• Web sitemizin içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için Web sitemize kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Web sitemize üye olmak tamamen ücretsizdir.
  • Sohbetokey.com ile canlı okey oynamaya ne dersin? Hem sohbet et, hem mobil okey oyna!
  • Soru mu? Sorun mu? ''Bir Sorum Var?'' sistemimiz aktiftir. Paylaşın beraber çözüm üretelim.

İYİ Kİ İSMET ÖZEL VAR

Üyelik Tarihi
27 Tem 2013
Konular
1,330
Mesajlar
1,787
MFC Puanı
50
Şair ve düşünür İ. Özel, son çıkışlarıyla yine düşünce hayatımıza girmiş bulunuyor.
Özel’in son birkaç yıldır ortaya koyduğu “Türklük” bağlamındaki farklı çıkışlar,
Ankara’da verdiği son konferansla devam ediyor.
Konferansın ismi de alabildiğine ilginç; “Tanrı, Türkleri diğer milletlerden üstün yarattı…
“Bu konuşmada ve konuşmanın yankıları üzerine verdiği röportajlarda,
Özel, şaşırtıcı ve bir o kadar etkileyici üslubuyla yine zihinleri bulandırdı, kafaları karıştırdı.
Ama eklemek gerekir ki yine O’nun üslubuyla söylersek; “Karışık kafa iyidir!”
Bu yazıda İsmet Özel’in “ne” söylediğinin değil, “nasıl” söylediğinin üzerinde durmak istiyorum.
Gerçekten de Özel’in söyledikleri kadar, bunları nasıl söylediği de önemli.
Özel’in üslubu hiçbir zaman kolay olmadı.
Ne şiirleri ne de düz yazıları öyle hemen sindirilebilecek metinler değil.
Hatta içinde bulunduğu bütün ideolojik gruplar veya sevenleri dahi onu anlaşılmazlıklar, seçkincilikle,
elitizmle suçladılar.
Özellikle İslamcı çevreler İ. Özel’i daima anlaşılmaz buldular.
Özel hiçbir zaman kolaycılığa, popülizme, kendi deyimi ile ” hokkabazlığa” kaçmadı.
O, kulağını gösterecekse elinin en kolay uzanabildiği kulağını değil, uzanırken zorlanacağı uzaktaki kulağını seçti.
Bizlerse bunu anlaşılmaz bulduk. İsmet Özel bunu niçin yapıyordu?
Ya da bunun sebebi neydi?Hemen vurgulamak gerekir ki bu sadece İ. Özel’e özgü bir durum değildir.
Bütün has düşünürler (edipler) böyle bir üslubun sahibi oldular.
Sorun galiba, bütün kelimeleri bilip, yazılı olan her şeyi anlayabileceğini zanneden bizlerde.
Ahmet Haşim, şiir poetikasında bu durumu şöyle bir örnekle açıklamıştı;
” Şair, diğer sanat erbebına göre biraz daha talihsizdir.
Bir ressamın, palet, tuval, boya gibi kendi sanat dallarına özgü materyalleri vardır.
Aynı şekilde müzisyenin de elinde, nota, ses veya herhangi bir enstürümanı bulunur.
Bütün bu malzemeler, gündelik hayattan uzak, ancak bir uzmanın kullanabileceği malzemelerdir.
Oysa şairin elinde herkesin bildiği veya kullanabileceği ‘kelimeler’ vardır.
Bu yüzden herkes her şiiri anlayabileceğini zanneder. Çünkü o bu malzemeyi zaten her gün kullanmaktadır.
” Haşim, bu durumu şairin talihsizliği olarak görür. Bizler de dil denilen ortak kullanım alanını kullanıcıları olarak,
okuyabildiğimiz her metni anlayacağımız ön kabülü içindeyiz. Ancak durum tamamen farklıdır.
Diğer yandan dilbilimsel yöntemlerde ve edebiyat estetiğinde son iki yüzyıla damgasını vuran bir tartışmaya da değinmek gerekiyor.
Buna göre; bir metin, her zaman için iki boyutludur.
Basitçe ifade edersek, acaba bir metnin ( özellikle bir sanat metninin) “ne” söylediği mi yoksa, “nasıl” söylediği mi önemlidir?
Alman düşünür İ. Kant tarafından formülleştirilen bu soruya yine Kant tarafından verilen cevap, edebi ya da estetik bir metnin
” ifade düzleminin” daha önemli olduğu yönündedir.
Hegel ise hangi türden metin olursa olsun, asıl önemli olanın o metnin
“anlam düzeyinin” olduğunu belirterek Kant’ı eleştirir.
Son iki yüzyıla damgasını vuran bu tartışmalar halâ sonuçlanmış değil.
