Boyuna olanlar olduğunu düşünüyorsunuz değil mi?
Hayır.
2008 yılında York Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre,vücudu boydan boya geçen çizgiler insanları biçimli gösteriyor. Deney boyunca insanlardan enine ve boyuna çizgili elbiseler giymiş 200 çift kadın fotoğrafını karşılaştırmaları istenmiş ve bunlardan hangilerinin daha şişman göründüğü sorulmuş.

Sonuçlar gayet net bir şekilde aynı bedendeki iki kadından enine çizgili elbise giyenin daha zayıf göründüğünü göstermiş.Aslına bakarsanız kadınların aynı bedenmiş gibi gözükmesini sağlamak için enine çizgili elbise giyenin yüzde altı oranında daha geniş olması gerekmektedir. Psikolog Dr. Peter Thompson’ın yönettiği York ekibi,geleneksel görüş olan boyuna çizgi zayıf gösterir ifadesinin meşhur optik yanılsama Helmholtz karesine (dikey çizgilerle dolu bir kare,yatay çizgilerle dolu bir kareden daha yüksek gibi gözükür= aykırı olduğunu görünce çok şaşırmıştı.

Hermann von Helmholtz (1821-1894) çok yönlü Alman bir bilimciydi.Nitelikli bir fizikçi ve teorik fizikçi olmanın yanı sıra deneysel psikoloji disiplininin kurulmasına yardımcı olmuş,konu hakkında yazdığı standart ders kitabı ile 1851 yılında gözün içinin ilk kez görülmesini sağlayan oftalmoskopu keşfetmek suretiyle optik bilimi değiştirmiştir. Çizgili kıyafetler meselesine geri dönecek olursak,von Helmholtz bu konuda oldukça kesin konuşuyor: ‘Üzeri çapraz çizgili giysiler,giyeni daha uzun gösterir.’ Nedense,yüzyılı aşkın bir süre boyunca herkes istikrarlı olarak onu gözardı etti.

Arizona’daki Maricopa İlçesi şerifi Joe Arpaio,1997 yılında çizgili mahkum kıyafetlerini yeniden kullanmaya başlayınca kadın mahkumlar şişman görünmesinler diye çizgileri boyuna yapması için ona yalvardılar.Arpaio, ‘Onlara eşit fırsatlardan yana bir gardiyan olduğumu söyledim,erkekler enine çizgili üniforma giyiyor,kadınlar da öyle giyecek’ dedi. Çizgili mahkum üniformaları ilk defa 19. yüzyılın başında,kaçaklar kalabalıkta daha kolay tespit edilsin diye kullanıldı.Bir başka neden de bir tür psikolojik cezalandırma amacının güdülmesiydi.
Ortaçağ’da, çizgili kıyafetler genellikle fahişelere,palyaçolara ya da toplumdan diğer dışlananlara mahsustu -ister kilolu,ister zayıf olsunlar. York takımının onayladığı genelgeçer moda tavsiyesi ise siyahın insanları gerçekten daha ince gösterdiğiydi.Bu da,beyaz zemindeki siyah noktanın,siyah zemindeki beyaz noktadan daha küçük göründüğü şeklindeki diğer bir meşhur yanılsamadan ortaya çıkmıştı.