-
- Üyelik Tarihi
- 24 Mar 2017
-
- Mesajlar
- 4,579
-
- MFC Puanı
- 1,437
PDU ® Ruminantlarda yoğun tam yem nedir ?
Bilindiği üzere ruminantların beslenmesinde kaba ve kesif yemlerin karıştırılarak tek bir rasyon halinde kullanılmasına tam yem (TMR) adı verilmektedir.
Böyle bir besleme metodunda kaba yem olarak baklagil yem bitkileri (kuru ve taze olarak yonca, fiğ ve korunga gibi), samanlar (buğday, arpa, yulaf gibi), çeşitli silajlar (mısır, sudan otu ve yonca gibi) ve çeşitli posalar (pancar ve çeşitli meyveler) kullanılmakta, kesif yem olarak da arpa buğday gibi enerji kaynağı kesif yemler, protein kaynağı olarak pamuk ve ayçiçeği tohumu gibi küspeler ve değişik mineral yemler ve bazı yem katkıları ve hatta tüm bu kesif yemlerin yerine piyasadan temin edilen süt yemi, besi yemi gibi hazır karma yemler kullanılmaktadır.
Genelde bu tip tam yemler günlük olarak hazırlanmakta ve hayvanlara bu şekilde yedirilmektedir. Çünkü özellikle mısır silajı ve pancar posası gibi kaba yemlerin nem içeriği yüksek olduğundan bu tip yemlerin karıştırıldığı rasyonların uzun depolanması mümkün olamamaktadır.
Başta bir kriter dikkate alınarak diğer yararlarının aşağıda açıklandığı gibi dikkate alındığında adına Yoğun Tam Yem" dediğimiz farklı bir tam rasyon yeni bir ürün olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu rasyonun bilinen en temel özelliği karmada kullanılacak kaba yemlerin hepsinin kuru maddesinin yüksek olması bir diğer deyişle nem düzeyinin düşük olmasıdır.
Bu kriter dikkate alınarak yoğun tam rasyonun tarifi aşağıdaki gibi yapılabilir: Yoğun Tam Yem, ruminantların beslenmesinde kalitatif ve kantitatif doygunluğu sağlamak üzere kesif ve kuru ya da kurutulmuş kaba yemlerle birlikte mineral yemlerin ve diğer yem katkılarının, aynı kanatlı hayvanların beslenmesinde olduğu gibi, hayvanların yaşama ve verim payı gereksinimlerini birlikte karşılamak üzere toz, pelet ve granül formunda bir ürün olarak tek bir karışım haline getirilmesidir."
Bu tanımlamadan sonra yukarıda kısaca açıkladığımız standart tam yemle bizim adına Yoğun Tam Yem" dediğimiz yemin kıyaslanmasında aşağıdaki maddeler sıralanabilir:
1. Standart tam yem doğrudan bir ürün değil bir dizi işlemler sonu ortaya çıkan bir yem karışımının adıdır. Bu işlemde nem oranı yüksek kaba yemler de dahil olmak üzere (mısır silajı, yonca, korunga, fiğ, değişik hasıllar gibi taze yeşil yem bitkileri ile yaş şeker pancarı posası ve malt posa gibi) kaba ve kesif yemler hayvanların günlük tüketimi için günlük olarak karıştırılarak hazırlanmakta ve hayvanlara bu şekilde yedirilmektedir. Hatta kesif yem olarak yem fabrikalarından tedarik edilen karma yemler bile bu karışımda yer alabilmektedir. Oysa yoğun tam yem başlı başına bir üründür ve başka herhangi bir hazırlığa ve ayrıca bir yem hammaddesi ilavesine gerek kalmadan aynı kanatlı hayvanlarda olduğu gibi doğrudan ve tek başına hayvanların tüketimine sunulabilmektedir.