Bir düşünürün veya bir edebiyatçının en temel görevi, “dünyayı çoğaltmak”tır.
Yeni anlam düzeyleri yaratarak bize, ruhun ve düşüncenin başka başka yollardan da yürüyebileceğini göstermektir.
O meselenin “hiç de öyle olmadığını” “böyle de olabileceğini” söylemektedir.
Kadim gelenekte de belirtildiği gibi,
” Gök kubbe altında söylenmemiş söz yoktur.
” Ancak, sanat, edebiyat, şiir, belki de aynı şeyleri farklı şekilde söylemek, değil midir?
Divan Edebiyatı şairleri, altıyüz yıl boyunca aynı temaları farklı şekillerde söylemenin peşinde koşmadılar mı?
İsmet Özel’e dönecek olursak, O sorunlar(ımız)ı ele alırken,
bu sorunlara hiç kimsenin fark etmediği bir yönden bakma cesaretini ve “yol”unu bulur.
Ve bunu bize hiçte alışık olmadığımız bir üslup ile aktarır.
Ben İ. Özel’in anlaşılma zorluğunun bu noktan kaynaklandığını düşünüyorum.
Yani sorunlara yaklaşımı ve bunları aktarma biçimi çok farklı.
İyi hatırlıyorum, onca yıkıcılığına, Türk siyasi hayatını bariz bir biçimde değiştirmesine rağmen ve
örtülü bir darbe olduğuna kani olduğumuz 28 Şubat için,
” Ne olacak, takvimdeki bir yapraktın 28 Şubat” demiştir.
İsmet Özel, her zaman söylediklerini çarpıcı şekillerde söylemeyi seviyor.
Bu bir seslenme, ünleme, dikkat çekme ve uyarma biçimi olarak da görülebilir.
Örneğin; ” Toparlanın gitmiyoruz!” veya “Tanrı Türkleri diğer milletlerden üstün yarattı.” gibi.
Ancak kendisi bu tür konu başlıklarına açıklama getirdiğinde aslında o kadar da sert veya aykırı şeyler söylemediğini görüyoruz.
Mesela ” Tanrı Türkleri diğer milletlerden üstün yarattı:” derken, bu üstünlüğün farklı bir üstünlük olduğunu,
hatta bir üstünlük olmadığını, “sorumluluk” kelimesinin konuya daha uygun olacağını ama bunu söylerse,
kimsenin dikkat kesilmeyeceğini ya da daha da önemlisi, bunu böyle ifade ediyor olmasının sorunları daha net ortaya koyacağını vurguluyor olabilir.
Bu bir düşünme ve özel bir aktarım (üslup) biçimi.
Anladığım kadarıyla İ. Özel’de “Türklük”, bir ırkın, bir milletin veya bir kavmin isminden öte bir şey.
Bu bir ” kavramsallaştırma.
” Evet, Özel, isimden yola çıkarak bir ” kavramsallaştırma” yapmaktadır.
Öyleyse Özel, niçin bir kavramsallaştırma yaparken son derece hassas bir ortamda “Türk” kelimesinden yola çıkmaktadır?
Açıkçası bu bir muamma. Ancak şöyle bir açıklama getirebilir;
“Türkler, bizzat tarihi sebeplerden kapitalizm ve emperyalizmle olan kan uyuşmazlığı ve
Osmanlı İmparatorluğu’nun bir türlü “kapitalistleştirilememesinden” yola çıkarak böyle bir kavramsallaştırmanın zeminini oluşturmaktadır.
Yukarıda bir şeyin söyleniş “biçiminin”, söylenenin “anlamı” kadar (hatta bazılarına göre daha da) önemli olduğunu
vurgulamaya çalıştık.
İsmet Özel, şair olmanın da getirdiği avantajlarla bütün bu söyleyiş biçimlerinin imkânını sonuna kadar kullanmayı seçmiş bir düşünür.
Bir şeyi doğrudan söylemekle, onu farklı (veya karmaşık) bir şekilde söylemek arasındaki tek fark sadece karmaşıklaştırmak veya bulandırarak söylemek değildir.
Edebiyat, sanat, incelik ve üslup buradan doğar işte.
Çünkü bir şeyi farklı biçimde söylemek yeni “varlık alanları ve imkânları” açığa çıkarır.
Ve düşünce dünyamızda bu tür düşünüş ve söyleyiş biçimi o kadar az ki.
İsmet Özel’in söyledikleri bizleri şaşırtsa, ürkütse bile, O’na katıl(a)masak bile, O’nun söyleyiş biçimine,
düşünce üretme tarzına bigane kalmak, tek kelimeyle ahmaklık olur.
O’nu her okuduğumda veya dinlediğimde söylediğim tek şey şu oluyor;

“İyi ki varsın İsmet Özel!”

İbrahim TÖKEL ( Yolcu D. sayı :32 )
 
Üst