Kaşınmanın Zevk Vermesinin Nedeni Nedir?
Kimi zaman vücudumuzu sinek ısırdığında veya başka bir sebeple kaşınırız. Bu kaşıntı hissi rahatsız ediciyken, kaşımaya başladığımız anda zevke dönüşür. Peki bunun nedeni nedir?
Kaşıntı hissi ne kadar rahatsız ediciyse kaşımak da o kadar rahatlatıcıdır. Öyle ki, zevk verir. Yani 'kaşınma' ve 'kaşınmak' birbirinin zıttıdır.
Kaşıntı üzerine yapılan araştırmalardan elde edilen bulgulara göre kaşımak, paradoksal olarak daha çok kaşınma hissi yaratıyor.
Fareler üzerinde yapılan bir araştırmadan elde edilen bulgular; serotonin hormonunun sisteme salınması nedeniyle kaşıma isteğinin gitgide artan bir ivme ile devam ettiğini ortaya koydu.
Daha insanlar üzerinde test edilmeyen bu araştırma, omurilikteki serotonin almaçlarının engellenmesi halinde kronik kaşıntının önlenmesinin mümkün olduğunu iddia ediyor.
ACI OLUŞTURARAK KAŞINTI HİSSİNİ BASTIRIRIZ
Kaşıntı çok küçük bir toz parçası veya küçük bir tüyün yarattığı rahatsızlıktan oluşabileceği gibi ciddi cilt sağlığı problemlerine kadar birçok nedene sahiptir. Kaşımanın amaçlarından biri, acı yaratmaktır.
Bu acı; sinirlerin kaşıntı sinyallerinin yerine acı sinyallerini taşımasına yol açarak kaşıntının durmasını sağlar. Aslında rahatlamamızı sağlayan da kaşımanın verdiği acıdır. (Hepimiz mazoşist miyiz ne?) Beyin serotonin nörotransmitterler (sinir taşıyıcıları) salgılar ve acı hissini kontrol altına alır.
Yapılan araştırmalarda fMRI (fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme) teknolojisi kullanılarak, kaşıma esnasında beynin farklı bölgelerinde (ödül ve zevk alma konusu ile alakalı birimler) bir aktivasyon olduğu belirlendi. Washington Universityden Prof. Zhou-Feng Chen; serotoninin omurgaya ulaştığında, omurilikteki kaşıntı yoğunluğunu düzenleyen sinir hücrelerini harekete geçirdiğini ve farelerde kaşıntı ve kaşımanın kısır bir döngü halinde ilerlediğini dile getirdi.
Ancak Prof. Chene göre; serotonin salınımını engellemek mantıklı değildir çünkü serotonin büyümede, olgunlaşmada, iskelet metabolizmasında ve duygu durumlarını düzenlemede etkili bir hormondur ve salınımının engellenmesi büyük sorunlara sebep olabilir. Öte yandan kronik kaşıntıyı kontrol altına alacak umut verici seçeneklerden birisi; serotonin ile beyne kaşıntı sinyallerini ileten hücreler arasındaki bağlantının kesilmesi olabilir.
PARAZİTLERDEN ARINMAK HAZ VERİYOR OLABİLİR
Aslında kaşıma davranışının evrimsel bir faydası var diyebiliriz. Atalarımızın yaşadığı koşullar göz önünde tutulduğunda, temiz ortamlarda yaşadıkları söylenemez. Birçok parazitin bulunduğu koşullarda, parazitlerin vücuda bulaşma olasılığı yüksektir. Dolayısıyla kaşıma davranışı parazitleri vücuttan uzak tutmak için gelişmiş ve zamanla bu zararlılardan arınma eylemi; beyinde haz aldıracak bir şekilde evrimleşmiş olabilir.
Elde edilen bulgular da bu teoriyi güçlendiriyor çünkü balıklar da dahil olmak üzere neredeyse bütün omurgalılar (ağaca sürtünmek, taşa sürtünmek gibi yardım da alabilirler) kendilerini kaşır.
GüzeL Açıklama
