- Konum
- İzmir
-
- Üyelik Tarihi
- 29 Eyl 2015
-
- Mesajlar
- 1,638
-
- MFC Puanı
- 94
Çığ
Çığ , farklı nedenlerden dağdan aşağıya kayan büyük bir kar miktarıdır . Bol kar yağışı olduğunda , taze kar tabakasının alttaki eski tabakayla iyi kaynaşmaması sonucu , Rüzgarın kaldırdığı büyük bir kar kitlesinin aşağı inerek alttaki kar tabakası üzerinde kayması sonucu , Ve bir hayvan veya kayakçının oynak kar tabakasını çiğneyerek harekete geçirmesi sonucu çığ oluşabilir .
Çığın oluşumuna etki eden faktörlerler
* Arazi: Eğim ne kadar fazlaysa , tehlike o kadar büyüktür . Yüzde 30'luk bir eğim çığ oluşumu için yeterlidir . Gölgede kalan sırtlarda çığ tehlikesi , güneş gören yerlere göre daha fazladır .
* Taze kar: Taze kar tabakası ne kadar kalınsa , çığ tehlikesi o kadar büyüktür . Kötü hava şartlarından sonra güneşin açtığı ilk gün çok risklidir .
* Fırtına: Kar fırtınası olduğunda , kar tanecikleri dönerek uçuşur ve rüzgarsız sırtlarda birikir . Tepe üstlerinde dalga şeklinde birikmiş kar , alttaki sırtta çığ tehlikesini gösterir .
* Kar tabakası: Karın tabaka halinde kaydığı yerlerden uzak durmak gerekir . Dipten gelen boğuk sesler de tehlike işaretidir .
* Isı: Kar yağışından sonra ısı birden düşerse , yeni kar tabakası alttakine iyi işleyemez . Hava ısındığında da kar gevşer ve tehlike artar . Bu nedenle baharda daha çok çığ olur .
Çığ tipleri Kopma şeklini esas alan bir kıstasa göre Gevşek Kar Çığı ve Kar Dilimi Çığı olmak üzere iki türe ayrılır . Her birinin karışımı kuru veya ıslak kar ve su içerebilir . Her iki türde de kopma , genellikle kar örtüsünün üste yakın tabakalarında gerçekleştiği için yüzey çığları içinde sınıflandırılırlar .
1 . Gevşek Kar Çığı ( Loose Snow Avalanche/Lockerschneelawine )
Kar örtüsü içindeki zayıf tabaka yüzeyde veya yüzeye yakın bir yerde oluştuğunda gevşek kar çığı meydana gelir . Kar örtüsü tek bir noktadan kopar , ufak kar döküntüleri saçarak yuvarlanmaya başlar . Yuvarlandıkça daha fazla kar toplar ve bir üçgene benzer biçimde aşağı doğru genişler . Gevşek kar çığlarına doğada çok sık rastlanır . Genellikle çok fazla kar içermezler . Büyük ölçüde can ve mal kaybına neden olacak kadar tehdit oluşturmazlar .
2 . Kar Dilimi Çığı ( Snow Slab Avalanche/Schneebrettlawine )
Zayıf kar tabakası , güçlü bir tabakanın hemen altında oluştuğunda kar dilimi çığları meydana gelir . Kar örtüsü bir çizgi boyunca tek birim halinde kopar . Kütle halindeki kar , kütüphane rafında duran kitapların aniden yere boşalması gibi dökülür , çatlayarak kırılır ve kar dilimleri şeklinde yamaçtan aşağı kayar .
Çığdan nasıl kurtulabilirsiniz?
Çığ genellikle çok hızlı gelişir ve hareket eder . Bu nedenle , çığın oluşması fark edildikten sonra mümkün olduğunca hızlı ve soğukkanlı olunmalıdır . Çığın başlangıç anından sonra , bina içinde değil dışarıda bulunuyorsanız;
1 . Çığ başladığında , çığın büyüklüğüne , hızına , patikanın genişliğine , etrafta bulunan araçlara ve var olan daha güvenli yerlere bağlı olarak , o alandan çok hızlı bir şekilde ayrılmaya karar verin .
2 . Çığın daha yavaş ve yüksekliğinin az olduğu kenar kısımlarına ulaşmaya çalışın .
3 . Bağırarak veya başka ses kaynaklarını kullanarak , diğer insanları uyarın .
4 . Eğer çığa yakalanmanız kesin ise veya o anda kayak yapıyorsanız , kayak batonlarını ve kayakları çıkarıp atın , sabit bir ağaç , kaya veya başka bir cisme tutunmaya çalışın .
5 . Kırılmış ağaç ve kaya parçalarından uzak kalmaya veya korunmaya çalışın .
