Elimizden düşürmediğimiz ve günlük yaşantımızın vazgeçilmezi haline gelen cep telefonu, yanlış kullanımı halinde omurgada ciddi hasarlara yol açabiliyor. Baş, boyun ağrısından sırt ve duruş bozuklukları gibi kişinin dış görünümüne kadar etki eden telefon kullanımı, vücutta kronik ağrı döngülerini de beraberinde getiriyor. Telefonu iki elle tutmak yerine, tek elle kullanmanın daha doğru olduğunu söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğr. Gör. Mehmet Toprak, doğru çanta kullanımının da ipuçlarını verdi.

Ortalama insan başının 5 buçuk kilogram olduğunu ve telefon kullanımı sırasında başın 60 derece aşağı doğru eğilmesiyle vücudun bunu 27 kilogram olarak algıladığını söyleyen Toprak, “Telefon kullanımı sırasında 5 buçuk kilogram olan başımızı eğer 15 derece öne doğru eğersek, vücut bunu 12 kilogram olarak hisseder. Eğer başımızı 30 derece öne doğru eğersek, bunu 18 kilogram olarak hissediyor. 45 derece öne eğip telefonla, bilgisayarla, kitapla meşgul olursak 22 kilogram olarak hissediyor. 60 derece öne doğru eğersek de 5 buçuk kilogram olan başımızı vücut, 27 kilogram olarak hissediyor” dedi.

Tedavinin yanında kişinin, yaşam stilinde de değişikliğe gitmesi gerektiğini belirten Toprak, “Kronik olarak yük binme sonrası sırt ve boyun kavşağımızdaki kas gruplarımızda spazmlar gelişiyor. Kronik ağrı döngüleri oluşuyor. Bu aşamada kişi, istirahat etse de ağrıları hafiflemiyor çünkü; kas çok çalışmadan dolayı artık kendisini korumaya alıyor ve kasılıyor, dinlenemiyor, rahatlayamıyor. Bunun tedavisi de ameliyat, kayropraktik ya da fizik tedavi değil. Çare kişinin günlük yaşam stilini değiştirmesi” şeklinde konuştu.

Kişinin öncelikle yanlış yaptığı hareketi düzeltmesiyle bu durumun önlenebileceğini dile getiren Toprak, “Eğer tüm bunları yapmaya devam ediyorsa, yapılan tedaviler çok kalıcı olmuyor. Tedavi de olmuyorsa ve bu alışkanlıklarına devam ediyorsa, omurgadaki kemik ve diskler arasındaki yapılarda dejenerasyon oluyor.

Uzun vadede boyun kemiklerinde dizilim bozuklukları gelişmesi ve boyun bölgesindeki yumuşak dokularda oluşan problemler nedeniyle boyun kaynaklı baş ağrıları görülebiliyor. Buna servikojenik baş ağrısı yani boyun kaynaklı baş ağrısı diyoruz. Bu kişilerin, boynunu tedavi edip hastanın yaşam stili ile de bu tedaviyi desteklediğimiz zaman baş ağrıları geçebiliyor” dedi.

Yanlış cep telefonu kullanımının omurgada şekil bozukluğuna neden olduğunu söyleyen ve uyarılarda bulunan Toprak, “Omurga bir bütün. Başınız öne doğru gittiği zaman omuzlarınızın da öne doğru gitmeme gibi bir şansı yok. Dolayısıyla omuzlarınızın öne doğru kapanmasıyla birlikte kürek kemiklerinizin arası açılır ve burada kamburlaşma durumu olur. Omurga ‘S’ şeklinde. Bir yeri bozduğunuz zaman öbür taraf da bozuluyor.

Bel ve sırt kısmının da adapte şekli de bozuluyor. Bozulma derken şekillenmeler yani istemediğimiz, omurganın doğasında olmayan şekillenmeler. Bunlar da vücutta yük dağılımını olumsuz etkiliyor. Kişi boynunu öne doğru tuttuğu zaman sadece boyun ağrısı değil sırt ağrısı da oluşur. Vücudun bütününde kas, iskelet sisteminde problemler gelişebiliyor” şeklinde konuştu.

Doğru cep telefonu kullanımı hakkında bilgi veren Toprak, telefonu tam göz hizasında tutmanın da doğru olmadığını ve kullanım sırasında el değişikliğinin yapılması gerektiğini söyledi. Doğru kullanım için önerlerde bulunan Toprak, konuşmasına şöyle devam etti:

“Kollar dirsekten bükülü halde telefonu tutmak doğrudur. Telefonu iki elle kullanmak yerine tek elle kullanmanın sırt için daha sağlıklı olduğuna yönelik çalışmalar var. Telefonu iki elle kullandığınız zaman omuzlarınız daha çok önde ve daha çok kapanıyorsunuz. Yani telefonu tek elle kullanmak daha az zararlı. Bunun yanında sürekli aynı elde uzun süre telefon kullananlar el değiştirmeli. Telefonu bir miktar aşağıda tutmak gerekir. Tam karşıda tutmak da iyi değil çünkü o zaman da kollarımızı havada taşımak zorunda kalıyoruz. Kollarımız gövdemizin yanında ve dirsekten bükülü bir şekilde 10-15 derece başımızı aşağı eğebiliriz.

Tam göz hizasında tutmak sürdürülebilir makul bir hedef değil. Kollarımızı havada taşımak yerine burada yer çekimini lehimize kullanıp kolları tam gövdeyle bitişik tutup ön kolumuzla telefonu vücudumuza yaklaştırabiliriz. Yani gözümüzün biraz aşağısında tutabiliriz. Öte yandan, çoğunlukla baş parmağımızı kullandığımız için bu uzun vadede parmaklarda kireçlenmeye neden olabilir.”

Doğru çanta kullanımı hakkında da bilgi veren Toprak, “Tek taraflı çanta kullanımı önermiyoruz. Bunun yerine çantayı çift taraflı kullanmak daha doğru. Kadınların kullandığı askılı çantada yapılması gereken en temel şey askıyı çapraz olarak takmak ama her seferinde aynı taraftan takılmamalı. Mümkün olduğunca çantanın askısını diğer omuzla değiştirmek gerekiyor” şeklinde konuştu.