• Web sitemizin içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için Web sitemize kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Web sitemize üye olmak tamamen ücretsizdir.
  • Sohbetokey.com ile canlı okey oynamaya ne dersin? Hem sohbet et, hem mobil okey oyna!
  • Soru mu? Sorun mu? ''Bir Sorum Var?'' sistemimiz aktiftir. Paylaşın beraber çözüm üretelim.

Çanakkale'de "Çanakkale Geçilmez Sözünü" Aşan "Düşman Denizaltısı" AE2

TRWE_2012

Süper Moderatör
Üyelik Tarihi
2 Haz 2020
Konular
3,091
Mesajlar
5,890
MFC Puanı
20,830
25 Nisan sabahı, Avustralya piyadeleri Gelibolu Yarımadası’nın batı yakasına çıkarma yaparlarken, bir Avustralya denizaltısı olan AE2 Çanakkale Boğazı’ndaki mayınların ve akıntılarının arasından ilerliyordu.

4 Ağustos 1914:
İttifak Devletleri olan Almanya ve Avusturya-Macaristan, İtilaf Devletleri ile olan Britanya, Fransa ve Rusya ile savaşa tutuşmuştu. Osmanlı İmparatorluğu bir kaç ay içinde Almanya ve Avusturya-Macaristan saflarında savaşa girecekti.

Rusya için önemli deniz ticaret yolu, Karadeniz’i Marmara Denizi yoluyla Akdeniz’e bağlayan boğazlardan geçer. Bu deniz yolu, Rusya’nın Karadeniz’deki limanlarından buğday ihraç etmesini ve müttefiklerinden malzeme almasını sağlar.

29 Ekim 1914:
Osmanlı İmparatorluğu Rusya’nın Karadeniz’deki limanlarını bombardıman ederek savaşa girer ve İstanbul ve Çanakkale Boğazlarını gemi trafiğine kapatır. Bu, Rusya’nın Ege Denizi’ne ve Akdeniz’e giden deniz ticaret yolunu tamamen kapatır.

Britanya ve müttefikleri, Türkiye daha savaşa girmeden önce kuzeyindeki Gelibolu Yarımadası’ndan savunulan Çanakkale Boğazı’nı kontrol etmek için planlar yapıyorlardı.

Bu görevin ne kadar güç olduğu gayet açıktır. Çanakkale Boğazı’nın uzunluğu 65 kilometredir ve genişliği ise bir kıyıdan diğerine mesafesi 1600 metre olan en dar yeri dışında 7 kilometredir. Çanakkale Boğazı’na hakim yarlar vardır ve boğaz kaleler ve mayın hattıyla korunur. Ayrıca Marmara Denizi’nden gelen kuvvetli bir akıntı vardır.

24 Nisan 1915 Cumartesi (Gelibolu Çıkarması’ndan bir gün önce):
AE2 denizaltısının kaptanı Deniz Binbaşı Henry Stoker’a Çanakkale Boğazı’nı geçmesi için bir teşebbüste bulunması emri verilir. Plan, akülerin tasarruflu kullanılması için karanlıkta su üstünden ilerledikten sonra mayın hattının altında dalışa geçip, boğazın en dar yerinde bulunan Çanakkale ve Nağara Burunlarının etrafından geçebilmek için su üstüne çıkmaktır.

Eğer Stoker Çanakkale’ye kadar ulaşabilirse, karşılaşacağı mayın gemilerini batırmaya çalışıp, genel bir kargaşa ortamı yaratacaktı. AE2 Marmara Denizi’ne ulaştığında, İstanbul ve Çanakkale boğazları arasındaki gemi trafiğini engellemek için elinden geleni yapacaktı.

25 Nisan saat 01:30:
Bozcaada açıklarında demir alan AE2, ay gözden kayboluncaya kadar bekledikten sonra Çanakkale Boğazı’nın girişine doğru ilerler.

25 Nisan saat 02:30:
AE2 Çanakkale Boğazı’na girer ve saatte yaklaşık 8 deniz mili süratle yavaşça su üstünden ilerler.Kepez Burnu’nun güneyindeki kayalıklarda, Kepez Burnu’nda ve Çanakkale’de bulunan projektörler boğazı tararlar.Hava rüzgarsız ve parçalı bulutludur.

25 Nisan saat 03:30:
AE2 ilerlerken boğazın giriş kısmını tarayan güney yakasındaki Kepez Burnu’nun güneyindeki kayalıklarda bulunan projektörler denizaltıyı kuzey yakasına yaklaşmaya zorlar.

25 Nisan saat 04:30:
AE2 Soğandere’ye yaklaşırken kuzey yakasında bulunan bir top 2.4 kilometre mesafeden ateş eder. Denizaltı dalar ve 21 ile 24 metre arası derinlikte, mayın hattının içinden ilerler.

