İlk çağlarda İber kabileleri (Lusitanienler) ile işgal edilen ülke M.Ö. 1. yüzyılda Romalıların bir eyaleti oldu. Sonra Vandallar Süevler (bir Alman kabilesi) 5. yüzyıldan 8. yüzyıla kadar Vizigotlar tarafından istila edildi. 711 yılında ülke Müslümanların eline geçti. Endülüs Emevileri (756-1031) Teva´if-i Müluk (11. yüzyıl) İslam devletleri kurulup bölgeye hakim oldular. Onuncu yüzyıla doğru Douro ve Minho nehirleri arasındaki bölgeye Terra Portucallis ismi verildi. Portucallis Latince Portas (liman) ve Calle (kale) birleşiminden meydana gelmiştir.

Portekiz 1143´te bağımsız bir krallık oldu. Sınırları Meriniler´e karşı yaptığı savaşlarla genişledi. On üçüncü yüzyıl ortasına doğru bugünkü Portekiz sınırları tamamlandı. Portekizli denizciler 15. yüzyılda dünya çapında yayılma gösterdiler. Sonraki yüzyılda AsyaAfrika ve Güney Amerika´da büyük bir sömürge imparatorluğu kurarak Avrupa ve Doğu arasındaki ticaretin çoğunu ellerinde tuttular. 1598 yılında Fas şehirlerine karşı açtığı savaşta Portekiz ağır bir mağlubiyete uğrayınca imparatorluk aniden çöktü. Ülkenin zayıflamasından faydalanan İspanya Portekiz´i 1580´de topraklarına katarak 1640´a kadar idare etti.

Portekiz 1688 yılında Lizbon Antlaşmasıyla tekrar bağımsızlığına kavuştu. Fakat Portekiz eski ihtişamını kaybettiğinden İngiltere ile 1703´te 20. yüzyıla kadar devam eden bir ittifak antlaşması imzalandı. İngilizlerle müttefik olduğundan 19. yüzyılda Napolyon´a karşı savaşmak zorunda kaldı. Ülke Fransa ile savaş halindeyken 1811´de kral ve ailesi Brezilya´ya sığındı. Bu dönemde imparatorluk çökmeye başladı. 1822´de Brezilya bağımsızlığını ilan edince Portekiz tek büyük zenginlik kaynağını kaybetti.

On dokuzuncu yüzyılın tamamı ve 20. yüzyıl başları Portekiz için ekonomik ve siyasi istikrarsızlık dönemi oldu. Şiddetli partizan mücadeleler iç savaşlar ülkeyi kargaşanın içine itti. 1908´de kral katledilerek iki yıl sonra 1910´da cumhuriyet ilan edildi. On altı yıl devam eden cumhuriyet dönemi oldukça istikrarsız olup bu dönemde kırk sekiz hükümet kuruldu ve en az yirmi beş darbe teşebbüsü oldu. 1926´da ordu idareyi ele aldı ve kırk sekiz yıl ülke General Franko tarafından diktatörlükle idare edildi.

25 Nisan 1974´te hükümet genç subaylar tarafından yapılan bir darbe sonucu işbaşından uzaklaştırılınca General Antonio de Spinola liderliğinde bir askeri cunta kontrolü eline geçirdi. Başkan Spinola solcu subaylardan gelen baskı sonucu aynı yılın Eylül ayı sonunda istifa etmek zorunda kaldı. Nisan 1975´te demokratik partiler oyların %64´ünü kazanmasına rağmen Sovyetlerce desteklenen komünist parti tesirini arttırdı. Bankalar sigortalar ve sanayi devletleştirildi.

1976´da yürürlüğe giren yeni Anayasada sosyalizme geçiş hedefi açık bir şekilde de ortaya kondu. Yeni Anayasanın ardından yapılan genel seçimlerde hiçbir parti çoğunluğu elde edemedi. Sosyalist Partisi Genel Başkanı Mário Soares bir azınlık hükümeti kurdu. Cumhurbaşkanlığına Genelkurmay Başkanı Antánio Ramalho Eones seçildi. Mário Soares başkanlığındaki hükümet 1977 Aralığında istifa etti. Ocakta kurulan koalisyon hükümeti ve bunun ardından kurulan bir dizi koalisyonlar da kısa ömürlü oldu.

1980´de yapılan seçimlerden sonra merkez sağ eğilimli Demokratik İttifak büyük çoğunlukla iktidara geldi. Bu hükümet anayasada büyük değişiklikler yaptı ve sivil yönetime geçiş yolunu açtı. 1982´de baş gösteren hükümet krizi üzerine Cumhurbaşkanı erken seçim kararı aldı. 1983 Nisanında yapılan seçimlerde birinci parti durumuna gelen Portekiz Sosyalist Partisi Sosyal Demokrat Partiyle koalisyon kurdu.

Portekiz 1 Ocak 1986´da AET´ye alındı. Soares 60 yıllık bir aradan sonra 1986 Şubatında ilk sivil cumhurbaşkanı seçildi. Temmuz 1987´de yapılan seçimlerde Sosyal Demokrat Parti sandalye sayısını büyük oranda arttırması kurulan koalisyon hükümetinin istikrarlı olmasını sağladı. 1991´de yapılan seçimlerde Sosyal Demokrat Parti yine ilk sıradaki yerini korudu.