YASAL HAKLAR
Bu baslık altında Türk Hukuk Devriminin en önemli kazanımlarından birisi olan Medeni
Yasa'nın üzerinde özel olarak durmak gerekmektedir. Hukuk devriminin en önemli yasası
olarak hazırlanan 1926 tarihli Türk Medeni Yasası toplumun yeni anlayısının bel kemigini
olusturmustur. Türk Medeni Yasası bir çok olumlu düzenlemesinin yanında, kadının sosyal
yasamını da çaga uygun olarak yeniden düzenlemistir. Medeni kanunun amacı adet ve
görenekleri tercüme etmek degil, tersine modernligin ilkelerine uygun yeni bir aile yapısı
getirerek, bu adet ve görenekleri asmaktır. Kadının temel haklarının yanında tek esliligin
kabulü, bosanmanın yargıya tasınması, mülkiyet edinmede ayrımın kaldırılması, esit ücret
olanagı, ve özellikle din ve devlet islerinin birbirinden ayrılmasıyla kadın üzerindeki görünür
görünmez bir çok baskının kaldırılması olanaklarını da yaratmıstır. 19. yüzyılda meydana
getirilen medeni kanunların hemen hepsinde, kadın ve erkekten her birinin özellikle aile içi
fonksiyonları arasında fark gözeten klasik anlayısa sadık kalınmıstır. Bunun anlamı bazı
noktalarda esitlik prensibinden ayrılmıs olmadır. Oysa günümüzdeki gelismeler kadın erkek
arasındaki farkların giderek silinmekte oldugunu göstermektedir. Buna baglı olarak esitlikçi
taleplerin artarak hukuksal yapıda da varlık kazanmaya baslamıstır.
Hukuksal gelisim ve degisim açısından su noktalar üzerinde özel olarak durulması
gerekmektedir;
· Monagamik yani tek esle evliligin saglanması,
· Süreli evlenmenin (Müt’a) yasaklanması,
· Evlenmeye zorlanmanın yasaklanması,
· Bosanma hukukunda esitligin getirilmesi ve resmiyete baglanması,
· Kadına siddet uygulanmasının yasaklanması,
· Miras bölüsümünde esitlik.
Türk toplumu medeni yasanın yürürlüge girdigi 1926 yılından günümüze kadar sosyal,
ekonomik ve kültürel bakımdan büyük degisim ve gelisim geçirmistir. Özellikle kentli insan
nüfusunun kırsal kesimde yasayanlara oranla hızla artısı yeni toplumsal gereksinimler
dogurmustur. Kentsel degerler toplumsal yasamda belirleyici olmaya baslamıstır.
Yukarıda sayılan hususlar konusunda Medeni Yasa'nın düzenlemesi büyük bir adım olmakla
birlikte Medeni Yasa’da yapılan son degisikliklerle, kadının statüsü daha da iyi bir konuma
yükseltilmistir. Özellikle evlilik birliginde edinilen malların esler arasında hakça bölüsümüne
iliskin yeni kabuller, kadın hakları açısından ciddi kazanımlar saglamıstır.
Bu baslık altında Türk Hukuk Devriminin en önemli kazanımlarından birisi olan Medeni
Yasa'nın üzerinde özel olarak durmak gerekmektedir. Hukuk devriminin en önemli yasası
olarak hazırlanan 1926 tarihli Türk Medeni Yasası toplumun yeni anlayısının bel kemigini
olusturmustur. Türk Medeni Yasası bir çok olumlu düzenlemesinin yanında, kadının sosyal
yasamını da çaga uygun olarak yeniden düzenlemistir. Medeni kanunun amacı adet ve
görenekleri tercüme etmek degil, tersine modernligin ilkelerine uygun yeni bir aile yapısı
getirerek, bu adet ve görenekleri asmaktır. Kadının temel haklarının yanında tek esliligin
kabulü, bosanmanın yargıya tasınması, mülkiyet edinmede ayrımın kaldırılması, esit ücret
olanagı, ve özellikle din ve devlet islerinin birbirinden ayrılmasıyla kadın üzerindeki görünür
görünmez bir çok baskının kaldırılması olanaklarını da yaratmıstır. 19. yüzyılda meydana
getirilen medeni kanunların hemen hepsinde, kadın ve erkekten her birinin özellikle aile içi
fonksiyonları arasında fark gözeten klasik anlayısa sadık kalınmıstır. Bunun anlamı bazı
noktalarda esitlik prensibinden ayrılmıs olmadır. Oysa günümüzdeki gelismeler kadın erkek
arasındaki farkların giderek silinmekte oldugunu göstermektedir. Buna baglı olarak esitlikçi
taleplerin artarak hukuksal yapıda da varlık kazanmaya baslamıstır.
Hukuksal gelisim ve degisim açısından su noktalar üzerinde özel olarak durulması
gerekmektedir;
· Monagamik yani tek esle evliligin saglanması,
· Süreli evlenmenin (Müt’a) yasaklanması,
· Evlenmeye zorlanmanın yasaklanması,
· Bosanma hukukunda esitligin getirilmesi ve resmiyete baglanması,
· Kadına siddet uygulanmasının yasaklanması,
· Miras bölüsümünde esitlik.
Türk toplumu medeni yasanın yürürlüge girdigi 1926 yılından günümüze kadar sosyal,
ekonomik ve kültürel bakımdan büyük degisim ve gelisim geçirmistir. Özellikle kentli insan
nüfusunun kırsal kesimde yasayanlara oranla hızla artısı yeni toplumsal gereksinimler
dogurmustur. Kentsel degerler toplumsal yasamda belirleyici olmaya baslamıstır.
Yukarıda sayılan hususlar konusunda Medeni Yasa'nın düzenlemesi büyük bir adım olmakla
birlikte Medeni Yasa’da yapılan son degisikliklerle, kadının statüsü daha da iyi bir konuma
yükseltilmistir. Özellikle evlilik birliginde edinilen malların esler arasında hakça bölüsümüne
iliskin yeni kabuller, kadın hakları açısından ciddi kazanımlar saglamıstır.