I. Viyana Kuşatması, 27 Eylül-16 Ekim 1529 tarihlerinde Avusturya Arşidüklüğü’nün başkenti Viyana’nın Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusutarafından kuşatılmasıdır. Başarısız olan kuşatma sonucunda kale alınamamış ve Osmanlı ordusu İstanbul’a geri dönmüştür.
1526 Mohaç Meydan Muharebesi sonrasında Budin’in Osmanlı Devleti tarafından ele geçirilmesinin ardından, savaşa katılmamış olan Erdel voyvodası János SzapolyaiMacar kralı olarak taç giymişti. Kanuni Sultan Süleyman 16 Ekim 1526’da Macaristan tacını Szapolyai’ye veren tarihi fermanını imzaladı. Mohaç Savaşı öncesinde Kral II. Lajos dolayısıyla Macaristan ile bağlantılı olan, ancak savaş sonrasında Osmanlı ordularının girmedigi Bohemya, Moravya, Slovakya ve Silezya gibi ülke ve bölgeler ise, II. Lajos’un karısının ve Kutsal Roma-Germen İmparatoru Şarlken’in kardeşi olan Avusturya arşidükü Ferdinand’da kaldı. Kanuni Sultan Süleyman İstanbul’a döndükten sonra harekete geçen Ferdinand, Pressburg’da Osmanlılara karşı olan asillerden teşekkül ettirilmiş bir diet meclisi toplayarak kendini Macaristan ve Bohemya kralı ilan ettirdi. Bu olay, Macaristan’da egemenlik için Osmanlı-Avusturya rekabetini başlattı. Kanuni Sultan Süleyman, Mohaç zaferi sonrasında fethedilen geniş Macar topraklarınınKutsal Roma-Germen İmparatorluğu ile bağlantılı bir hükümdarın eline geçmesine müsade edemezdi. Bu durum, bölgedeki güçler dengesinin Osmanlı Devleti aleyhine bozulmasına yol açabilirdi.Kuşatmanın nedenleri
Kuşatma tasviri
Kuşatma tasviri
Ağabeyi Habsburg İmparatoru Şarlken’in de desteğini alan Ferdinand, Osmanlı ordusu geri döndükten sonra saldırıya geçti ve Tokaj meydan muharebesinde Szapolyai’yi yenerek Budin’i ele geçirdi. Lehistan’a kaçan Szapolyai Osmanlı Devleti’nden yardım istedi. Kanuni Sultan Süleyman sefer hazırlıklarıyla meşgulken, Macaristan’dan fethedilen arazinin geri verilmesi karşılığında barış yapmak isteğiyle Ferdinand’in elçileri geldi. Fakat Habsburgları Macaristan’dan çıkarmak, Ferdinand’a gözdağı vermek, Habsburg ordusunu yakalayıp yok etmeyi amaçlayan Kanuni Sultan Süleyman, o zamanın adetleri gereği elçileri tevkif ettirdi. Hazırlıklarını tamamladıktan sonra serbest bırakıp savaş için yola çıktığı haberiyle Ferdinand’a gönderdi.
10 Mayıs 1529’da İstanbul’dan yola çıkan Kanuni Sultan Süleyman 20 Haziran’daSofya’ya ve 18 Ağustos’da Mohaç ovasına ulaştı. Szapolyai ve 6000 Macar askeri de orduya katıldı ve burada padişahın elini öptü. Eylül’de Budin’i kuşatan Kanuni Sultan Süleyman, teslim teklifinin reddedilmesi üzerine şiddetli bir muhasara savaşına başladı. 8 Eylül’de Budin kalesinin kapılarından biri ele geçirilip genel hücum başlatılınca, ümit kalmadığını anlayan müdafiler, hayatlarına dokunulmamak şartıyla kaleyi teslim ettiler. Kısa zamanda gösterilen bu muvaffakiyet karşısında, Osmanlı hakimiyetine daha fazla karşı duramayacağını anlayan Boğdan voyvodası IV. Petru Rareş de ordugaha gelerek bir tabiiyyet antlaşması imzaladı. Elbasan sancakbeyi Hasan Bey’i Budin’de muhafız bırakan Kanuni, 12 Eylül’de Macar taht şehrinden ayrılıp Viyana üzerine yürüdü.
