İtil Bulgarlarından sonra ilk Müslüman Türk devletleri Karahanlılar, Gazneliler ve Selçuklular idi. Karahanlılar 944 senesinde İslamiyeti resmi din olarak kabul etti. Karahanlılar arasında İslam dininin yayıcısı Abdülkerim Satuk Buğra Hanın oğlu Musa Baytaş oldu. Karahanlı hükümdarı 999 senesinde Abbasi halifesi tarafından İslam hükümdarı olarak tanındı. Hakanlığın sınırları Balasagun, Özkend ve havalisine, Tarım havzasının batı kısmına, Balkaş Gölüne, Hindikuş, Karakurum dağları dolaylarına kadar yayıldı. Ülke, doğu ve batı diye ikiye ayrılmıştı. Doğu Karahanlılar 1090, Batı Karahanlılar ise 1089’da Selçuklulara bağlandılar. Karahanlılar devrinde 200.000 çadır Türk halkı İslamiyeti kabul etmiştir. (Bkz. Karahanlılar)

962 senesinde Alptekin (Alb Tekin) adlı bir Türk kumandanı Afganistan’ın Gazne şehrini zaptederek Gazneliler Devletini kurdu. 977’de devletin başına Sebük Tekin geçti. Sebük Tekin, iyi bir devlet adamı, mahir bir kumandandı. Bütün Afganistan ile Horasan ve İran’ın doğu kısımlarını idaresi altına aldı. Hindistan’a zaferle neticelenen bir sefer düzenledi. Oğlu ve halefi olan Mahmud, yalnız Gazneli Devletinin değil Türk tarihinin de en büyük simalarından biridir. Hindistan’a on yedi defa sefer düzenleyerek büyük zaferler kazandı. Bu ülkede İslamiyetin köklü şekilde yerleşip gelişmesinde önemli rol oynadı. Gazneli Mahmud, aynı zamanda İran’ın orta eyaletleriyle Harezm topraklarını da ülkesine katarak zamanının en büyük hükümdarı oldu ve Abbasi halifesinden ilk defa olarak, sultan ünvanını aldı. Gazneliler, 1040 senesinden sonra Selçuklulara tabi oldular. 1186 senesinde de Gurlular tarafından tamamen ortadan kaldırıldılar. (Bkz. Gazneliler)

Onuncu asrın ikinci yarısında Seyhun Nehri kıyısı ile bunun kuzeyinde yaşıyan Oğuzlar, Semerkand ve Buhara taraflarına inmeye başlamışlardı. Buhara taraflarına inen Oğuzların başında Kınık boyundan Selçuk Beyin oğulları vardı. Selçuk Beyin torunlarından Tuğrul ve Çağrı beyler, çetin şartlar içinde Selçuklu Devletini kurdular. Tuğrul Bey, 1064 senesinde vefat ettiği zaman, kurduğu devletin sınırları Ceyhun’dan Fırat’a kadar uzanıyordu. Yerine geçen Alparslan (Alb Arslan), 1071’de Malazgirt Ovasında Bizanslıları mağlup ederek Anadolu’nun Türk ülkesi olmasını sağladı. Bu zaferden sonra Anadolu’nun fethine Kutalmış Beyin oğulları memur edildiler. Kutalmışoğlu Süleyman Şah, büyük zaferler kazanarak Üsküdar’a kadar geldi ve İznik’i hükumet merkezi yaparak Türkiye Selçuklu Devletini kurdu. Süleyman Şahtan sonra Birinci Kılıç Arslan, Birinci Mes’ud ve İkinci Kılıç Arslan Türkiye Selçuklu Devletinin başına geçerek, Türk milletine büyük hizmetler verdiler. On üçüncü asırda Moğol istilası, İran, Horasan ve Maveraünnehr taraflarında yaşayan alim ve evliyanın hemen hepsinin Anadolu’ya gelmelerine sebep oldu. Bu istila Selçuklu Devletinin de ortadan kalkmasına sebep oldu. Fakat çok geçmeden yüksek yaylalarda yaşıyan Türkmen beyleri Anadolu’yu istilacıların elinden kurtarmaya muvaffak oldular. Bu Türkmen beylerinden birisi de Osman Beydi. 1299’dan itibaren gelişen Osmanlılar, manevi yapısı ve teşkilatı bakımından Selçuklu Türklüğünden devr aldığı birçok değerlerle cihanın en büyük devletlerinden birini kurmaya muvaffak olmuşlardır.

Söğüt’te kurulan Osmanlı Devleti, kısa zamanda Batı Anadolu’ya hakim olarak 1356’da Rumeli’ye ayak bastı. Bu geçiş çok mütevazi başlamakla beraber, şiddetli Haçlı mukabelesiyle karşılaşıldı. Fakat fevkalade bir kudret ve üstün vasıflara sahip olan Osmanlılar, Haçlıları 1363’te Edirne civarında Sırpsındığı mevkiiyle 1389’da Kosova ve 1396’da Niğbolu’da hezimete uğrattılar. Böylece bu gazi devlet Rumeli’de sağlam bir şekilde yerleşti. Bu arada Anadolu’da yapılan ilhaklarla da genişledi ve Malatya’ya kadar uzandı. Niğbolu Zaferi, Türk ilerleyişini durdurmanın mümkün olmadığını Hıristiyan Avrupalılara gösterdi. Hıristiyan Batı alemine galip gelen Osmanlıların, doğuda Timur Hana mağlup olması, Anadolu’daki birliği tekrar sarstı. Ancak fetret devrinde sarsıntı Rumeli’den daha çok Anadolu’da meydana geldi.