25 Nisan saat 04:30 ile 05:00 arası:
Bundan sonraki yarım saat boyunca AE2 mayın hattı içinden ilerlerken, gerilen teller neredeyse hiç durmadan geminin yan taraflarına sürter. İki kere bir şeye takılır ve bunlardan kurtulması zaman alır.

25 Nisan saat 05:00 ile 06:00 arası:
AE2 mayın hattında gözetleme yapmak amacıyla iki defa su üstüne çıkar. Bu, Kraliyet Donanması denizaltısı E15’in 17 Nisan 1915 günü akıntıya kapılıp, Kepez Burnu yakınlarında bulunan bir bataryanın toplarının aşağısında karaya oturmasından dolayı alınması gerekli bir risk olarak kabul edilir.

25 Nisan saat 06:00:
AE2, Stoker’ın iyi bir pozisyon olarak değerlendirdiği boğazın kuzey yakasına yakın bir yerde üçüncü defa su üstüne çıkar. Denizaltı şimdi boğazın en dar yerine 3 km mesafededir ve Stoker 6 metre derinlikte, periskobu dışarda bırakarak ilerler.

25 Nisan saat 06:01:
AE2’nin periskobu boğazın en dar yerindeki kalelerden görülür ve üzerine ateş açılır. Stoker boğazın en dar yerinde, sancak tarafındaki Çanakkale açıklarında mayın taşıdığını sandığı, demir atmış eski bir gemi görür. Ayrıca etrafta bir kaç destroyer ve bir diğer gemi vardır. O, saldırmak üzere eski gemiye doğru ilerler.

25 Nisan saat 06:05:
Stoker bu eski geminin arkasında küçük bir kruvazör görür. Kruvazörün mayın taşıma olasılığının daha yüksek olduğunu düşünerek ona saldırmaya karar verir.

25 Nisan saat 06:10:
AE2, 275 metre ile 365 metre arasındaki bir mesafeden, pruvasındaki torpidolardan birini ateşler ve bir destroyerin denizaltıya iskele tarafından çarpmaya teşebbüsünü önlemek için 21 metre derine dalar. Dalarken destroyer üzerinden geçer ve torpidonun tam karşısındaki kruvazöre isabet ettiği duyulur.

25 Nisan saat 06:11 ile 06:15 arası:
Stoker batması olası olan kruvazörün altında kalmamak için yönünü sancak tarafına çevirir. O, AE2’nin boğazın tam ortasında olduğunu sanmaktadır. Dört dakika sonra AE2 esas rotasına döner ve 6 metre derinliğe çıkar.

25 Nisan saat 06:16:
AE2 su üstüne çıkarken derinliği 3 metre olan sığ kayalıklara çarpar ve altını sürterek ilerler. Denizaltı, kumanda kulesinin büyük bölümü görünecek bir şekilde su üstünde durur ve Stoker periskobuyla Anadolu Mecidiye Tabyası’nın hemen aşağısında olduğunu görür. Şimdi denizaltı yoğun bir ateş altındadır.

25 Nisan saat 06:20:
Periskop aşağı çekilmiştir ve 4 dakika sonra AE2 tekrar yüzer hale gelir. Pruvası boğazın girişine yönelik bir şekilde 21 metre derinliğe iner. Stoker 27 metreye iner ve boğazdan yukarı gitmek amacıyla sadece iskele motorunu kullanarak dümeni tamamen iskele tarafına kırar.

25 Nisan saat 06:25:
Esas rotanın yakınlarında pruvası hızla dönen AE2, sancak tarafındaki motorunu kullanarak ilerler ve hemen Gelibolu kıyılarında sığ kayalıklara sürterek, Değirmenburnu’ndaki kalenin aşağısında, 2 metre derinlikte karaya oturur.

25 Nisan saat 06:25 ile 06:30 arası:
Stoker periskobu vasıtasıyla iki destroyer, bir gumbot ve bir kaç küçük geminin üzerilerine ateş ettiğini görür. AE2 beş dakika boyunca bu pozisyonda çakılı kalır.

25 Nisan saat 06:30:
Denizaltısı sığ kayalıklarda eğik bir şekilde duran Stoker motorları tam yol ilerletir. AE2 sığ kayaların üzerinden aşağıya doğru inmeye başlar ve sonra ciddi bir şekilde bir şeye çarpmasına rağmen derine inmeye devam eder. AE2 24 metre derinlikte kayalıklardan kurtulur, ancak Stoker en son çarpmanın denizaltıya hasar vermiş olabileceğini düşünür.

