Ankara Üniversitesi’nde nükleer fizikçilerden oluşan bir araştırma ekibi, Muğla'nın Milas ilçesindeki bir zeytin ağacının yaşını tespit etmek için ilk kez lüminesans adı verilen bir tarihlendirme yöntemi kullandı. Çalışma sonucunda, ağacın 3 bin yıl önce bu bölgeye dikildiği ortaya çıktı.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selçuk Aktürk'ün Milas'ta tespit ettiği bir zeytin ağacının köklerine yakın toprak numunelerini, laboratuvar ortamında analiz eden Ankara Üniversitesi nükleer fizikçileri, ağacın 3 bin yıllık bir geçmişe sahip olduğunu ortaya çıkardı.

Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Niyazi Meriç, Milas'taki ağacın canlı ve meyve vermeye devam etmesi sebebiyle, 'Karbon 14'’ ve diğer yöntemlerle belirlenen yaşlandırma tekniklerini uygulamaktan kaçındıklarını söyledi.

Bu nedenle ilk kez lüminesans metodunu kullanarak ağacı tarihlendirdiklerini belirten Prof. Dr. Meriç, “Tarihlendirme yapmak için ağacın ilk dikildiği zamandaki toprağa ulaşıp bunun en son ışık gördüğü zamanı bulmak gerekiyordu. Bunun için ağacın köklerinin bulunduğu yerlere karotlar çaktık ve burada kazılar yaptık. Ağacın köklerinin bulunduğu 7 noktadan toprak numuneleri aldık. Bu numunelerin en son ışık gördüğü tarihi yani yaşını, lüminesans tekniği ile hesapladık” dedi.

Laboratuvar ortamında yapılan analizlerde, ağacın 3 bin yıl önce bu bölgeye dikildiğini tespit eden Prof. Dr. Meriç ve ekibi, çalışmanın bundan sonraki aşamasında ağacın farklı analizlerini de yaparak diğer ağaçlarla yaşını karşılaştırmayı planlıyor.

Lüminesans tarihlendirme yöntemi üzerine çalışan laboratuvarların, uluslararası camiada da saygın bir yerinin bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Meriç, 2021'deki Uluslararası Asya Pasifik Lüminesans ve ESR Tarihlendirme Konferansı'na Türkiye'nin ev sahipliği yapacağı bilgisini paylaştı.