Naturalizm (Doğacılık)
19. yüzyılın sonlarında Fransa'da ortaya çıkmış bir sanat akımıdır. Naturalizmin kurucusu olarak Emile Zola kabul edilir. Naturalizm, hayatı bilimsel bir nesneilikle ele alan, gerçeği anlatmayı aşırılığa vardıran bir sanat akımıdır. Naturalizme, Realizmin daha ileri düzeye ulaşmış biçimi de denebilir. Naturalizm, doğayı anlatırken deney yöntemine başvurması nedeniyle Realizmden ayrılır. Natüralistler kişi ve olaylara, bir bilim adamı gözüyle yaklaşırlar. Naturalist akım, özellikle Darwinci doğa anlayışının ilke ve yöntemlerinin sanata uyarlanmasıyla gelişmiştir.
* Naturalizmin ilkeleri
- Naturalizmde toplumsal nedenler bir yana bırakılır, yalnızca yaşananlar nesnel bir biçimde aktarılır.
- Naturalistıer, pozitif bilimlerle sanatı birleştirmeye çalışır.
- Pozitivist kurallara dayanarak doğayı taklit etme çabası içindedirler.
- İnsan psikolojisiyle fizyolojisini birbirine bağlı kabul eden naturalistıer, eserlerinde kahramanların fiziksel özelliklerini çok ayrıntılı olarak verirler. Buna bağlı olarak da betimleme, doğalcı eserlerin en önemli anlatım biçimi olarak dikkat çeker.
- Naturalistler, sosyal çevrenin insan üzerinde yaptığı etkileri de derinlemesine araştırmışlar, bir anlamda kendilerini bilim adamı, toplumu laboratuvar, insanı da deneme, inceleme aracı olarak ele almışlardır.
- Naturalist yazarlar, insanı belli koşulların içinde kabul edip onun duygu ve düşünce dünyasını, yetiştiği doğal ve toplumsal çevrenin etkisi doğrultusunda çizerler. Onların eserlerinde insan, kendi yazgısını biçimlendirici, çevre üzerinde değiştirici bir güç taşımaz.
- Realistlerdeki biçim güzelliği, üslup kaygısı naturalistlerde yoktur. Fakat naturalistler de halkın kolayca anlayabileceği yalın ve anlaşılır bir dil kullanırlar.
- Tiyatroda, kostüm ve dekora önem veren naturalistierin eserlerine genelolarak bir kötümserlik havası hakimdir.
- Naturalist sanatçılar, insanın fizyolojik özellikleri üzerinde durur; insanı soyaçekim ve genetik özellikleriyle ele alırlar. Çünkü kişinin sahip olduğu erdemıerin soylarından geldiğine inanırlar.
* Naturalizmin temsilcileri
- Emile Zola
- Alphonse Daudet
- Guy de Maupassant
- Goncourt Kardeşler
* Türk Edebiyatında Naturalizmin Temsilcileri
Edebiyatımızda naturalizm akımına en yakın eserleri veren sanatçı :
- Hüseyin Rahmi Gürpınar
Gürpınar, eserlerinde sosyal eleştiriye yer vermesi yönünden naturalistlerden ayrılır.
19. yüzyılın sonlarında Fransa'da ortaya çıkmış bir sanat akımıdır. Naturalizmin kurucusu olarak Emile Zola kabul edilir. Naturalizm, hayatı bilimsel bir nesneilikle ele alan, gerçeği anlatmayı aşırılığa vardıran bir sanat akımıdır. Naturalizme, Realizmin daha ileri düzeye ulaşmış biçimi de denebilir. Naturalizm, doğayı anlatırken deney yöntemine başvurması nedeniyle Realizmden ayrılır. Natüralistler kişi ve olaylara, bir bilim adamı gözüyle yaklaşırlar. Naturalist akım, özellikle Darwinci doğa anlayışının ilke ve yöntemlerinin sanata uyarlanmasıyla gelişmiştir.
* Naturalizmin ilkeleri
- Naturalizmde toplumsal nedenler bir yana bırakılır, yalnızca yaşananlar nesnel bir biçimde aktarılır.
- Naturalistıer, pozitif bilimlerle sanatı birleştirmeye çalışır.
- Pozitivist kurallara dayanarak doğayı taklit etme çabası içindedirler.
- İnsan psikolojisiyle fizyolojisini birbirine bağlı kabul eden naturalistıer, eserlerinde kahramanların fiziksel özelliklerini çok ayrıntılı olarak verirler. Buna bağlı olarak da betimleme, doğalcı eserlerin en önemli anlatım biçimi olarak dikkat çeker.
- Naturalistler, sosyal çevrenin insan üzerinde yaptığı etkileri de derinlemesine araştırmışlar, bir anlamda kendilerini bilim adamı, toplumu laboratuvar, insanı da deneme, inceleme aracı olarak ele almışlardır.
- Naturalist yazarlar, insanı belli koşulların içinde kabul edip onun duygu ve düşünce dünyasını, yetiştiği doğal ve toplumsal çevrenin etkisi doğrultusunda çizerler. Onların eserlerinde insan, kendi yazgısını biçimlendirici, çevre üzerinde değiştirici bir güç taşımaz.
- Realistlerdeki biçim güzelliği, üslup kaygısı naturalistlerde yoktur. Fakat naturalistler de halkın kolayca anlayabileceği yalın ve anlaşılır bir dil kullanırlar.
- Tiyatroda, kostüm ve dekora önem veren naturalistierin eserlerine genelolarak bir kötümserlik havası hakimdir.
- Naturalist sanatçılar, insanın fizyolojik özellikleri üzerinde durur; insanı soyaçekim ve genetik özellikleriyle ele alırlar. Çünkü kişinin sahip olduğu erdemıerin soylarından geldiğine inanırlar.
* Naturalizmin temsilcileri
- Emile Zola
- Alphonse Daudet
- Guy de Maupassant
- Goncourt Kardeşler
* Türk Edebiyatında Naturalizmin Temsilcileri
Edebiyatımızda naturalizm akımına en yakın eserleri veren sanatçı :
- Hüseyin Rahmi Gürpınar
Gürpınar, eserlerinde sosyal eleştiriye yer vermesi yönünden naturalistlerden ayrılır.