Bilinen hiçbir tür üç veya beş bacaklı değil ve böyle bir canlının fosiline de rastlanmadı. Peki iki, dört, hatta onlarca ayağı olan canlılar varken hangi sebepten dolayı üç, beş gibi bazı sayılarda ayağı olan türler hiç açığa çıkmadı?

Bu örnekte olduğu gibi, var olmayan ve var olmayacak canlılara "yasak fenotip" deniyor. Fenotip(dışyapı), genetik ve çevresel faktörlerin yarattığı özelliklerin canlıların dış görünüşündeki yansımasıdır. Genellikle genler tarafından belirlenir.

Bu özelliğe sahip canlıların ortaya çıkmamasındaki temel faktör genlerdir. İşte evrimsel süreçte bizi oyuncak hamuruymuşuz gibi şekillendiren bu dönüm noktasının detayları:

Dik durabilmek için kuyruğundan destek alan mirketler, kuyruk tüylerini kullanarak ağaç gövdesinde dengede kalabilen ağaçkakanlar, yürürken daha az enerji harcamak için kuyruğunu bacak gibi kullanan kangurular ve okyanus tabanında "yürürken" üç yüzgecini kullanan tripod balıkları bu örnekler arasında öne çıkan hayvanlardandır.

Altı bacaklı böceklerin bacakları ise üçlü bir takım halinde hareket eder. Bacakların yarısı havadayken diğer yarısı ise yere basar. Buna "dalgalı üç ayak" yürüyüşü deniyor.

Filogenetik, evrim üzerindeki en güçlü kısıtlamadır. Bu kavram, biyolojik türlerin çeşitli şekillerden geçerek meydana gelen evrimsel gelişimidir ve bu ilişkilere filogeni denir. İlgili kavram olan filogenez, bir biyolojik türün çeşitli şekillerden geçerek meydana gelen evrimsel gelişimidir. Terim, bir organizmanın belli bir özelliğinin gelişimi için de kullanılır. Bu terimin sıfat hali ise filogenetiktir.

Uzuvların ortaya çıkmasından önce meydana gelen iki taraflı simetrik bir vücut planı erken genetik olarak benimsenmiştir. Bu da herhangi bir üç ayaklı hayvanın evrimleşmesini büyük ölçüde kısıtlıyor. Kodlarımız bu şekildedir, hayatın evriminin çok erken dönemlerinde DNA'mıza yerleşmiştir. Hatta bacak, yüzgeç, kanat gibi uzuvların evrimleşmesinden önce bile gerçeklemiş olabilir.

Uzuvları kesilmiş dört ayaklı hayvanlar veya mutasyonlar ve doğum anormallikleri nedeniyle üç ya da beş bacaklı canlılar görülebilir. Uygun tedaviler sağlandığı sürece bu canlılar hayatlarına normal bir şekilde devam edebilmektedir.