Gariplikler | Reşat Çalışlar

Popüler kültür ve gençlik analizleriyle, sosyal medyadaki aykırı çıkışlarıyla ve tv sunuculuğu ile tanıdığımız Reşat Çalışlar’ın ikinci romanı Gariplikler, artık raflarda.

Romanın asıl konusu, Orhan Veli konulu bir fantastik film projesi ve bu film projesini geliştiren yapım şirketi. Ama bunun yanısıra ülkenin birçok güncel “mesele”si de romanın içinde: Suriyeliler, makyaj çılgınlığı, futbol çılgınlığı, Pes oyunu, M7 metro inşaatı, merkez sağın tarihi…


Çalışlar ile Sayım Çınar konuştu.
İlk romanından bu yana 14 yıl geçti. Neden bu kadar uzun bir ara?
Kitap olgusuna inancımı yitirdiğim bir dönem yaşadım. “İnsanlar artık kitap okumuyor” duygusuna kapılıp, kendimi internette yazdıklarımla ifade etmeyi seçtim. Öte yandan, eğitimim edebiyat üstüne olduğu için, hep içimden bir şey beni romana dönmem için dürtüyordu. İşte bu iç hesaplaşma 14 yıl sürdü.

GEÇMİŞ İLE GELECEĞİN SENTEZİ
Kitabında topluma mal olmuş kişilere ve popüler isimlere değiniyorsun. Demet Akalın, Kemal Sunal, Duygu Özaslan, Merve Özbey. Öte yandan da Orhan Veli’nin yaşamından ve aşklarından yola çıkarak ilerleyen bir öykü var. Bu bir roman tekniği mi?
Geçmiş ve gelecek arasında bir sentez yaptığımı düşünüyorum. Bunu da bilinçli bir strateji olarak yapmıyorum, yazarken kendiliğinden öyle gelişti. Roman sanatının yüzyıllardan süzülüp gelen klasik tadı ile günümüzün dijital ve popüler kültürünün hızını ve ateşini biraz olsun birleştirebildiysem ne mutlu. Kitapta, Türk edebiyat tarihinin önemli isimlerinden Şinasi’yle adaş bir DJ de var, Orhan Veli şiirleri ile Demet Akalın şarkılarının sözleri arasında karşılaştırma yapan bir genç kız da. Romanımdaki kızın kaybolan sevgilisini bulmak için yardım istediği dedektif de ona yardımcı olmak yerine popüler kültür analizi yaparak ve Kemal Sunal’dan söz ederek kızın zamanını çalıyor mesela.

Gariplikler’de polisiye boyut ağır basıyor mu?
“Polisiye yazayım” diye yola çıkmadım. O özel bir bilgi ve uzmanlık işi. Ben daha çok amatör bir ruh haliyle gizem kovalıyorum. Kitapta zamanda yolculuk gibi bilimkurgu tadında konular da var mesela. Ama “bilimkurgu yazayım” şeklinde bir hedefim yok. Hepimizin yaşadığı gerçekliğe dair bir şeyler paylaşmak ve psikolojik çözümlemeler yapmak istiyorum. Polisiye ve bilimkurguyu bunun süsü olarak düşünebilirsiniz.

ÇAĞIN GERÇEĞİ SOSYAL MEDYA
Sosyal medyayı ve dijital kültürü nasıl işliyorsun?
Sosyal medyayı makyaj videoları çeken bir genç kız üstünden anlatmayı denedim. Bunun yanısıra, bilgisayar oyunu üreten tuhaf bir şirket üstünden de bilgisayar kültürünü anlatmaya çalıştım. Ama kitabı “dijital dünyanın romanı” olarak kurgulamadım. Aslında benim romana bakışım bir yönüyle de klasik. Dijital dünya benim için daha çok “malzeme” olarak anlamlı. 18.yüzyılda yaşasaydım Fransız Devrimi’ni anlatırdım. Bu çağın en canlı gerçekliği ise sosyal medya, o yüzden ben de onu işliyorum.

Romanındaki baş kadın karakter ile baş erkek karakter Demet Akalın şarkıları dinleyek tanışıyor ve aşık oluyorlar. Bunu neden tercih ettin?
Genel olarak Türk Popu ile aram iyidir. Demet Akalın’ın şarkılarındaki dünyayı ilginç buluyorum. Amacım, biraz da, normalde romana girmeyen konuları romana sokmak. Bunun ötesinde de, genel trend neyse tam tersini yapmaktan zevk alan bir kişiliğim var. Eğer önümüzdeki yıllarda herkes Demet Akalın’lı romanlar yazmaya, Demet Akalın’ı edebi bir yönden değerlendirmeye başlarsa, o zaman da kendimi o trendden ayırabilmek için başka bir yola saparım herhalde.

Kitapta farklı dillerde sözcük ve kavramlar var. Özellikle de Danca kelimeler ve Danca alfabeye özgü harfler dikkat çekiyor.
Evet Danca’nın yanısıra İspanyolca ve İtalyanca var. İtalyanca ve Almanca’dan birer aforizmayı Türkçeye çevirdim. Kopenhag kriterleri ile uyumlu bir roman yazmaya çalıştım.

Hürriyet