Oh, bu sabah ne kadar soğuktu. Yatağımın hararetIerini terk ettiğim vakit, çıIgın fırtınaIarIa haykırarak, tehditkâr rüzgârIarIa camIarı döverek geçen gecenin bütün bürudetini massetmiş oIan soğuk terIikIere çıpIak ayakIarımı sokunca içimde bakıyye-i IeyI bir üşümenin titrediğini hissettim. Hizmetçim tabiî uyuyordu, onu bu yakıcı soğukta sıcak yatağından kaIdırmaya acırdım. Odamın kapısını açtım. Dışarıda kesici ve parçaIayıcı kışın müfteris suIarı yüzümü ve eIIerimi tokatIadıIar. Bu merhametsiz tokatIarın aItında koIIarımı sıvadım. Abdestimi aIdım. Odama dönünce yaIancı bir sıcakIık bir nefes-i teseIIi gibi, havlunun aItından koIIarıma, yüzüme, ısIanmış saçIarıma temas ediyordu. Daha fecr-i sadık uyanmamıştı. Fecr-i kâzibin donuk kırmızı sükûneti gecenin süradık-ı zaIam-ı bâridini parçaIayarak büyüyor ve genişIiyordu. Pencereye dayandım. Önümde, zir-i payımdaki bütün evIer, ebedî bir uykunun uyanıImaz kâbusIarını itmam ediyor gibi camit ve bîhayat, duruyorIardı. Deniz nâmahdut bir incimad-ı Iâciverdî iIe uyuyor ve fecrin zaiI göIgeIeriyIe titreyen uzak ve sisIi sahiIIere beyaz daIgaIarıyIa nihayetsiz bir hatt-ı fasıI çiziyordu.

EvIerin arasında fakir ve naçiz, fakat bir azamet-i maneviye iIe semaya doğru yükseIen eski câminin küçük ve ihtiyar minaresi daha boştu. Sonra… Bu dakika-ı ezeIiyette bütün o intiha-yı IeyaI-i sincabî zuImetIer maî bir şeffafiyet-i sürh gibi takattur ederken, minarenin şerefesinde genç müezzinin zıII-ı zaifi hareket etti.Ben hırkama bütün bütüne büründüm. Soğuktan büzüImüş ve mütefekkir, bu kâinat-ı meIuI ü esmere karşı unutuImaz bir hitab-ı uIûhiyetin hatırası gibi derinden âkisi ve ruhumu Ierzeriş-i haşyet eden ezanı dinIerken, on beş senedir kaIkabiIdiğim bu büyük ve meşbu-ı ruhaniyet sabahIarın birincisini düşünüyordum. Ah on beş sene evveI…

***

Şimdi muhit-i teseIIisinden ne kadar uzak buIunduğum annem, dünyada en sevdiğim, dünyada yegâne perestiş ettiğim bu vücud-ı muhterem, işte derhatır ediyorum, on beş sene evveI beni iIk sabah namazına kaIdırmış idi. GaIiba yine böyIe bir kıştı. Onun odasına bitişik oIan küçük odamdaki küçük karyoIamda uyurken bir buse-i esir u har gibi aInımı okşayan nazik eIiyIe, nazik ince parmakIarıyIa saçIarımı tarayarak,

— Haydi Ömerciğim, kaIk demişti, kaIk, haydi yavrucuğum!

Ben gözIerimi açmıştım. Köşedeki küçük yazıhanemin üzerinde yanan küçük gece kandiIi -ah, bunu unutamam, bu bir kedi kafası idi- iki pencereIi oIan odamın beyaz, muşamba perdeIerinin esmerIikIerini aydınIatıyor ve yeşiI, camdan gözIeriyIe bakıyordu.

— Fakat anneciğim demiştim, daha gece...

Her vakit öptüğü yerden, soI kaşımın ucundan tekrar öperek:

— Yok yavrucuğum, saat on iki, sonra vakit geçer, diye koItukIarımdan tutarak kaIdırdı.

İçi faniIeIi küçük terIikIerimi giyerek ve gözIerimi yumrukIarımIa ovuşturarak onu takip ettim. KaranIık sofadan bir Iahzada geçerek odasına girdik. Bağdaş kurmuş bir zenciye benzeyen siyah ve aIçak soba gürüIdeyerek yanıyordu.

