Artık hepimiz biliyoruz ki egzersiz sağlıklı bir yaşam tarzı için en önemli şeylerden biridir. Egzersiz biçimini seçiminiz ise bireysel amaçlarınıza ve bireysel zevklerinize bağlıdır. Eğer amacınız kas kütlenizi artırmaksa seçeceğiniz en uygun uğraşlardan birisi de kuşkusuz fitnesdir. Çevrenizdeki fitness salonlarından birine gittiğinizde birçoğunu belki ilk kez gördüğünüz çeşitli aletlerle karşılaşırsınız. Çünkü kas kütlesini artırmak ancak bazı aletlerle mümkün olacaktır.
Evinize bir spor salonu kurmak da isteyebilirsiniz. Bu aletleri almadan önce yakından tanımak, özelliklerini bilmek ve hangi vücudumuzdaki kaslar arasından hangi kaslar üzerinde etkin olduğunu öğrenmek işinizi çok kolaylaştıracaktır.
Şimdi bir fitness salonunda bulunan çeşitli aletlere ve bunların özelliklerine bakalım.
Spor Salonundaki Fitness Ekipmanları
Serbest Ağırlıklar
Serbest ağırlıklar, vücut geliştirme aletlerinin en temel formlarıdır. Serbest ağırlık diye isimlendirilirler çünkü onlara bağlı makaralar, pinler, kablolar veya ağırlık yığınları yoktur. Halter, dambıl ve ağırlık plakalarından meydana gelirler.
Halterler (Barbells)
Ağırlık plakalarının takılıp yerleştirildiği 1,22 ve 2,1336 metre [iki yüz on üç santim otuz altı milimetre] arasında, uzun, demirden bir çubuktur [Bununla birlikte bu ölçüler, halter tanımının kesin sınırlarını çizmez. Bu yazıda anlatılandan daha uzun veya kısa veya başka hammaddelerden halterler olabilir]. Halter egzersizleri halter iki elle tutularak yapılır. Sağdaki fotoğrafta olimpik halteri görüyorsunuz. Olimpik halter 2,1336 metre uzunluğunda ve 20,41165665 kilogram [yirmi kilo dört yüz on bir gram küsur] ağırlığındadır. Bu halter üzerinde 360 kilogram ve üzeri ağırlığı taşıyabilecek kapasiteye sahiptir.
Bazı olimpik halterler 450 kilogram ağırlığı bile taşıyabilir. Bu halterler çok sayıda ağır temel egzersiz (bench press, squats ve deadlifts) için kullanılır.
Bir de olimpik halterlerin küçük versiyonları vardır. Bunların uzunlukları 1,2 ila 1,85 metre arasındadır. Bunlar genelde barbell curls [halter büküş kaldırışları], shoulder presses [omuzdan itişler] ve bent rows [halter göğse çekiş] gibi büyük hareketlere nispeten küçük egzersizler için kullanılır.
Halterler genellikle 9 ila 45 kilogram ağırlığa sahiptir. 2 ila 5 kilogramlık artışlar gösterirler. (Bundan başka 9, 13 ve 18 kilogram olanlar da vardır.)
Birçok spor salonunda halter rafları vardır. Bunlar sabit ağırlıklardan oluşan bir ürün yelpazesine sahiptirler [ve bu sebepten sürekli ağırlık takılıp sökülmesi gerekmez].
Olimpik halterlerin yanında ayrıca standart halterler de vardır. Bunları spor malzemesi satan büyük alışveriş merkezlerinde görebilirsiniz. Genellikle 2,5 santimetre kalınlığında 1,5 2 metre uzunluğundadırlar
Dambıllar (Dumbbells)
Bir dambıl kısa bir halterdir, genellikle 25 ila 40 santimetre uzunluğundadırlar. Dambıl çalışmaları her iki ele dambıl alınarak yapılır. [Yarım ve bir kilolukları da bulunmakla birlikte] Genellikle dambıllar 2 kilogramdan başlar ve 2-2,5 kilogramlık artışlarla 5, 7,5 ve 10 kiloluk gibi artarak gider.
Ayarlanabilir dambılların uçlarında ağırlık plakalarını tutmak için küçük klipsler [veya kelebek adı verilen somunlar] vardır. Böylece plakalar düşmeden rahatlıkla spora devam edilebilir. Sabit ağırlıklar, dambıl rafı sayesinde daha az yer kaplarlar, ev spor salonu için idealdirler.
Ağırlık Plakaları (Weight Plates)
Ağırlık plakaları genelde 1 kilogram ile 50 kilogram aralığındadır [Ülkelerin kullandığı ağırlık ölçü birimlerine göre bu miktarlar değişebilmektedir. Örneğin Batıda pound yani lbs değerleri kullanılır). Genellikle demirden yapılmışlardır fakat bazı ev spor salonları için plastik ağırlık plakaları da vardır. Plastik plakalar fitnesse yeni başlayan biri için iyi olabilirler ama kalın oldukları için dambıl veya halter üzerine yerleştirilirken problem yaşanabilir.
Ticari spor salonlarındaki tüm ağırlıklar demirdendir. İki tip demir ağırlık plakası vardır. Olimpik plakalar, olimpik halterler için; standart ağırlık plakaları, 2,5 cm kalınlığındaki standart ölçüdeki halterler içindir.
Z-Çubuklar (EZ Curl Bar)
Arkakol (tricep) ve pazu (bicep) kol kaslarını çalıştırmak için tasarlanmıştır. Bir haltere göre daha kısadır ve [zikzaklı yapısı sayesinde], ellerin açılı şekilde yerleşmesini sağlar. Bu özellik, kasların farklı açılardan çalışması için iyidir. Düz bir haltere göre bilekler üzerindeki stresi azaltırlar
Sehpalar (Benches)
Sehpalar, spor salonlarının hepsinde en sık rastladığımız malzemelerdir. Düz, aşağı meyilli ve yukarı meyilli olmak üzere üç ana tipte sehpa vardır. Bunlardan bazıları ayarlanabilirdir; bahsettiğimiz üç pozisyona da getirilebilirler. Bazı sehpaların sonunda halteri tutmak için raflar vardır, bazı sehpalarda da herhangi bir raf yoktur. Ağırlık için raf içermeyen sehpalar genelde dambıl egzersizleri için kullanılır.
Baldır Makinesi (Calf Machine)
Baldır (calf) makinesinin oturarak çalışılan ve ayakta çalışılan iki türü vardır. Ayakta çalışılan baldır makinesi üst baldır kaslarını hedeflerken, oturarak çalışılan baldır makinesi alt baldır kaslarını çalıştırır.
Göğüs Sıkıştırma Makinesi (Pec Deck Machine)
Bu göğüs kaslarını diğer kaslardan ayırarak çalıştırmak için harika bir makinedir. Bazı pec deck makinelerinde iki dikey kol pedi vardır. Bunlara önkollarınızı dayayarak çalışırsınız [fakat dirseklerin dayanmadığı ve yalnızca ellerle tutularak açma-kapama yapılan makineler de vardır].