- Konum
- İstanbul
-
- Üyelik Tarihi
- 27 Tem 2013
-
- Mesajlar
- 813
-
- MFC Puanı
- 14
(1889-1956)
Hikaye, roman ve oyun yazarı. İstanbulda doğdu. Askerî Doktor Nuri Beyin oğludur. İlk öğrenimini Çanakkalede yaptı. Idâdîde ve İzmir Fransız Freresler Okulu okudu. İstanbul Darülfünun Edebiyat Şûbesini bitirdi. Yurdun çe*şitli yerlerinde, daha çok İstanbul liselerinde öğretmenlik, Millî Eğitim Bakanlığı müfettişliği, Çanakkale milletvekilli*ği (1939-1943), başmüfettişlik (1947) ve Paris Kültür Ataşeli*ği yaptı (1954). Emekliye ayrıldıktan sonra (1954) Şehir Tiyatroları edebî kurul üyesi oldu.Tedavi için gittiği Londrada öldü. Kabri İstanbulda Karacaahmet Mezarlığındadır.
Reşat Nuri Güntekin hikaye, roman, gezi notları, oyun, mizah yazı*ları ve makaleler yazmıştır. İlk eseri olan Ahşap Konak (bü*yük hikâye) 1917′de yayımlandı. Şâir, Nedim, Büyük Mecmua gibi dergilerde tiyatro tenkitleri ile hikâyeleri çıktı (1918-1919). Asıl şöhretini 1922′de Vakit gazetesinde tefrika edi*len Çalıkuşu ile sağladı. Romanlarında taşra kasabalarında geçen olaylar anlatılır. Kahramanları çevresi ve problemleri ile verir. Sosyal hayatın çeşitli yönlerini anlatır. Aşk ro*manlarının yanısıra sosyal konuları olan eserler de yazmış*tır. Romanlarında canlı tipler yaratmıştır. İstanbul Türkçesi ile yazılan bu eserlerde akıcı ve ahenkli bir dil görülür. Kü*çük hikâyelerinde mizahada yer vermiştir. Oyunlarında, bâ*zı hâllerde didaktik unsurlar ağır basar. Tercüme ve adapte eserleri de vardır.
Romanları:
1. Harabelerin Çiçeği (1918), 2. Gizli El (1920), 3. Çalıkuşu [1922; Necati Cumalı sahneye uyguladı (1962) ve oynandı; Filme alındı (1967).], 4. Dudaktan Kalbe (1923), 5. Damga (1924), 6. Akşam Güneşi (1926), 7. Bir Kadın Düş*manı (1927), 8. Yeşil Gece (1928), 9. Acımak (1928), 10. Yap*rak Dökümü (1930), 11. Kızılcık Dalları (1932), 12. Gökyüzü (1935), 13. Eski Hastalık (1938, Eski Şarkı adıyla oyunlastı*rıldı), 14. Ateş Gecesi (1942), 15. Değirmen [1944, Turgut Özakman Sarıpınar- 1914 adı iie oyunlastırıldı (1968J.1 16. Miskinler Tekkesi (1946), 17. Ripkalfşâ Ediyor(1949), 18. Ka*vak Yelleri (1950), 19. Kan Dâvası (1955), 20. Boyunduruk (1960), 21. Son Sığınak (1961).
Hikâye kitapları:
1. Gençlik ve Güzellik (1917), 2. Recm (1919), 3. Roçild Bey (1919), 4. Sönmüş Yıldızlar (1919), 5. Tanrı Misafiri (1927), 6. Leylâ İle Mec*nun (1928), 7. Olağan İşler (1930), 8. Eski Ahbap (Tarihsiz).
Oyunları:
1. Gönül Veya İnhidam (1916), 2. Hançer (1920), 3. Şemsiye Hırsızı (1920), 4. Taş Parçası (1920), 5. Eski Rüya (1922), 6. Yaprak Dökümü (1923), 7. Kır Çiçeği (1924), 8. Ümi*din Güneşi (1924), 9. Gazeteci Düşmanı (1924), 10. Bir Köy Hocası (1928), 11. Bâbür Şâh'ın Seccadesi (1931), 12. Ümi*din Mektebinde (1931), 13. İstiklâl (1933), 14. Vergi Hırsızı (1933), 15. Bir Yağmur Gecesi (1941), 16. Yolgeçen Hanı (1944?), 17. Ağlayan Kız (1947), 18. Eski Şarkı (1951), 19. Hül-lecl (1953), 20. Tanrı Dağı Ziyareti (1954), 21. Balıkesir Muha*sebecisi (1955), 22. Bu Gece Başka Gece (1956), 23. Daktilo Makinesi (Radyo oyunu).
Diğer eserleri:
1. Anadolu Notları (2 cilt, 1936, 1966), 2. Fransız Edebiyatı Antolojisi (3 cilt, 1929-1931), 3. Uç Asırlık Fransız Edebiyatı (1932). [Çalıkuşu Sırpça, Hırvatça, Bulgarca, İngilizce ve Rusça'ya; Damga, Dlgirmen, Yaprak Dökümü, Yeşil Gece Rusça'ya; Kızılcık Dallan İle Dudaktan Kalbe Sırpça'ya, Akşam Güneşi İngiliz*ce'ye çevrilip yayımlandı. Eserlerinin tam listesi Türkân Poyraz İle Muazzez Alpbek tarafından neşredildi
R.N. Güntekin- Hayatı ve Eserlerinin Tam Listesi, 1957). Hakkın*da incelemeler yapılmış ve bu İncelemeler yayımlanmıştır.]