6 . Yerden de destek alarak yüzme hareketi yaparak akan karın üstünde kalmaya çalışın .
7 . Ağzınızı sıkıca kapatın , mümkünse kafanız karın altında kaldığı anda uzun süre nefesinizi tutun .
8 . Önerilen başka bir yöntem de akış sırasında oturma pozisyonu almaktır . Bu yöntemde bacaklar ve kollar birbirlerine yapıştırılır ve çığ durmadan kısa süre önce , bacaklar ile yeri sertçe iterek kalkmaya çalışılır .
9 . Çığ durmadan önce mutlaka bir elinizi ağız ve burnu kapatacak şekilde yüzünüzde , diğer elinizi de başınızın üzerinde ( yüzeye doğru uzatarak ) tutun ve kar altında kaldığınız zaman boyunca hayati önem taşıyacak olan nefes boşluğunu genişletin . Bu arada başınızı sağa sola çevirerek boşluğu büyütebilirsiniz .
10 . Hava kesesi , çok küçük olsa bile ağız ve burnun kar ile dolmaması demektir . Kesenin varlığı , kazazedenin her zaman kurtulma şansının olduğunu ümit etmesini sağlar .
11 . Karda ses iletimi az olmasına rağmen , yüzeye yakın olduğunuzu hissediyorsanız bağrmak faydalı olur .
12 . Bazı olaylar ve araştırmalar göstermiştir ki , sırt çantası taşıyan insanların çığın topuğu civarında yüzeyde kalma şansları , taşımayanlardan daha fazladır .
Araçtaysanız:
1 . Çığ sırasında bir aracın içinde bulunuyorsanız motoru durdurup , ışıkları söndürün .
2 . Araçtaki oksijen miktarını korumak için sigara içmeyin , ateş yakmayın .
3 . Telsiz varsa çağrı yapın ve telsizi alıcı konumunda sürekli açık tutun .
4 . Dışarı ses ( korna ) ve ışık verecek herhangi bir alet ( fener gibi ) faydalı olabilir .
5 . Araçta bir çubuk veya benzeri bir alet varsa bunu kar içinde yukarı doğru batırıp kurtarmaya gelecek olanların çubuğu görmelerini sağlayabilirsiniz .
6 . Son olarak aracı çevreleyen karı kazmaya çalışın . Ancak , kazarken kendinizi güvende hissetmiyorsanız araç içinde
Çığ , farklı nedenlerden dağdan aşağıya kayan büyük bir kar miktarıdır . Bol kar yağışı olduğunda , taze kar tabakasının alttaki eski tabakayla iyi kaynaşmaması sonucu , Rüzgarın kaldırdığı büyük bir kar kitlesinin aşağı inerek alttaki kar tabakası üzerinde kayması sonucu , Ve bir hayvan veya kayakçının oynak kar tabakasını çiğneyerek harekete geçirmesi sonucu çığ oluşabilir .
Çığın oluşumuna etki eden faktörlerler
* Arazi: Eğim ne kadar fazlaysa , tehlike o kadar büyüktür . Yüzde 30'luk bir eğim çığ oluşumu için yeterlidir . Gölgede kalan sırtlarda çığ tehlikesi , güneş gören yerlere göre daha fazladır .
* Taze kar: Taze kar tabakası ne kadar kalınsa , çığ tehlikesi o kadar büyüktür . Kötü hava şartlarından sonra güneşin açtığı ilk gün çok risklidir .
* Fırtına: Kar fırtınası olduğunda , kar tanecikleri dönerek uçuşur ve rüzgarsız sırtlarda birikir . Tepe üstlerinde dalga şeklinde birikmiş kar , alttaki sırtta çığ tehlikesini gösterir .
* Kar tabakası: Karın tabaka halinde kaydığı yerlerden uzak durmak gerekir . Dipten gelen boğuk sesler de tehlike işaretidir .
* Isı: Kar yağışından sonra ısı birden düşerse , yeni kar tabakası alttakine iyi işleyemez . Hava ısındığında da kar gevşer ve tehlike artar . Bu nedenle baharda daha çok çığ olur .
Çığ tipleri Kopma şeklini esas alan bir kıstasa göre Gevşek Kar Çığı ve Kar Dilimi Çığı olmak üzere iki türe ayrılır . Her birinin karışımı kuru veya ıslak kar ve su içerebilir . Her iki türde de kopma , genellikle kar örtüsünün üste yakın tabakalarında gerçekleştiği için yüzey çığları içinde sınıflandırılırlar .
