DarkWoman
MFC Üyesi
- Üyelik Tarihi
- 27 Kas 2019
- Konular
- 5,318
- Mesajlar
- 11,488
- MFC Puanı
- 66,370
Soğan doğrarken göz yaşarmasının nedeni soğanda bulunan syn-propanethial-S-oksit isimli bir kimyasal. Soğanın oluşurken geliştirdiği bir tür savunma mekanizması olan bu kimyasal göz yaşarmasının nedeni olarak aktarılıyor. İnsanların gözlerini yaşartan kimyasal sayesinde soğan kendisini bir nevi avcılara karşı korumuş oluyor.
Soğan içerisindeki her bir hücrenin, allinazlar olarak adlandırılan enzimlerle dolu olan koful soğan hücresinde bulunan amino asit sülfoksitleri, sülfenik asitlere dönüştürür. Daha sonra bu asitler de başka bir enzim tarafından syn-propanethial-S-oxite dönüştürülür.
Doğrama sırasında soğan hücrelerini parçaladığınız zaman, soğan hücresinde yer alan kimyasallarla etkileşime girebilecek bu enzimleri de ortaya çıkarmış olursunuz. Dolayısıyla, bu enzimlerin meydana getireceği kimyasal reaksiyon daha kolay ve hızlı gerçekleşir.
Soğanların doğranırken yaydığı güçlü ve baharatlı koku, şaşırtıcı bir şekilde, gözlerinizi yaşartan kimyasalın kokusu değildir. Bu koku, sin-propanethial-S-oksitin yoğunlaşarak kokulu tiyosülfanatları oluşturmasıyla oluşur.
Sin-propanethial-S-oxit uçucu bir sülfür bileşiği olduğundan, havaya kolayca yayılır. Gözünüzde bulunan kornea, dokunma, sıcaklık ve ağrı algılamasından sorumlu olan daha büyük sinirlere bilgi aktaran sinirleri içerir. Oda sıcaklığında kolaylıkla buharlaşan syn-propanethial-S-oxitin varlığında uyarılan bu sinirler, merkezi sinir sistemine sinyal gönderirler.
Daha sonra, göz yaşı bezleri üzerindeki otonom sinir liflerine iletilen mesaj ile gözleriniz yaşararak syn-propanethial-S-oxit seyreltilmeye çalışılır. Syn-propanethial-S-oxit varlığı gözlerinize herhangi bir zarar vermez.
Soğan doğrarken göz yaşarmaması için pratik öneriler;
Soğan kesilmeden önce ıslatılmalı. Mümkünse suyun altında soğan doğranmalıdır. Bu şekilde soğan içindeki göz yaşarmasına sebep olan maddelerin hava ile teması en aza indirilmiş olur.
Ayrıca bahsedilen bu maddeler soğan cücüğünde daha yoğun olduğundan dolayı öneriler, soğanın tepesinden doğranmaya başlaması yönündedir. Yani en son cücüğü doğranmalıdır.
Soğan doğranmaya başlamadan yarım saat önce buzdolabında dinlendirilirse de göz yaşarmasına engel olabilir. Çünkü buzdolabında bu etken maddelerin miktarı azalır. Deniz gözlüğü, lens vb. kullanmak da gözün bu maddelerle etkileşimini engellediği için etkili çözümlerdendir.