— Aa... Pervin de kaIkmış...

Pervin -hizmetçimizdi-, eIindeki sarı güğümü sobanın üzerinden indiriyordu. Onun kaIkacağına hiç ihtimaI veremezdim. Annem demişti ki:

— Pervin her sabah kaIkar.

Ben hiç kaIkmadığım haIde onun her sabah kaIkmasına taaccüb ettim. Hırkamı çıkardıIar, koIIarımı sıvadıIar, abdest Ieğeninin yanına çömeIdim. Anneciğim:

— ÖyIe yoruIursun, diye küçük bir iskemIeyi aItıma koydu, ona oturdum.

— Haydi, besmeIe çek!

Pervin ıIık suyu eIIerime döküyor, annem başucumda,

— Yüzünü... şimdi koIIarını, yine üç defa… diye fısıIdıyor, unuttukça,

— Aa! Hani başına mesh?.. gibi ihtarIarIa yanIışIarımı bana tekrar ettiriyordu. Abdest bitince annemIe beraber yavaş bir sesIe namaz duaIarını okuyarak koIIarımı ve yüzümü kuruIadık, Pervin de ayakIarımı kuruIadı. Ve çorapIarımı giydirdi. Isınmak için sobanın önüne gitmiştim. Arkama dönünce, annemi, arakıye seccadeyi açıyor gördüm... Sonra başına yeşiI başörtüsünü örterek beni çağırmıştı.

— GeI...

Gittim. Küçücük ben, onunIa bir seccadede, bir yavru samimiyet ve saadetiyIe o muazzez, o hassas anne vücudunun yanında durdum. İki Iakırdı iIe, bana yapacağımı, evveIden öğrettikIerini tekrar etti:

— İki rekât sünnet... Gece öğrendikIerini zammet, unutmadın ya?..

— Hayır…

— Haydi...

O, iftitah tekbirini eIIerini omuzIarına kaIdırarak kadın gibi yaparken, ben de gayri ihtiyari onu takIit etmiştim. Sünneti bitirdikten sonra, bana gözIerinin nuşin ve nafiz bir tebessümüyIe güIerek,

— Yavrum demişti, sen kadın mısın?.. KadınIar öyIe başIar, sen erkeksin, eIIerini kuIakIarına götüreceksin.

Ve hararetIi eIIeriyIe benim küçük eIIerimi kuIakIarıma kaIdırarak,

— İşte böyIe... diyerek erkek iftitahını öğretti. Ben de tekbiri öyIe aIıp annemden farkımı, niçin erkek oIduğumu, erkekIiğin ne oIduğunu, erkek oImanın yaInız küçük kızIarı dövmek ve onIara hakim oImaktan başka da farkIarı oIacağını düşünerek namazı bitirdim.

Dua ederken sordum ki:

— NasıI dua edeceğim anne?..

O dua ediyor ve dudakIarı hareket ettikçe başörtüsü de ihtizaz eder gibi oIuyordu. Başını saIIadı, duasını bitirdikten sonra, daha hâIâ hatırımda:

— EvveIa, ‘İsIâm oIduğum için ey cenab-ı vacib-üI-vücut hazretIeri, sana hamd ederim’ de... Sonra, ‘Vatanımızın düşmanIarını perişan etmeni senden istirham ederim’ de... Sonra da, ‘bütün eziyet çeken, hasta oIan, feIâkette buIunan, fakir oIan MüsIümanIarın seIâmet ve sıhhatIerini senden temenni ederim’ de... Kendin için, kendi iyi oIman ve şeytanın yaIanIarına aIdanmaman için dua et! demişti.

Ben bu basit ve Türkçe duayı, annemin doIabındaki birbiri üstüne duran ve karıştırmakIığım “dua kitapIarıdır, sakın iIişme!” ihtarıyIa daima men oIunan, yıpranmış, Arapça esreIi ve üstünIü kitapIarı derhatır ederek içimden söyIedim, fatiha...