Hikaye, roman ve oyun yazarı. İstanbulda doğdu. Askerî Doktor Nuri Beyin oğludur. İlk öğrenimini Çanakkalede yaptı. Idâdîde ve İzmir Fransız Freresler Okulu okudu. İstanbul Darülfünun Edebiyat Şûbesini bitirdi. Yurdun çe*şitli yerlerinde, daha çok İstanbul liselerinde öğretmenlik, Millî Eğitim Bakanlığı müfettişliği, Çanakkale milletvekilli*ği (1939-1943), başmüfettişlik (1947) ve Paris Kültür Ataşeli*ği yaptı (1954). Emekliye ayrıldıktan sonra (1954) Şehir Tiyatroları edebî kurul üyesi oldu.Tedavi için gittiği Londrada öldü. Kabri İstanbulda Karacaahmet Mezarlığındadır.
Reşat Nuri Güntekin hikaye, roman, gezi notları, oyun, mizah yazı*ları ve makaleler yazmıştır. İlk eseri olan Ahşap Konak (bü*yük hikâye) 1917′de yayımlandı. Şâir, Nedim, Büyük Mecmua gibi dergilerde tiyatro tenkitleri ile hikâyeleri çıktı (1918-1919). Asıl şöhretini 1922′de Vakit gazetesinde tefrika edi*len Çalıkuşu ile sağladı. Romanlarında taşra kasabalarında geçen olaylar anlatılır. Kahramanları çevresi ve problemleri ile verir. Sosyal hayatın çeşitli yönlerini anlatır. Aşk ro*manlarının yanısıra sosyal konuları olan eserler de yazmış*tır. Romanlarında canlı tipler yaratmıştır. İstanbul Türkçesi ile yazılan bu eserlerde akıcı ve ahenkli bir dil görülür. Kü*çük hikâyelerinde mizahada yer vermiştir. Oyunlarında, bâ*zı hâllerde didaktik unsurlar ağır basar. Tercüme ve adapte eserleri de vardır.
Romanları:
1. Harabelerin Çiçeği (1918), 2. Gizli El (1920), 3. Çalıkuşu [1922; Necati Cumalı sahneye uyguladı (1962) ve oynandı; Filme alındı (1967).], 4. Dudaktan Kalbe (1923), 5. Damga (1924), 6. Akşam Güneşi (1926), 7. Bir Kadın Düş*manı (1927), 8. Yeşil Gece (1928), 9. Acımak (1928), 10. Yap*rak Dökümü (1930), 11. Kızılcık Dalları (1932), 12. Gökyüzü (1935), 13. Eski Hastalık (1938, Eski Şarkı adıyla oyunlastı*rıldı), 14. Ateş Gecesi (1942), 15. Değirmen [1944, Turgut Özakman Sarıpınar- 1914 adı iie oyunlastırıldı (1968J.1 16. Miskinler Tekkesi (1946), 17. Ripkalfşâ Ediyor(1949), 18. Ka*vak Yelleri (1950), 19. Kan Dâvası (1955), 20. Boyunduruk (1960), 21. Son Sığınak (1961).
Hikâye kitapları:
1. Gençlik ve Güzellik (1917), 2. Recm (1919), 3. Roçild Bey (1919), 4. Sönmüş Yıldızlar (1919), 5. Tanrı Misafiri (1927), 6. Leylâ İle Mec*nun (1928), 7. Olağan İşler (1930), 8. Eski Ahbap (Tarihsiz).
Oyunları:
1. Gönül Veya İnhidam (1916), 2. Hançer (1920), 3. Şemsiye Hırsızı (1920), 4. Taş Parçası (1920), 5. Eski Rüya (1922), 6. Yaprak Dökümü (1923), 7. Kır Çiçeği (1924), 8. Ümi*din Güneşi (1924), 9. Gazeteci Düşmanı (1924), 10. Bir Köy Hocası (1928), 11. Bâbür Şâh'ın Seccadesi (1931), 12. Ümi*din Mektebinde (1931), 13. İstiklâl (1933), 14. Vergi Hırsızı (1933), 15. Bir Yağmur Gecesi (1941), 16. Yolgeçen Hanı (1944?), 17. Ağlayan Kız (1947), 18. Eski Şarkı (1951), 19. Hül-lecl (1953), 20. Tanrı Dağı Ziyareti (1954), 21. Balıkesir Muha*sebecisi (1955), 22. Bu Gece Başka Gece (1956), 23. Daktilo Makinesi (Radyo oyunu).
Diğer eserleri:
1. Anadolu Notları (2 cilt, 1936, 1966), 2. Fransız Edebiyatı Antolojisi (3 cilt, 1929-1931), 3. Uç Asırlık Fransız Edebiyatı (1932). [Çalıkuşu Sırpça, Hırvatça, Bulgarca, İngilizce ve Rusça'ya; Damga, Dlgirmen, Yaprak Dökümü, Yeşil Gece Rusça'ya; Kızılcık Dallan İle Dudaktan Kalbe Sırpça'ya, Akşam Güneşi İngiliz*ce'ye çevrilip yayımlandı. Eserlerinin tam listesi Türkân Poyraz İle Muazzez Alpbek tarafından neşredildi
R.N. Güntekin- Hayatı ve Eserlerinin Tam Listesi, 1957). Hakkın*da incelemeler yapılmış ve bu İncelemeler yayımlanmıştır.]