2. Standart tam yemde nem oranı yüksek (mısır silajı, yonca, korunga, fiğ, değişik hasıllar gibi taze yeşil yem bitkileri ile yaş şeker pancarı posası ve malt posa gibi) kullanıldığından bu rasyonun nem oranı yüksek olmakta, dolayısıyla bozulmalara karşı günlük tüketimi zorunlu olmakta ve bu sebepten dolayı uzun süre depolanması mümkün olamamaktadır. Eğer standart tam yemlerin uzun süre depolanması isteniyorsa bu yemlerin hava sızdırmaz ambalajlarda saklanması zorunlu olmakta, ancak bu şekilde bile dayanma süresi arzulanan seviyelerde olamamakta ve asıl önemlisi birim yem maliyeti ambalajlama malzemesinden dolayı oldukça yükselebilmektedir.
Halbuki yoğun tam yem, rasyonda kullanılan diğer kesif yemler gibi (arpa, buğday, mısır, küspeler ve kepekler gibi) kuru madde oranı yüksek kaba yemler (çeşitli samanlar, yulaf kavuzu, fıstık kabuğu, mısır sapı ve koçanı, ayçiçeği tablası ve sapı, soya samanı ve sapı, çiğit kabuğu ve ayçiçeği kabuğu gibi) içerdiğinden rasyonun kuru maddesi yüksek olmakta (%88- 92), bu ise aynı yem fabrikalarında hazırlanan karma yemler gibi yoğun tam yemlerin herhangi bir bozulmaya maruz kalmadan uzun süre (depolama koşulların bağlı olarak yaklaşık 4-6 ay) depolanmasına olanak sağlamaktadır.
3. Standart tam yemlerin küçük çapta (örneğin 50 kg'lık çuvallarda) ambalajlanması oldukça eziyetli ve maliyetli bir işlem olmasına rağmen yoğun tam yemler kuru maddeleri yüksek olduğundan 50 kg'lık torbalarda ambalajlanabilmektedir. Bu ise yoğun tam yemlerin nakliyesinde ve depolanmasında büyük kolaylıklar sağlamakta ve daha ekonomik olabilmektedir.
4. Yoğun tam yemlerin standart tam yemlere göre en büyük avantajlarından bir diğeri ise, bu rasyonlarda tek başına hayvanlara yedirilmesi sakıncalı olan hasat ve üretim artığı kaba yemlerin (çeşitli samanlar, yulaf kavuzu, fıstık kabuğu, mısır sapı ve koçanı, ayçiçeği tablası ve sapı, soya samanı ve sapı, çiğit kabuğu ve ayçiçeği kabuğu gibi) bu formda rahatlıkla tüketilebilmeleridir. Yoğun tam yemlerin bu kaba yemleri içermesi, adı geçen bu yemin tipik bir geri dönüşüm ürünü olduğunun tipik bir göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
5. Standart tam yemlerde kullanılan nem oranı yüksek kaba yemler yem fabrikalarında olduğu gibi sanayi tipi seri yem üretim alet ve ekipmanlarında bazı işlem sorunlarına neden olduğundan (yüksek nem içeriğinden dolayı çelik silolarda depolanamaması, yem akışını sağlayan iletici hatlarda tıkanmalara neden olması (helezon ve elevatör gibi) ve yem kırıcı değirmenlerde kırıcı eleklerinin tıkanması gibi) nedeniyle bu tip tam yemler seri üretime hiç uygun olmamaktadır. Oysaki yoğun tam yemler nem içeriği yüksek herhangi bir kaba yem içermediğinden aynı kesif yem karmalarında olduğu gibi bu tip yem fabrikalarında herhangi bir soruna neden olmadan seri olarak üretilebilmektedirler.
6. Standart tam yemler depolama ve nakliye işlemlerinde büyük yararlar sağlayan peletleme işlemine uygun olmadığı halde, yoğun tam yemler temel yem hammaddesi yapısı nedeniyle istendiğinde toz, pelet ve granül olarak da üretilebilmektedir.