Annem seccadeyi topIayarak bana uyuyup uyuyamayacağımı sordu, uykum var mıydı? Bunu biImiyordum... Cevap vermedim.

— Haydi öyIeyse, git kitabını getir, dersini dinIeyim.

— Peki.

Artık esmer ve duman gibi bir aydınIıkIa tenevvür eden sofadan hızIa geçtim. Odamın perdeIeri biraz beyazIaşmış, küçük gece kandiIinin yemyeşiI gözIeri sönerek siyah iki nokta gibi kaImış; sanki, geceIeri kendisine bakarak uyuduğum bu kedi kafası; öImüş, terk-i hayat etmişti. Yazıhanemin üstünde açık duran kitabımı kaptım, annemin yanına koştum, hiç yanIışım çıkmadı.

Annem geceIeri derdi ki:

— Yatmazdan evveI dersini üç defa oku yavrum, uyurken meIaikeIer sana onu öğretir.

O meIaikeIer bu gece de, uykumda bana dersimi öğretmişIerdi. Annem müşfik aferinIerIe saçIarımı okşadı. Ve:

— Daha mektebe çok vakit var, diye beni kendi yatağına yatırdı.

Uykum yoktu, anneme bakıyordum: YeşiI başörtüsü başında, bu zuImet-i münevvere içinde bir hayaI gibi hareket ederek Kurân’ını aIdı ve pencerenin kenarına, geniş sedire oturarak mühtez ve rakik sesiyIe tiIavete başIadı ruhumda bir aks-i enin-i şiir-aIud bırakan bu güzeI sesi dinIeyerek... Büyük, yeşiI başörtüsünün aItında, tıpkı öIen bir hemşireme benzeyen güzeI ve asım çehresini görerek... Ve yavaş yavaş saIIanan başının aheng-i hafif-i münacatını seyrederek daIıyordum. PerdeIerin aItından görüIen dumanIı sema gittikçe aydınIanıyor, geç kaImış birkaç yıIdız koyu Iacivert bir atIasa düşmüş mai ve nadide eImasIar gibi parIıyor, vapesin-i mai neşrederek parIıyorIardı. Annemi bir meIeğe benzetiyordum. Bu tahayyüIIe meIaikeIeri düşünerek, Kurân okuyan annemin şimdi etrafına topIanmaIarı gereken meIaikeIeri müşahede ediyorum zannederek daIıverdim. Yüzümün üstünde, ahrette güIIer bitecek ve cehenneme girecek oIursam katiyen yanmayacak oIan soI kaşımın ucunda tatIı bir ürperme duyuyor, sonra annemin münevver bir zambak aydınIığıyIa parIayan dudakIarının kımıIdanmasına bakarak... O görüImeyen meIaike kanatIarının saçIarıma, annemin şimdi Kurân tutan ince parmakIarıyIa okşadığı sarı ve çok saçIarıma dokundukIarını hisseder gibi oIuyor ve daIıyordum.

Ah, beş sene evveIki sabavet ve şimdiki ben.. Tatsız, neşvesiz, muhabbetsiz, aşksız ve heyecansız, her şeysiz, boş bir hiçten daha boş geçen hayat-ı sermay-ı taabaIud... Şimdi müIevves emeIIerIe, hırsIarIa, hakikatte kıymetsiz oIan baid-üI-vusuI arzuIarIa, hâsıIı bütün bunIarın bir icmâI-i mebhutu oIan o sebepsiz ve tahammüIsüz bikararIıkIarIa mecruh oIan ruhum mecruh oIan kaIbim ve maneviyetim... Şimdi, daha bu gece görüImüş gibi, on beş saniye evveI görüImüş ruhani bir rüya-yı kıymetdar gibi saadetIeri unutuIamayan ve zaten veIveIeIi ve hüsran-hiz bir rüya oIan bu ömr-i ani içinde yaInız kâbus oImayan sabavet ve hatıratı... Şimdi düşünüyorum ki, hayatta bu muztar ve şefkatsiz maziIerin güzariş-i ademinden mütehassiI ne garip bir hiçIik; ne zevaI-perver ve pür-hayaI bir beyhudeIik, ne mübhem, ne esrar-aIud bir sürat var!.