- Konum
- ىαкαяyλ
-
- Üyelik Tarihi
- 27 Kas 2009
-
- Mesajlar
- 24,120
-
- MFC Puanı
- 79
Ciwan Haco Kimdir? / Biyoğrafi - Müzisyenler
Ciwan Haco, 1957 yılında Suriye'nin Qamışlo kentinde doğdu. Ailesi Mardinin eski aristokratlarındandır. Şeyh Sait İsyanından sonra Haco Ağa ve sülalesi de sürgünlüğü tatmış, Suriyeye yerleşmiştir. Ciwan müzikle çocukken tanıştı. Mıhemed Şexo ve Mırado dineyerek müziğinin ilk temelini almış olan Ciwan, sazı kendi kendine öğrendi. Suriyede de Kürt müziğinin önüne konulan engeller yüzünden bir şeyler yapamayacağını fark eden Ciwan Haco, lise öğreniminden sonra Avrupanın yolunu tuttu. Almanya'nın Bochum Üniversitesi'nin müzik fakültesinde 3 yıl öğrenim gördü.
Almanyadaki ilk yıllarında Alman, Türk, Latin Amerikalı dostlar edindi kendine. Caz, rock, blues, pop konserlerinin müdavimi olan Ciwanın müziğindeki yönelimin ilk adımlarını bu konserlerin oluşturduğunu belirtmek mümkün. Son dört -----ünü birlikte çalıştığı, Paolo Vinaccia, Knut Reiersrud, Audin Erlien, Stein Bullhansen, Büge Wefestelut, Bendik Hofset gibi sanatçılar, Joe Cocker, A-ha, Abba şarkıcı ve gruplarla kolektif çalışmalar yürütmüşlerdir. Bu sanatçılar Ciwan müziğinin şekillenmesinde büyük rol oynamışlardır.
Ciwan Haco, Kürtçenin yanı sıra, 40a yakın Almanca ve İngilizce şarkı da yapmıştır. Almanca olanların sözleri de kendisine ait. İngilizce şarkıların bir bölümünün sözleri ise arkadaşlarına ait. Avrupada özellikle de halen yaşamını sürdürdüğü Norveçte, televizyonlara çokça çıkmış, gazetelerde röportajları yayımlanmış ve yaptığı müzikle epeyce olumlu eleştiriler almıştır.
Ciwan Haco'nun müziği, Kürt müziğinin dünyaya açılma serüveninin bir bölümüdür. Ancak bu, Kürt müziğinin tüm renkleriyle dünyadaki dinleyicilerin beğenisine sunulmasından çok, dünyadaki müzik türlerinin Kürt müziğine uyarlanmasıdır.
Bu uyarlamada Ciwan'ın yurtdışındaki yaşantısının, Bochum Üniversitesi'nde almış olduğu müzik eğitiminin de büyük etkisi var. Pop'tan rock'a, blues'dan caza değin farklı müzik türlerinin izlerini, yönelimlerini, kendi üretimlerinde uygulamaya çalışan bir sanatçıdır Ciwan Haco. Ancak Ciwan Haco'nun çalışma sistemindeki küçük bir ayrıntıyı sunmak, -----lerin niteliğinin artmasında hayli katkıları olan diğer müzisyenlerin de ön plana çıkmasına sağlayacaktır kuşkusuz. Hiçbir zaman planlı bir çalışma yürütmeyen Ciwan Haco, önce müzisyenlere yaptığı besteyi bağlamayla çaldığını, daha sonra da gruptaki müzisyenlerin kendi yeteneklerini bu müziğin içerisine kattıklarını ve kolektif bir yapı içerisinde ürünlerin ortaya çıktığını, kendisiyle yapılmış birçok röportajda dile getirmiştir. Bu da, onun müziğinde karşımıza çıkan farklı müzik türlerinin, doğaçlamaların mantığını açık bir şekilde ortaya koymaktadır.
