-
- Üyelik Tarihi
- 31 Ocak 2013
-
- Mesajlar
- 1,978
-
- MFC Puanı
- 53
Familyası: Asclepiadaceae
Anavatanı Afrika ve Asyadır. Dalları 1.5- 2.5 cm. çapında, boyu 30-50 cm kadardır. Çok dallı gurup oluşturur. Aldığı ışığa göre gri-yesil veya koyu yesil hatta çok güneş aldığında morumsu kırmızı olur. Yapraksız kenarları dişlidir. Çiçekleri 5 dilimli yıldız şeklindedir. Çiçekler 3-10 cm çapında, renkleri altın sarısı ve üstleri kestane yada kahverengi beneklidir. Yaz boyunca çiçek açar, çiçekleri çürümüş et kokar, bu kokuyla sinekleri kendine çekerek döllenmesini sağlar. Bu gösterişli ama kokan çiçekleri kokunun yayılmayacağı bir yere koymak gerekir.
Tohumları, yandan çıkan yavruları veya daldırma ile üretilir. Gevşek süzek topraklardan hoşlanır,fazla nemli ortamlarda çürüme yapar, çok soğuk havalarda az su verelmelidir.
Türleri:
S. Hirsuta: Tüylüdür,krem, sarımsı, mor veya kahverengi çiçekler açar.
S. Xpasadenensis: Kırmızı çiçek açar. Melez türdür.
S. verrucosa: Çiçekleri sarı ve üzeri koyu kırmızı beneklidir.
Asclepiadaceae familyasından olan Stapelialar çubuk formlu gövdelere sahipler. Bu gövdeler üzerinden çıkarttıkları sapların ucunda çoğunlukla son derece gösterişli ve renkli çiçekler açarlar. Kimi türlerinde çiçek çapları 25 cm'ye ulaşır. Bitki üzerinde 3-4 gün kalan çiçeklerin formlarının dışındaki en dikkat çekici özelliği çevrelerine salgıladıkları ancak insanlar tarafından sadece çok yaklaşıldığında algılanan kötü / çürük et, leş kokularıdır.
Diğer çiçeklerin çoğunluğu tozlaşmayı sağlayıp tohum bağlayabilmek amacıyla, özellikle arıları çekebilmek için çevrelerine hoş kokular yayarlar. Stapelialar ise, geçirdikleri evrim sonucu, kara ve yeşil sinekler gibi leş, çürük et vb'nden beslenen küçük canlıları tozlanma aracı olarak seçmişlerdir. Bunun nedenini sanırım Stapeliaların anavatanı olan Güney Afrika ve Zambia'da aramamız gerekir.
Evrim süreçlerini bu bölgede yaşayan Stapelialar acaba yaşadıkları ortamlarda çiçeklerini dölleyecek ve hoş kokuları tercih eden aracıları "yeterli miktarda" bulamamış olabilirler mi? Ya da hayvan leşlerinin çiçeklerden daha kolay/sık ve yoğun bulunma olasılığı güçlü olan Afrika'nın güneyinde ki savanlarda (O koşullarda çiçeklerin leşlere göre daha seyrek ve elbette dönemsel olduğu unutulmamalıdır) daha kolay bir hayatta kalma stratejisi midir onları leşsever küçük canlılara yönelten? Evrim, zoru seçmez
(Bu leşseverler sadece uçucular da olmayabilir. Stapelia çiçeklerimin üzerinde, leşte görülen kurtçuklar benzeri küçük beyaz kurtcuk topluluğuyla defalarca karşılaştım.)
Ayrıca bu cinse ait türlerin çiçeklerinin çoğunun koyu (çürük et rengi gibi) ve iri (et parçaları gibi) olduğunu da dikkate almak gerekir. Doğal ortamına uyum sağlamayan çiçek renkleri ise bizlerin eseri...