Millî Güvenlik Kurulu (MGK), 1933-1949 yılları arasında Yüksek Müdafaa Meclisi Umumî Kâtipliği, 1949-1962 yılları arasında Millî Savunma Yüksek Kurulu ve Genel Sekreterliği, 1961 Anayasası'na göre Millî Güvenlik Kurulu ve Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği isimleri ile faaliyet göstermiştir.

1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 118. maddesiyle bugünkü halini almıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin millî güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulaması ile ilgili kararların alınmasını ve gerekli kurumlar arası eş güdümün sağlanması konusundaki görüşlerini Cumhurbaşkanına bildirmekle görevlidir.

Olağanüstü hâller dışında iki ayda bir cumhurbaşkanı başkanlığında toplanır. Cumhurbaşkanının başkanlığında, Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Adalet, İçişleri, Dışişleri, Millî Savunma bakanları, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri komutanlarından kurulur.[2] Gündemin özelliğine göre Kurul toplantılarına ilgili bakan ve kişiler çağrılıp görüşleri alınabilir.

Millî Güvenlik Kurulunun gündemi; Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı ile Genelkurmay Başkanının önerileri dikkate alınarak Cumhurbaşkanınca düzenlenir. Kurul üyesi bakanlar ile diğer bakanların gündeme girmesini istedikleri konular, MGK genel sekreteri tarafından Cumhurbaşkanına sunulmaktadır. Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri toplantılara katılır, fakat oylamaya katılamaz.

Cumhurbaşkanı katılamadığı zamanlarda Cumhurbaşkanı Yardımcısı başkanlığında toplanır.

Millî Güvenlik Siyaseti belgesi

Devletin Millî Güvenlik Siyaseti, 2945 sayılı MGK ve MGK Genel Sekreterliği Kanunu'nun 2/b. maddesinde tanımlanmaktadır. MGK tarafından, devletin devamı için millî faaliyetlerin planlı ve belirlenmiş esaslara göre yapılması gerektiği ileri sürülerek hazırlanmış bir belgedir. Aynı zamanda, gizli olan içeriğinde, doğrudan güvenlikle ilgili sorunların bulunduğu ve anayasaya aykırı bir durum bulunmadığı söylenmektedir.[4] Bu belgeye zaman zaman Kırmızı Kitap ya da Kırmızı Anayasa[kaynak belirtilmeli] da denilmektedir. Kırmızı Kitap isminin ilk kez Alparslan Türkeş tarafından ortaya atıldığı iddia edilmektedir.

Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği

Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, 24 Nisan 1933 tarihinde ve 14443 sayılı Kararname ile kurulmuştur. Sırasıyla Yüksek Müdafaa Meclisi Umumi Kâtipliği (1933 - 1949), Milli Savunma Yüksek Kurulu Genel Sekreterliği (1949 - 1962) ve son olarak Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği (1962 - Günümüz ) adını alan kuruluşun mevcut hâli, Anayasa’nın 118’inci maddesinin son fıkrasında yer alan “Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği’nin teşkilatı ve görevleri Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenir” hükmü gereğince çıkarılan 6 sayılı kararname ile düzenlenmiştir.

Cumhurbaşkanı’na bağlı olarak yapılandırılan Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği; Milli Güvenlik Kurulu’na ait faaliyetlerin işlemlerini yapmak ve Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi'nin hazırlanmasına ilişkin çalışmaları yürütmekle görevlidir. Genel Sekreter Cumhurbaşkanı tarafından atanır.

07 Ağustos 2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4963 sayılı kanunun getirdiği yeni düzenlemeyle beraber Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyelik süreci çerçevesinde Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği ile ilgili yasal değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Başbakan’a bağlı bir teşkilat olan Genel Sekreterliğe sivil bir Genel Sekreter atanması mümkün kılınmıştır. Söz konusu yasal değişiklikten önce, MGK Genel Sekreteri, Orgeneral-Oramiral rütbesindeki Silahlı Kuvvetler mensupları arasından Genelkurmay Başkanı’nın inhası ve Başbakan’ın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu’nun kararıyla atanıyordu. Bahse konu değişiklikten sonra ise Genel Sekreter, Başbakan’ın teklifi ve Cumhurbaşkanı’nın onayı ile atanmaya başlandı.

Genel Sekreterlik, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçilmesinin ardından, 1982 Anayasası'nın 118’inci maddesinin gereği olarak çıkarılan 15 Temmuz 2018 tarihli ve 6 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden teşkilatlandırılmıştır. Bu kapsamda, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Milli Güvenlik Kurulu’na ilişkin bazı değişiklikler gerçekleştirilmiştir. 15 Temmuz 2018 tarihinde gerçekleştirilen söz konusu değişikliklerle Millî Güvenlik Kurulu’nun kuruluşu, görevleri ve çalışma usulleri ile ilgili yeni düzenlemeler yapılmıştır.

Genel Sekreterlik Teşkilatı

Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği yalnızca merkez teşkilatından oluşur. Taşra ve yurtdışı teşkilatı bulunmamaktadır. Merkez teşkilatında genel sekreterlik makamı, 1 genel sekreter yardımcılığı, 1 grup başkanlığı, 1 özel kalem müdürlüğü, 1 hukuk müşavirliği, 1 basın ve halkla ilişkiler müşavirliği, ve 7 daire başkanlığı bulunmaktadır.

Birimler

• Milli Güvenlik Siyaseti ve Koordinasyonu Grup Başkanlığı
• Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
• Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
• Dış İlişkiler ve Stratejik Araştırmalar Dairesi Başkanlığı
• Kurul İşleri ve Kararları Dairesi Başkanlığı
• Personel Dairesi Başkanlığı
• Seferberlik ve Savaş Hazırlıkları Planlama Dairesi Başkanlığı
• Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı
• Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
• Hukuk Müşavirliği
• Özel Kalem Müdürlüğü