Tüm bu açıklamalar değerlendirildiğinde:
Bilindiği üzere ruminantların beslenmesinde kaba ve kesif yemlerin karıştırılarak tek bir rasyon halinde kullanılmasına tam yem (TMR) adı verilmektedir.
Böyle bir besleme metodunda kaba yem olarak baklagil yem bitkileri (kuru ve taze olarak yonca, fiğ ve korunga gibi), samanlar (buğday, arpa, yulaf gibi), çeşitli silajlar (mısır, sudan otu ve yonca gibi) ve çeşitli posalar (pancar ve çeşitli meyveler) kullanılmakta, kesif yem olarak da arpa buğday gibi enerji kaynağı kesif yemler, protein kaynağı olarak pamuk ve ayçiçeği tohumu gibi küspeler ve değişik mineral yemler ve bazı yem katkıları ve hatta tüm bu kesif yemlerin yerine piyasadan temin edilen süt yemi, besi yemi gibi hazır karma yemler kullanılmaktadır.
Genelde bu tip tam yemler günlük olarak hazırlanmakta ve hayvanlara bu şekilde yedirilmektedir. Çünkü özellikle mısır silajı ve pancar posası gibi kaba yemlerin nem içeriği yüksek olduğundan bu tip yemlerin karıştırıldığı rasyonların uzun depolanması mümkün olamamaktadır.
Başta bir kriter dikkate alınarak diğer yararlarının aşağıda açıklandığı gibi dikkate alındığında adına Yoğun Tam Yem" dediğimiz farklı bir tam rasyon yeni bir ürün olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu rasyonun bilinen en temel özelliği karmada kullanılacak kaba yemlerin hepsinin kuru maddesinin yüksek olması bir diğer deyişle nem düzeyinin düşük olmasıdır.
Bu kriter dikkate alınarak yoğun tam rasyonun tarifi aşağıdaki gibi yapılabilir: Yoğun Tam Yem, ruminantların beslenmesinde kalitatif ve kantitatif doygunluğu sağlamak üzere kesif ve kuru ya da kurutulmuş kaba yemlerle birlikte mineral yemlerin ve diğer yem katkılarının, aynı kanatlı hayvanların beslenmesinde olduğu gibi, hayvanların yaşama ve verim payı gereksinimlerini birlikte karşılamak üzere toz, pelet ve granül formunda bir ürün olarak tek bir karışım haline getirilmesidir."
Bu tanımlamadan sonra yukarıda kısaca açıkladığımız standart tam yemle bizim adına Yoğun Tam Yem" dediğimiz yemin kıyaslanmasında aşağıdaki maddeler sıralanabilir:
1. Standart tam yem doğrudan bir ürün değil bir dizi işlemler sonu ortaya çıkan bir yem karışımının adıdır. Bu işlemde nem oranı yüksek kaba yemler de dahil olmak üzere (mısır silajı, yonca, korunga, fiğ, değişik hasıllar gibi taze yeşil yem bitkileri ile yaş şeker pancarı posası ve malt posa gibi) kaba ve kesif yemler hayvanların günlük tüketimi için günlük olarak karıştırılarak hazırlanmakta ve hayvanlara bu şekilde yedirilmektedir. Hatta kesif yem olarak yem fabrikalarından tedarik edilen karma yemler bile bu karışımda yer alabilmektedir. Oysa yoğun tam yem başlı başına bir üründür ve başka herhangi bir hazırlığa ve ayrıca bir yem hammaddesi ilavesine gerek kalmadan aynı kanatlı hayvanlarda olduğu gibi doğrudan ve tek başına hayvanların tüketimine sunulabilmektedir.