1 . Gevşek Kar Çığı ( Loose Snow Avalanche/Lockerschneelawine )
Kar örtüsü içindeki zayıf tabaka yüzeyde veya yüzeye yakın bir yerde oluştuğunda gevşek kar çığı meydana gelir . Kar örtüsü tek bir noktadan kopar , ufak kar döküntüleri saçarak yuvarlanmaya başlar . Yuvarlandıkça daha fazla kar toplar ve bir üçgene benzer biçimde aşağı doğru genişler . Gevşek kar çığlarına doğada çok sık rastlanır . Genellikle çok fazla kar içermezler . Büyük ölçüde can ve mal kaybına neden olacak kadar tehdit oluşturmazlar .
2 . Kar Dilimi Çığı ( Snow Slab Avalanche/Schneebrettlawine )
Zayıf kar tabakası , güçlü bir tabakanın hemen altında oluştuğunda kar dilimi çığları meydana gelir . Kar örtüsü bir çizgi boyunca tek birim halinde kopar . Kütle halindeki kar , kütüphane rafında duran kitapların aniden yere boşalması gibi dökülür , çatlayarak kırılır ve kar dilimleri şeklinde yamaçtan aşağı kayar .
Çığdan nasıl kurtulabilirsiniz?
Çığ genellikle çok hızlı gelişir ve hareket eder . Bu nedenle , çığın oluşması fark edildikten sonra mümkün olduğunca hızlı ve soğukkanlı olunmalıdır . Çığın başlangıç anından sonra , bina içinde değil dışarıda bulunuyorsanız;
1 . Çığ başladığında , çığın büyüklüğüne , hızına , patikanın genişliğine , etrafta bulunan araçlara ve var olan daha güvenli yerlere bağlı olarak , o alandan çok hızlı bir şekilde ayrılmaya karar verin .
2 . Çığın daha yavaş ve yüksekliğinin az olduğu kenar kısımlarına ulaşmaya çalışın .
3 . Bağırarak veya başka ses kaynaklarını kullanarak , diğer insanları uyarın .
4 . Eğer çığa yakalanmanız kesin ise veya o anda kayak yapıyorsanız , kayak batonlarını ve kayakları çıkarıp atın , sabit bir ağaç , kaya veya başka bir cisme tutunmaya çalışın .
5 . Kırılmış ağaç ve kaya parçalarından uzak kalmaya veya korunmaya çalışın .
6 . Yerden de destek alarak yüzme hareketi yaparak akan karın üstünde kalmaya çalışın .
7 . Ağzınızı sıkıca kapatın , mümkünse kafanız karın altında kaldığı anda uzun süre nefesinizi tutun .
8 . Önerilen başka bir yöntem de akış sırasında oturma pozisyonu almaktır . Bu yöntemde bacaklar ve kollar birbirlerine yapıştırılır ve çığ durmadan kısa süre önce , bacaklar ile yeri sertçe iterek kalkmaya çalışılır .
9 . Çığ durmadan önce mutlaka bir elinizi ağız ve burnu kapatacak şekilde yüzünüzde , diğer elinizi de başınızın üzerinde ( yüzeye doğru uzatarak ) tutun ve kar altında kaldığınız zaman boyunca hayati önem taşıyacak olan nefes boşluğunu genişletin . Bu arada başınızı sağa sola çevirerek boşluğu büyütebilirsiniz .
10 . Hava kesesi , çok küçük olsa bile ağız ve burnun kar ile dolmaması demektir . Kesenin varlığı , kazazedenin her zaman kurtulma şansının olduğunu ümit etmesini sağlar .
11 . Karda ses iletimi az olmasına rağmen , yüzeye yakın olduğunuzu hissediyorsanız bağrmak faydalı olur .
12 . Bazı olaylar ve araştırmalar göstermiştir ki , sırt çantası taşıyan insanların çığın topuğu civarında yüzeyde kalma şansları , taşımayanlardan daha fazladır .
Araçtaysanız:
1 . Çığ sırasında bir aracın içinde bulunuyorsanız motoru durdurup , ışıkları söndürün .
2 . Araçtaki oksijen miktarını korumak için sigara içmeyin , ateş yakmayın .
3 . Telsiz varsa çağrı yapın ve telsizi alıcı konumunda sürekli açık tutun .
4 . Dışarı ses ( korna ) ve ışık verecek herhangi bir alet ( fener gibi ) faydalı olabilir .
5 . Araçta bir çubuk veya benzeri bir alet varsa bunu kar içinde yukarı doğru batırıp kurtarmaya gelecek olanların çubuğu görmelerini sağlayabilirsiniz .
6 . Son olarak aracı çevreleyen karı kazmaya çalışın . Ancak , kazarken kendinizi güvende hissetmiyorsanız araç içinde