Star Trekten bildiğimiz klasik ışınlanma değil bu. Haberin en başında bunu açığa kavuşturalım. Bilim insanları kuantum ışınlamada, belki kendinizi bir uzay gemisine ışınlamak gibi olmasa da kuantum hesaplama alanında önemli sayılabilecek, yeni bir mesafe rekoru kırdılar. Peki, nedir bu kuantum ışınlama? Işınlama her ne kadar yanlış bir isimlendirme de olsa bilim insanları tarafından kullanılagelen bir terim olmuştur. Kuantum ışınlama esas olarak uzun mesafeler katetmiş ışına ait bilginin transferi anlamına gelir. Aynı zamanda farklı bir konumdaki fotona ait kuantum halini yeniden tanımlamayı da içerir. Haberde bahsi geçen deneyde, bilgi optik fiber üzerinden daha öncekinden dört kez daha ileri bir mesafeye,102 km (63 mil) öteye taşınmıştır. (daha detaylı bilgi için orijinal haberin ait olduğu web sayfasında yayınlanmış şu makaleye de göz atabilirsiniz:
Physicists Achieve Quantum Teleportation of Photon Over 25 Kilometers | IFLScience
Coloradodaki bir NIST (Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü) laboratuvarında gerçekleşen bu çığır açan bu deneyde, araştırmacılar kuantum ışınlamada alınan mesafeyi artırmak için yeni tek-foton detektörleri kullandılar. Fotonların yalnızca %1i fiberin sonuna dek ulaşabildikleri için detektörlerin oldukça hassas olmaları gerekiyor. Bu çalışmada, gelen fotonların %80den fazlasını kaydetmeyi başardılar; bundan önce fiberle iletim büyük miktarda kuantum verinin kaybına sebep oluyor ve bu da uzun mesafede ışınlamayı imkansız kılıyordu. NISTden Marty Stevens bir cümlesinde durumu şöyle belirtiyor: Böylesine zayıf sinyalleri ölçebilecek hassaslıktaki bu yeni detektörler olmasaydı bu deneyi asla yapamazdık. Optica dergisinde yayınlanan araştırma bu tekniğin, daha uzun mesafeleri mümkün kılabilmek için veriyi tekrar tekrar gönderen kuantum tekrarlayıcılar olarak kullanılabileceğini de söylüyor. Bu yüksek hızlı ve ultra şifreli kuantum internetin de bir adım ötesi olabilir. Araştırmacıların şimdiki hedefi ışınlanan fotonların oranını artırmak; şimdilik bu etki sadece iletimlerin %25inde gerçekleşebiliyor. Tekniğin gerçek anlamda işe yarar hale gelmesi için daha önümüzde uzun bir yol olsa da, bu anlamda en azından bir adım atılmış oldu.