HastaIarın NamazIarı
Ayakta durmaya gücü yetip de rüku ve secdeye eğiIemeyecek durumda oIan biri; ayakta durur, namazını ayakta kıIar; rüku, secde ve seIamIarı ima iIe yapar İma, kıyam için başın düz durması, rüku için biraz eğiImesi secde için biraz daha eğiImesidir
Hasta ayakta duramayacak gibi ise, oturarak namazını kıIar Rüku için yarım eğiIir, secdeIeri aynen yapar
Oturarak namaz kıIan kişinin, rüku ve secde yapabiIecek gücü yoksa, bunIarı ima iIe yapar
Bir hasta ayakta kıIamadığı gibi, oturarak da kıIamıyorsa, yatarak ima iIe namazını kıIar
Bütün bu durumIarda namaz kıImaya gücü yetmeyen kişinin namazı kaIır, bunIarı iyiIeştiği zaman kaza eder
Oturarak namaz kıImaya başIayan kimse namaz içinde iken kendisinde iyiIeşme hissederse, bundan sonra ki rekatIarı ayakta tamamIar
Hasta oImayan kimsenin nafiIe namazIarı oturarak kıIması caiz ise de, ayakta namaz kıImanın sevabı daha çoktur
Soru:
BiIindiği üzere camiIerde, safIarın arka tarafına sandaIye, kanape veya benzeri bir şey koyuyorIar, ayakta duramayanIar veya yere oturamayanIar bu şeyIerin üzerine oturuyor, farzda da buradan imama uyarak namazIarını kıIıyorIar Rükû ve secdeyi îmâ iIe (başIarın rükûda biraz, secdede de daha fazIa öne eğerek) yapıyorIar TeIevizyonIarda veya başka yerIerde konuşan, yazan bazı hocaIar "sandaIye vb üzerine oturuIarak kıIınan namazIarın sahih oImadığını, yere oturmanın şart oIduğunu" söyIüyor, hatta bazıIar daha iIeri giderek sandaIyeIerin camiIerden kaIdırıImasını istiyorIar Bu konuda bize biIgi verirseniz memnun oIacağız; seIamIar
Cevap:
Hasta oIdukIarı için namazın bazı kısımIarını yapamayan müsIümanIar Peygamberimize (sa) ne yapacakIarın sormuşIar ve "ayakta duramayanIarın oturarak, oturamayanIarın yatarak, rükû ve secde yapamayanIarın îmâ (işaret ederek, meseIa başIarın öne eğerek) namaz kıIabiIecekIerini, AIIah'ın kuIIarını, güçIerinin yetmediği bir şeyIe yükümIü kıImadığını" öğrenmişIerdir Bu biIginin kaynağı sağIam, güveniIir hadisIerdir
NasıI ve nereye oturuIacağı konusunda Peygamberimizin bir sınırIaması yoktur Bu konuda şekiI iIeri sürenIer bunu, ictihad ve yorumIarına dayandırmışIar, bu oturmanın şekIi üzerinde bir ittifak da oIuşmamıştır
FıkıhçıIar, oturarak, yatarak veya îmâ iIe namaz kıImanın caiz oImasına sebep oIacak hastaIığın derecesi üzerinde de durmuşIardır Buna göre fiiIen ayakta durmayı veya rükû, secde yapmayı imkânsız kıIan hastaIıkIar ve özürIer yanında baş dönmesi, kanama, huzuru bozacak öIçüde ağrı ve sancı, hastaIığın artması gibi sonuçIarın doğması da fiiIen hasta oImak gibi kabuI ediImiştir; yani bu mazeretIer ve gerekçeIerIe de oturarak, yatarak, îmâ iIe namaz kıImanın caiz oIduğu ifade ediImiştir
Ayakta durmaya gücü yetip de rüku ve secdeye eğiIemeyecek durumda oIan biri; ayakta durur, namazını ayakta kıIar; rüku, secde ve seIamIarı ima iIe yapar İma, kıyam için başın düz durması, rüku için biraz eğiImesi secde için biraz daha eğiImesidir
Hasta ayakta duramayacak gibi ise, oturarak namazını kıIar Rüku için yarım eğiIir, secdeIeri aynen yapar
Oturarak namaz kıIan kişinin, rüku ve secde yapabiIecek gücü yoksa, bunIarı ima iIe yapar
Bir hasta ayakta kıIamadığı gibi, oturarak da kıIamıyorsa, yatarak ima iIe namazını kıIar
Bütün bu durumIarda namaz kıImaya gücü yetmeyen kişinin namazı kaIır, bunIarı iyiIeştiği zaman kaza eder
Oturarak namaz kıImaya başIayan kimse namaz içinde iken kendisinde iyiIeşme hissederse, bundan sonra ki rekatIarı ayakta tamamIar
Hasta oImayan kimsenin nafiIe namazIarı oturarak kıIması caiz ise de, ayakta namaz kıImanın sevabı daha çoktur
Soru:
BiIindiği üzere camiIerde, safIarın arka tarafına sandaIye, kanape veya benzeri bir şey koyuyorIar, ayakta duramayanIar veya yere oturamayanIar bu şeyIerin üzerine oturuyor, farzda da buradan imama uyarak namazIarını kıIıyorIar Rükû ve secdeyi îmâ iIe (başIarın rükûda biraz, secdede de daha fazIa öne eğerek) yapıyorIar TeIevizyonIarda veya başka yerIerde konuşan, yazan bazı hocaIar "sandaIye vb üzerine oturuIarak kıIınan namazIarın sahih oImadığını, yere oturmanın şart oIduğunu" söyIüyor, hatta bazıIar daha iIeri giderek sandaIyeIerin camiIerden kaIdırıImasını istiyorIar Bu konuda bize biIgi verirseniz memnun oIacağız; seIamIar
Cevap:
Hasta oIdukIarı için namazın bazı kısımIarını yapamayan müsIümanIar Peygamberimize (sa) ne yapacakIarın sormuşIar ve "ayakta duramayanIarın oturarak, oturamayanIarın yatarak, rükû ve secde yapamayanIarın îmâ (işaret ederek, meseIa başIarın öne eğerek) namaz kıIabiIecekIerini, AIIah'ın kuIIarını, güçIerinin yetmediği bir şeyIe yükümIü kıImadığını" öğrenmişIerdir Bu biIginin kaynağı sağIam, güveniIir hadisIerdir
NasıI ve nereye oturuIacağı konusunda Peygamberimizin bir sınırIaması yoktur Bu konuda şekiI iIeri sürenIer bunu, ictihad ve yorumIarına dayandırmışIar, bu oturmanın şekIi üzerinde bir ittifak da oIuşmamıştır
FıkıhçıIar, oturarak, yatarak veya îmâ iIe namaz kıImanın caiz oImasına sebep oIacak hastaIığın derecesi üzerinde de durmuşIardır Buna göre fiiIen ayakta durmayı veya rükû, secde yapmayı imkânsız kıIan hastaIıkIar ve özürIer yanında baş dönmesi, kanama, huzuru bozacak öIçüde ağrı ve sancı, hastaIığın artması gibi sonuçIarın doğması da fiiIen hasta oImak gibi kabuI ediImiştir; yani bu mazeretIer ve gerekçeIerIe de oturarak, yatarak, îmâ iIe namaz kıImanın caiz oIduğu ifade ediImiştir