I.Ferdinand Kutsal Roma İmparatoru(1556 - 1564)
I.Ferdinand Kutsal Roma İmparatoru(1556 – 1564)
Bu arada Ferdinand’in adamları tarafından kaçırılmak üzereyken İzvornik sancakbeyi Malkoçoğlu Bali Bey’in ele geçirdiği Macar kraliyet tacı, yeniçeri sekbanbaşısı tarafından Szapolyai’ye giydirildi.
Budin kalesinin fethinden sonra Osmanlı ordusu Avusturya üzerine yürüdü. Kanuni’nin esas amacı şehri fethetmek değil, Avusturya’ya gözdağı vermekti.
Kuşatma
Kuşatma tasviri
Kuşatma tasviri
Ferdinand, Kanuni Sultan Süleyman’a başvurarak, Belgrad, Sirem (Srem) ve Bosna’nın bir kısmını içine almak üzere Macaristan’ın bazı bölgelerinin, vergi vermek şartıyla kendisine bırakılmasını teklif etti. Osmanlı hükümeti, bu teklifi kabul etmedi ve Budin’in, Janos’a geri verilmesini istedi. Kanuni Sultan Süleyman, Macaristan’ın korunması ve Almanya’nın baskı altında tutulabilmesi için Viyana’nın ele geçirilmesi gerektiğini anladı ve Viyana üstüne yürümeğe karar verdi.
Veziriazam İbrahim Paşa
Veziriazam İbrahim Paşa
Osmanlı ordusu, 10 Mayıs 1529’da İstanbul’dan hareket etti. Edirne’de Anadolu beylerbeyi Behram Paşa, Anadolu eyaleti askerleriyle birlikte orduya katıldı. Sofya’daki Serasker İbrahim Paşa ve emrindeki Rumeli eyaleti askerleri, öncü tayin edildi. Ordu, Niş – Alacahisar – Belgrad – Sirem yoluyla, 5 Ağustos 1529’da Eszek’e vardı. Mohaç’a giren ordu, 5 Eylül’de, Budin kalesi önüne geldi. Kaledeki Avusturya kuvvetleri, 5 Eylül’de kaleyi teslim ettiler. Kanuni Sultan Süleyman, 12 Eylül’de, kral Janos’u tekrar tahta geçirdi.
Kanuni Sultan Süleyman, 22 Eylül’de Avusturya sınırını geçti. Ertesi gün Bali Bey’in kardeşi Semendire sancakbeyi Sultanzade Mehmed Bey, Alman öncü kuvvetlerinin büyük bir kısmını Viyana’nın on beş kilometre güneydoğusundaki Bruck kasabası yakınlarında imha etti. Esir edilen Alman kuvvetleri komutanı Christophe Von Zedlitz ve altı general Sultan’a gönderildi.
Osmanlı ordusu, ileri yürüyüşüne devam ederek, 26 Eylül’de Viyana’yı kuşatmaya başladı. 27 Eylül’de Viyana önlerine gelen ordu-yi hümayun, Avusturya Arşidüklüğü’nün başkentini muhasaraya başladı.
800px-Francois_I_SuleimanKanuni Sultan Süleyman, 120.000 (Türkler, Sırplar, Rumenler) kişilik bir orduyla Budin’den ayrılıp Viyana üzerine yürüdüğü haberi duyulunca, sadece Avusturya ve Almanya’da değil, bütün Avrupa’da bir korku başlamış, Osmanlı ilerlemesi karşısında o sırada had safhada olan mezhep mücadeleleri bile bir tarafa bırakılarak, Viyana’ya yardım seferi başlatılmış ve Avrupa’nın her yerinden muhtelif milletlere mensup yardım kuvveti gelmeye başlamıştı. Muhasaradan biraz evvel bu kuvvetlerin büyük bir kısmı kaleye yerleşmişti. Ferdinand şehri terkederek kaçmış, yerine ihtiyar ve tecrübeli bir asker olan Kont Nicolos Von Salm’i kale komutanı olarak bırakmıştı. Müdafaa hazırlıklarına baslayan Kont Salm de, Türk ordusu gelmeden Viyana yakınlarındaki mahalleleri tamamen yakıp yıkmış, birinci istihkam hattından yirmi adım içerde ikinci bir istihkam inşa etmiş, Tuna sahillerine kazıklar diktirerek müdafaa için gerekli tedbirleri almıştı. Osmanlı humbaracılarının yakıcı tesirlerinden korunmak için evlerin ahşap çatılarını yıktırmış, top güllelerinin tesirini azaltmak için de, sokakların kaldırımlarını söktürmüştü. Ayrıca iki ay yetecek kadar erzak temin edip, şehirdeki sivil halkı dışarı çıkarmıştı.
Kanuni Sultan Süleyman, kale kumandanı Niklas Zalem’e haber göndererek, kalenin teslimini teklif etti. Kale kumandanı, bunu kabul etmeyerek, bütün kuvvetleriyle kale gerisinde savunma düzenine geçti. Bu arada Tuna yolundan gemilerle Viyana’ya gönderilen 12 bölük kadar bir Avusturya yardımcı kuvveti, 25 Eylül’de sisten yararlanarak kaleye girdi. Avusturyalılar, kuşatma süresince 30.000 kişilik kuvvetlerle kaleden yaptıkları karşı saldırılar ve baskınlarla, savunmayı aktif olarak yürütmek istedilerse de, büyük kayıplara uğradılar. Viyana kalesine karşı şiddetli savaşların verildiği sırada, Mehmed Bey kumandasındaki Osmanlı akıncıları, Bavyera’da Regensburg, Çekoslovakya’da Brün şehirlerine kadar akınlar yaptılar.
Kanuni Sultan Süleyman, on yedi gün boyunca döverek, şehrin surlarını iyice tahrip etmişti. Bu sırada bir Osmanlı güllesinin isabetiyle kale komutani Kont Salm de öldürülmüştü. Bununla birlikte kuşatma uzuyor; kış aylarının tahrip edici etkisi ve beklenen top mühimmatının gecikmesi Osmanlı ordusu için kuşatma şartlarını zorlaştırıyordu.
Kuşatmanın kaldırılması ve geri dönüş
Kanuni Sultan Süleyman Han
Kanuni Sultan Süleyman Han
Yolların elverişsizliği ve mevsim şartlarının erken bozulması yüzünden, ağır kuşatma topları yollarda kalmış ve kale önüne getirilememişti. Bu yüzden Viyana kalesi yeteri kadar tahrip edilemedi. Bu elverişsiz şartlara rağmen, 11 Ekim’de Viyana kalesine büyük bir saldırı yapıldı; fakat kesin sonuç alınamadı. Daha sonra yapılan ikinci saldırı da sonuç vermedi. Kışın şiddetlenmesi ve yiyecek sıkıntısının başlaması, ordunun moralini bozdu. Askere büyük ödüller vaat edilerek, 13 ve 14 Ekim’de yapılan saldırılardan da sonuç alınamamıştı. Aldığı istihbaratlar sonunda Viyana’ya yüzelli kilometre uzaktaki Linz’de bir Alman ordusunun toplandığı anlaşılınca, Kanuni, orduya muhasarayı kaldırma emrini verdi. Kanuni Sultan Süleyman, 15 Ekim’de, kuşatmayı kaldırarak dönüşe karar verdi. Kuşatmanın kaldırılmasından sonra Sadrazam İbrahim Paşa, Viyana kalesinin güneyinde gereken güvenlik tedbirlerini aldı ve böylece kaleden yapılacak düşman çıkış harekâtını ve saldırılarını önledi. Ayrıca Kasım Bey kumandasında 12.000 kişilik akıncı kuvveti de, düşman baskısını önlemek amacıyla, Avusturya, Güney Almanya (Bavyera), Moravya, Bohemya, Yukarı Macaristan (şimdiki Slovakya), Silezya ve Slovenya gibi Habsburg’lara bağlı ülkelere akınlar yapmakla görevlendirdi.
16 Ekim’de yola çıkan Osmanlı ordusu, Estergon üzerinden Tuna yoluyla 25 Ekim’de Budin’e geldi ve Kral Janos tarafından karşılandı. Buradan Tuna üzerine kurulan köprüyle Peşte’ye geçildi ve 29 Ekim’de Tuna’nın doğu kıyısı takip edilerek, İstanbul’a dönüş yürüyüşüne başlandı.

emeğine sağlık can dostum s3rdar güzel konular paylasıyorsunnn

DeStina teşekkur ederım sende guzel paylasımlar yapıyorsun