Kürt ezgilerinin geleneksel yapısından uzaklaşarak farklı tarzlarda da kullanılabileceğini kanıtlayan örnekler sunmuş bir sanatçı olan Ciwan Haco, özellikle metropollerde yaşamını sürdüren Kürt gençlerine farklı beğeniler kazandırmış, birçok sanatçıyı etkilemeyi başarmıştır. Bu etkilenmede, Ciwan Haco'nun müziğinin yapısının yanı sıra sesinin rengi ve yorumuyla ilgilidir. Ciwan Haco'nun müziğini doğru bir şekilde algılamak için, -----lerinin içerikleriyle müzikal yapısını birlikte değerlendirmek gerekir. Çünkü, ilk -----lerinde çoğunlukla Kürt şairlerin şiirlerinden yola çıkarak besteler yapmış olan Ciwan Haco, sonrasında söz ve müziği kendisine ait bestelerle yoluna devam etmiş. "Che Guevara", "Peşmerge", "Generale Tırsonek", "Serhıldan" gibi bazı bestelerinde toplumsal hareketlilikten etkilenen, beslenen Ciwan Haco, son -----lerinde ise, daha bireysel yönelimleri içeren sözleri kullanarak, içerikten çok müzikal yapıyı ön plana çıkarma yoluna gitmiştir. -----lerin müzikal yapısı içerisinde değerlendirilebilecek diğer bir özellik ise, her yeni -----de,enstrüman sayısının giderek artması, bunun bir sonucu olarak da her enstrümanın ayrıntıyı yakalama çabası içerisine girmesi ve zamanla melodilerin yerini doğaçlamaların almasıdır.
-----leri:
Ciwan Haco'nun bugüne kadar çıkmış olan 12 tane -----ü var. Bunlardan 11 tanesi Türkiye'de Ses Plak tarafından yayınlandı. 1980 yılında kaydedilen ilk -----ü Peşmerge henüz dinleyicilerle buluşamadı.
1981 yılında Almanya-Bochumda kaydedilen Diyarbekir 22 yıl aradan sonra müzikseverlerle buluşma olanağını ancak bulabildi. Ünlü Kürt şairi Rojen Barnasın şiirlerinden biri olan Diyarbekir, Ciwan Haco tarafından bestelenerek unutulmayan bir klasiğe dönüştü. Bu -----de yer alan Diyarbekirçok sık olarak Ciwanın Si û Se Gule -----ünde yer alan Diyarbekir Mala Mînaile karıştırılmaktadır.
----- 80li yıllarda Avrupadan yayılarak, elden ele gençlerin birbirilerine verdiği kayıtlarla, Kürtlere ilişkin her şeyin yasak olduğu o dönemde tüm Ortadoğuda yayıldı. Bu yıllarda kim olduğu yeterince bilinmeyen Ciwan Haco hakkında çeşitli rivayetler çıktı ve adeta efsaneleşti. Diyarbekir, Ciwan Haco'nun ikinci -----üdür. Enstrüman sayısının az olduğu bu -----de, rock motifleri hissedilmektedir. Bu ----- Kürt Müziğinde ve Ciwan'ın müzik serüveninde, önemli bir kilometre taşıdır. Çoğunluğu Ciwan Haco bestelerinden oluşan bu -----de, Kürt Edebiyatının önemli isimlerinden Cegerxwînnin yanı sıra Rojen Barnas, Çelebî Haco ve Goran Haconun da eserleri yer almaktadır.
Gula Sor, Ciwan Haco'nun 1983 yılında yaptığı üçüncü -----üdür. Bağlamanın yol göstericiliğinde gitarın Kürt dinleyiciyle tanıştırılması olarak tanımlanabilecek "Gula Sor"da saksafon ve vurmalı enstrümanlar da kullanılmış. Ciwan Haco'nun enstrüman sayısının az olduğu bu -----de, rock motifleri ağırlıklı olarak hissedilmesine rağmen, melodilerin önceliği hemen fark ediliyor. Ciwan, bestelerinin yanı sıra, kimi geleneksel Kürt ezgilerini de kendi tarzı içerisinde yoğurarak yorumlamış. -----de, Kürt edebiyatının önemli temsilcilerinden Cigerxwin ve Qedrican'ın şiirlerinden yaptığı bestelere de yer vermiş Ciwan Haco.