2. Standart tam yemde nem oranı yüksek (mısır silajı, yonca, korunga, fiğ, değişik hasıllar gibi taze yeşil yem bitkileri ile yaş şeker pancarı posası ve malt posa gibi) kullanıldığından bu rasyonun nem oranı yüksek olmakta, dolayısıyla bozulmalara karşı günlük tüketimi zorunlu olmakta ve bu sebepten dolayı uzun süre depolanması mümkün olamamaktadır. Eğer standart tam yemlerin uzun süre depolanması isteniyorsa bu yemlerin hava sızdırmaz ambalajlarda saklanması zorunlu olmakta, ancak bu şekilde bile dayanma süresi arzulanan seviyelerde olamamakta ve asıl önemlisi birim yem maliyeti ambalajlama malzemesinden dolayı oldukça yükselebilmektedir.
Halbuki yoğun tam yem, rasyonda kullanılan diğer kesif yemler gibi (arpa, buğday, mısır, küspeler ve kepekler gibi) kuru madde oranı yüksek kaba yemler (çeşitli samanlar, yulaf kavuzu, fıstık kabuğu, mısır sapı ve koçanı, ayçiçeği tablası ve sapı, soya samanı ve sapı, çiğit kabuğu ve ayçiçeği kabuğu gibi) içerdiğinden rasyonun kuru maddesi yüksek olmakta (%88- 92), bu ise aynı yem fabrikalarında hazırlanan karma yemler gibi yoğun tam yemlerin herhangi bir bozulmaya maruz kalmadan uzun süre (depolama koşulların bağlı olarak yaklaşık 4-6 ay) depolanmasına olanak sağlamaktadır.
3. Standart tam yemlerin küçük çapta (örneğin 50 kg'lık çuvallarda) ambalajlanması oldukça eziyetli ve maliyetli bir işlem olmasına rağmen yoğun tam yemler kuru maddeleri yüksek olduğundan 50 kg'lık torbalarda ambalajlanabilmektedir. Bu ise yoğun tam yemlerin nakliyesinde ve depolanmasında büyük kolaylıklar sağlamakta ve daha ekonomik olabilmektedir.
4. Yoğun tam yemlerin standart tam yemlere göre en büyük avantajlarından bir diğeri ise, bu rasyonlarda tek başına hayvanlara yedirilmesi sakıncalı olan hasat ve üretim artığı kaba yemlerin (çeşitli samanlar, yulaf kavuzu, fıstık kabuğu, mısır sapı ve koçanı, ayçiçeği tablası ve sapı, soya samanı ve sapı, çiğit kabuğu ve ayçiçeği kabuğu gibi) bu formda rahatlıkla tüketilebilmeleridir. Yoğun tam yemlerin bu kaba yemleri içermesi, adı geçen bu yemin tipik bir geri dönüşüm ürünü olduğunun tipik bir göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
5. Standart tam yemlerde kullanılan nem oranı yüksek kaba yemler yem fabrikalarında olduğu gibi sanayi tipi seri yem üretim alet ve ekipmanlarında bazı işlem sorunlarına neden olduğundan (yüksek nem içeriğinden dolayı çelik silolarda depolanamaması, yem akışını sağlayan iletici hatlarda tıkanmalara neden olması (helezon ve elevatör gibi) ve yem kırıcı değirmenlerde kırıcı eleklerinin tıkanması gibi) nedeniyle bu tip tam yemler seri üretime hiç uygun olmamaktadır. Oysaki yoğun tam yemler nem içeriği yüksek herhangi bir kaba yem içermediğinden aynı kesif yem karmalarında olduğu gibi bu tip yem fabrikalarında herhangi bir soruna neden olmadan seri olarak üretilebilmektedirler.
6. Standart tam yemler depolama ve nakliye işlemlerinde büyük yararlar sağlayan peletleme işlemine uygun olmadığı halde, yoğun tam yemler temel yem hammaddesi yapısı nedeniyle istendiğinde toz, pelet ve granül olarak da üretilebilmektedir.
Tüm bu açıklamalar değerlendirildiğinde: