Daha önce yörüngeye uzanan bir asansör hayal etmiş miydiniz?

Yuri N. Artsutanov bunu düşledi. Hem de 1960’lı yıllarda. Peki böyle bir şey gerçekten mümkün mü? Şimdilik teoride olsa da konuyla ilgili çalışmalar çoktan başladı. Bu hayali gerçekleştirmek için en önemli aşama, belkide insanlığın bildiği en sağlam malzemeyi üretebilmekte.



Bunun yolu da nanoteknolojiden geçiyor.

Bilimle ilgisi olsun olmasın hemen herkes nanoteknoloji sözcüğünü bir yerlerden duymuştur. Her geçen gün hayatımıza daha fazla giren bu kavramın ne olduğunu hiç merak ettiniz mi? Gözlerinizin göremeyeceği kadar küçük bir dünyanın içinde, kısa bir yolculuğa çıkalım.
Nano sözcüğü etimolojik olarak Yunanca kökenli ve aslında cüce anlamına geliyor. Bugün bu sözcüğü, metrenin milyarda biri ölçülerine denk gelen fiziksel boyutları tanımlamakta kullanıyoruz. “Boyutları 1 ile 100 nanometre arasında değişen maddeler üzerinde yapılan çalışmalar da nanobilim ve nanoteknoloji dediğimiz alanları oluşturuyor.” Başka bir deyişle, maddenin atomik ve moleküler düzeyde işlenmesi…

Evet söz konusu nanoboyut olduğunda, gerçekten çok çok küçük şeylerden bahsetmeye başlıyoruz.

Aşağıdaki tablo nanoboyutun daha iyi anlaşılması için yararlı olacaktır. Zira saç telinin yarıçapının bile devasa sayılabileceği bir oran görüyoruz:



Peki ama maddeyi atom ve molekül boyutunda kontrol edebilme fikri nereden çıktı?

1959 yılında ünlü fizikçi Richard Feynman, “There’s Plenty Of Room at the Bottom” adlı bir konuşma yaptı. Bu meşhur konuşmada Feynman, gelecekte çok küçük boyutlarda maddelerin kontrol edilip bunların üzerinde çalışmalar yapılabileceğini öngörüyordu. Bu ilham verici tahminler, yıllar sonra gerçeğe dönüşmeye başladı.
Aslında nanoteknoloji sözcüğü 1974’e kadar hiç kullanılmamıştır. Japon bilim insanı Norio Taniguchi’nin bu tarihte bir konferansta nanoteknoloji teriminden bahsettiğini görüyoruz. Ancak bu terimin popülerleşmesi başka bir isim sayesinde oldu: K. Eric Drexler, 1976 yılında yayımlanan Engines of Creation: The Coming Era Of Nanotechnology adlı kitabında bu yeni dünyaya adeta hoş geldin diyordu.
Bugün, canlı vücuduna enjekte edilebilecek nanorobotlar üzerine araştırmalar yapılıyorsa; tüm bu gelişmelerde, yıllar önce yaşamış öncülerin payları yadsınamaz. İnsanlık, onların gösterdiği yol boyunca, uzay araştırmalarından gıda endüstrisine, savaş sanayinden sağlık sektörüne, pek çok alanda yeni keşiflere imza attı.



Örneklerle devam edecek olursak,

Yıllar önce geçirdiği bir trafik kazası sonucunda felç geçirerek uzuvlarının kontrolünü yitiren Ian Burkhart adlı bir hasta; beynine yerleştirilen nanoteknoloji ürünü küçük bir mikroçip sayesinde artık kollarını kullanabiliyor.



Kendi kendini temizleyebilen yüzeyleri duymuşsunuzdur. Ya da yıkamaya gerek duyulmayan giysileri. Fotokatalizle parçalanan kirlerin ardından el sallıyorsunuz. Sonra da nanoteknoloji ürünü yarı iletken malzemelere teşekkür ediyorsunuz. Tabi yeterince kibarsanız…

Nanoteknoloji her yıl daha parlak fikirlerle gelişiyor. İlerleyen yıllarda bizleri çok büyük sürprizlerin beklediğinden şüphemiz yok. Yazının başında değindiğimiz uzay asansörü fikri, uzay yolculukları ve yörüngeye nakliye maliyetleri açısından büyük önem taşıyor. Bunun gibi olağanüstü projeler belki nanorobotlar sayesinde gelecekte sıradanlaşacak. Vücudunuzda, hücreleriniz gibi uyum içinde çalışan küçük robotların bulunduğunu hayal edin. Hastalıklarınızı erkenden algılayıp tedavi edebilecek minik doktorlar. Besin ihtiyacınızı minimalize etmek için çabalayacak mikro aşçılar. İletişim gereksiniminizi cihaz ve aksesuarlardan arındıracak küçük asistanlar…



Daha iyi bir dünya için, hayal etmekten vazgeçilmemeli. Zira, dünün hayalleri günümüzü şekillendiriyor. Nanoteknoloji şuan için büyük bir geleceğin küçük ayak sesleri olsa da bu sese kulak verilmeli.

Kaynaklar:

Nanoscience and Nanotechnology - Carbon Nanotube Reinforced Composites - Chapter 1
Nanotechnology To Outer Space: Ten Top Tech Innovations Of 214 | IFLScience
Paralyzed man moves arm thanks to tech at OSU - NY Daily News
http://www.pa.msu.edu/~yang/RFeynman_plentySpace.pdf
NTNU Tech Zone | Teknologi for en bedre verden

Yazan: Mümin CAN

Düzenleyen: Dr. Sercan ÖZAYDIN

Alıntı Kaynağı

Nanoteknoloji

• Nanometre ölçeğinde incelenen maddelerin atomsal düzeyde formatlanıp, araştırma konusu yönünde işlevsel bir konuma getirilmesi kısaca Nanoteknoloji olarak tanımlanabilir. Nanoteknoloji, malzeme bilimi ile bağlantılı olarak ilerler.