ÇENGELLİİĞNE
MFC Üyesi
-
- Üyelik Tarihi
- 16 Eki 2013
-
- Mesajlar
- 776
-
- MFC Puanı
- 0
Eylemde kişi; işin, oluşun ve eylemin kimin tarafından yapıldığını, kiminle ilgili olduğunu belirtir. Eylem kök ve gövdelerine çatı kip ve zaman eklerinden sonra kullanılarak çekimli eylemi oluştururlar. Birinci, ikinci, üçüncü tekil ve çoğul için kullanılan kişi ekleri vardır. Kişi ekleri ad çekiminde de kullanılmaktadır. Daha öncede gördüğümüz gibi birinci kişiler ben ve biz, ikinci kişiler sen ve siz, üçüncü kişiler ise o ve onlardır. İster ad olsun ister eylem olsun çekimleme sonucu bu adılları karşılar.
Belirli geçmiş zaman ve dilek-koşul kiplerinin çekiminde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. -m 1. Ç.k. -k
2. t.k. -n 2. ç.k. -nız
3. t.k. -- 3. ç.k -lar
Belirsiz geçmiş zaman, şimdiki zaman, geniş zaman, gelecek zaman ve gereklilik kiplerinin çekimlerinde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. -ım 1. Ç.k. -ız
2. t.k. -sın 2. ç.k. -sınız
3. t.k. -- 3. ç.k -lar
İstek kipinin çekiminde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. -ım 1. Ç.k. -lım
2. t.k. -sın 2. ç.k. -sınız
3. t.k. -- 3. ç.k -lar
Emir (buyrum) kipinin çekiminde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. - 1. Ç.k. -
2. t.k. -eksiz 2. ç.k. -ın, -ınız
3. t.k. -sın 3. ç.k -sınlar
Birinci kişiler eylemi yapanlar veya yaptıranlar oldukları için kendi kendilerine emir vermeleri mantık dışı olacaktır. Bu nedenle birinci kişilerin emir çekimi yoktur demek daha doğru olacaktır. İkinci teklik kişi emir çekimi ise sözcüğün yalın hali yapılmaktadır. İkinci çokluk kişilerin çekiminde ise -ın eki üzerine -nız getirilerek nazik bir söyleyiş biçimi belirtilmiştir
Belirli geçmiş zaman ve dilek-koşul kiplerinin çekiminde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. -m 1. Ç.k. -k
2. t.k. -n 2. ç.k. -nız
3. t.k. -- 3. ç.k -lar
Belirsiz geçmiş zaman, şimdiki zaman, geniş zaman, gelecek zaman ve gereklilik kiplerinin çekimlerinde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. -ım 1. Ç.k. -ız
2. t.k. -sın 2. ç.k. -sınız
3. t.k. -- 3. ç.k -lar
İstek kipinin çekiminde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. -ım 1. Ç.k. -lım
2. t.k. -sın 2. ç.k. -sınız
3. t.k. -- 3. ç.k -lar
Emir (buyrum) kipinin çekiminde kullanılan kişi ekleri:
1. t.k. - 1. Ç.k. -
2. t.k. -eksiz 2. ç.k. -ın, -ınız
3. t.k. -sın 3. ç.k -sınlar
Birinci kişiler eylemi yapanlar veya yaptıranlar oldukları için kendi kendilerine emir vermeleri mantık dışı olacaktır. Bu nedenle birinci kişilerin emir çekimi yoktur demek daha doğru olacaktır. İkinci teklik kişi emir çekimi ise sözcüğün yalın hali yapılmaktadır. İkinci çokluk kişilerin çekiminde ise -ın eki üzerine -nız getirilerek nazik bir söyleyiş biçimi belirtilmiştir