1993 yılında, Türkiye'deki müzikseverlerle buluşma olanağı bulan -----ü, "Sî û Se Gule" -----e adını veren, Ahmed Arif'in "Otuz Üç Kurşun"şiirinin Kürtçe çevirisinin Ciwan Haco tarafından bestelenmesiyle oluşturulmuş. Farklı tarzların, farklı bölümlerin ve doğal olarak farklı ritmik yapıların kullanıldığı eser, aynı zamanda, Ciwan Haco'nun müzikalitesinin arttığının, müziğinin daha evrensel bir yapıya yöneldiğinin ipuçlarını taşıyor.Kürt müziğinde etkin olarak kullanılan otantik enstrümanların batılı enstrümanlarla uyumlu bir birlikteliğini sergileyen bir ----- olması yönüyle, Ciwan'ın müzik serüveninde, farklı bir kilometre taşıdır, "Sî û Se Gule". Bu -----de toplumsal içeriği işleyen eserlerin ağırlıklı olduğu gözleniyor.
Ciwan Haco'nun ritmi biraz daha fazla ön plana çıkardığı, doğaçlamalara dayalı bir müzik tarzını ön plana çıkardığı "Duri" adlı -----ünün yayım tarihi, 1994. -----, cazdan popa varıncaya dek farklı müzikal yapıları içinde barındıran çalışmaları bir arada toplayan bir -----. "Duri"de toplumsallığın yanı sıra, bireyselliği yansıtan ürünlere de yer verilmiş. Önceki -----lerinden ayrılan bir diğer yön de, söz ve müziği kendine ait eserlerin ağırlık kazanmış olmasıdır. Önceki -----lerinde çoğunlukla farklı şairlerin ürünlerini besteleyen Ciwan, bu -----ünde, müziğin yanı sıra, sözleri de kendi yazmış. Ancak şairlerin ürünlerini de unutmamış. Bu -----de, ritme farklı işlevlerin yüklendiğini belirtmek gerekiyor. Kimi zaman tamamen ezginin coşkusunu yansıtıyor ritim, kimi zaman da, bir şiirin okunması ya da ağır bir ezginin hüznünü yansıtıyor. Yani ritim çok yönlü kullanılmış, "Duri" adlı -----de.
1997 yılında "Bilura Mın" adlı -----ü çıkardı Ciwan Haco. İçeriğin biraz daha geri planda kaldığı, bütün etkinin müzikal yapıyla sağlanmaya çalışıldığı, "Bilura Mın" adlı -----, Ciwan'ın yönelimlerini, bestelerinin ruhunu gerçekten çok iyi kavramış olan farklı milliyetlerden müzisyenlerin tüm yeteneklerini ortaya koydukları bir -----. Bunu da en iyi şekilde, -----deki doğaçlamalardan anlamak mümkün. Caz motiflerinin ağırlıklı olarak kullanıldığı "Billura Mın" adlı -----, daha sonraki -----ün bir ön hazırlığı olarak değerlendirilebilir.
"Destana Egîdekî", Ciwan Haco'nun 1999 yılında yayımlandı.Üç yıllık bir çalışmanın sonunda Oslo'da kaydedilen -----, etnik-caz tarzının kullanıldığı tek bölümlük, bir destan çalışması.Kürt edebiyatının seçkin yazarlarından Mehmed Uzun'un beş genç insanın idealleri uğruna mücadelesi ve ölümünü yansıtan öyküsünü, müziğin diliyle yansıtma gibi zor bir görevin üstesinden gelmeyi başarmış Ciwan Haco. Öyküdeki alt duyguyu çok iyi yakalayan Ciwan Haco, bir uzun destanı, farklı bölümler, farklı ritimler ve farklı ezgilerle dinleyiciye sunarak, farklılıklardan yola çıkarak bir bütünlük oluşturma yoluna gitmiş. "Sî û Se Gule" -----ü aslında Destana Egîdekînin bir ön hazırlığı olarak değerlendirilebilir. Çünkü onda da, bir uzun şiirin farklı bölümlerden oluşan bir bütünlük içerisinde sunulması söz konusuydu. Tek farkı, o çalışmada otantik enstrümanların da kullanılmış olmasıydı. Oysa bu -----de, bağlama dışında tamamen batılı enstrümanlara yer verilmiş.
Bu türde başka sanatçı yok.
Ciwan Haco