için emekli aylığı bağlanırken, hesaplanan maşın yüzde 50’si bağlanacak.
EN DÜŞÜK İŞÇİ EMEKLİ AYLIĞI ALIM GÜCÜ
ARALIK 2005’TE : 467,9 TL
ŞUBAT 2015’TE : 1.071 TL
KAYA / ANKARA