25 Nisan saat 06:30 ile 07:00 arası:
Nağara Burnu’na yaklaşan AE2, 6 metre derinliğe çıkar ve etrafının destroyerler ve gumbotlarıyla çevrilmiş olduğunu görür. Periskobun her yüzeye çıkışında destroyerler ona çarpmaya çalışırlar. Stoker AE2’yi 21 metre derinliğe indirir.

25 Nisan saat 07:15:
Stoker, gözetleme için su üstüne yaklaşmanın ve Nağara Burnu’nda karaya oturmanın yaratacağı tehlikeler yüzünden 27 metreye iner ve görünmeden burnun etrafından dolaşmak için rotasını değiştirir.

25 Nisan saat 07:30:
AE2 bir süre sonra boğazın ortasında uygun bir yerde 6 metre derinliğe çıkar ve Nağara Burnu’nu geride bırakıp Marmara Denizi’ne doğru ilerler. Stoker kendisini takip eden gemilerin burnun güneyinde arama yaptıklarını görür.

25 Nisan saat 07:30 ile 08:00 arası:
Denizaltının periskobu tekrar görülür ve kovalamaca devam eder. AE2 27 metre derine iner ve o derinlikte yarım saat kadar kalır.

25 Nisan saat 08:00:
Gözetleme için 6 metreye çıkan Stoker iki tarafının kendisini takip eden gemilerle dolu olduğunu ve biraz ileride iki römorkörün aralarında bir tel gerili olduğunu görür. O, yerinin belli olduğunu ve telden ağa takılacağını sanarak AE2’nin tekrar 27 metre derinliğe inmesi için emir verir.

25 Nisan saat 08:30:
Stoker rotasını sancak tarafına çevirir ve Asya kıyısına yaklaşıp, gelişmeleri beklemeye karar verir. Akülerin, Marmara Denizi’ne ulaşıp, peşindekileri kaybetmeye yetecek kadar şarjı kalmamıştı. AE2 şimdi 24 metre derinlikte denizin dibinde durur.

25 Nisan saat 09:00:
Bir gemi üzerlerinden geçer ve geminin yedeğinde çektiği bir şey AE2’nin yan tarafına çarpar. Bir süre üzerlerinden gemiler geçer ve AE2 normal denizcilik hatlarından çok uzakta olduğundan, Stoker Türklerin hala kendisini arıyor olduğu fikrindedir.

25 Nisan saat 11:00:
AE2 saklanacak başka bir yer bulmak amacıyla hareket etmeye çalışır. En son çarpmanın yol açtığı sızıntılar, sintinenin suyla dolmasına yol açar ve bu su dışarı pompalanamaz. Stoker bu suyun ve yağın yüzeye çıkıp yerini belli edeceğinin farkındadır.

25 Nisan saat 11.00’dan sonrası:
Bu su ileri taşınıp torpido deliğine boşaltılır. Hareket etmeye çalışan Stoker dalış ayarlarının bozulduğunu farkeder ve su yüzeyine çıkmadan tekrar dengeyi sağlamak için yapılan her şey başarısız olur. AE2 üzerinden gemilerin gelip gittiği o yerde gün boyu durmak zorundadır.

25 Nisan saat 19:00:
Şimdi su üstünde her şey sakindir.

25 – 26 Nisan saat 21:00 ile 03:00 arası:
AE2 su üstüne çıkar ve görünürde hiç bir düşman gemisi yoktur.

25 – 26 Nisan saat 21:00 ile 03:00 arası:
AE2 yüzeye çıkar ve görünürde hiç bir gemi yoktur. AE2 akülerini şarj ederek ilerler. Gece boyu boğazda hiç bir gemiyle karşılaşılmaz. Doğudan gelen yağmur ve bulutlar yüzünden etrafta ay ışığı yoktu ve böylece denizaltı karanlık yüzünden görülmüyordu.

26 Nisan saat 03:00:
Hava açılır ve bulutlar dağılır fakat ay tepelerin arkasına inmiştir.

26 Nisan saat 03:30:
Mürettebat bozulan dalış ayarlarını düzeltir.

26 Nisan saat 04:00:
AE2 boğazda su üstünde ilerler.

26 Nisan tan vaktinden önce saat 05:30:
Stoker periskobuyla ileride iki savaş gemisi görür ve bunlara saldırmak için dalar. Deniz çarşaf gibi durgun olduğundan, AE2 periskobu aşağıda olarak yaklaşmak zorundadır.

26 Nisan saat 05:45:
Stoker torpido menzilinin içinde periskobu su üstüne çıkarır ve 460 metre mesafede bulunan bir grup geminin en sonunda olduğunu sandığı gemiyi, AE2’nin iskele tarafındaki torpido tüpünün nişan hattında görür.

26 Nisan saat 05:45:
Stoker ateş eder fakat gemi rotasını değiştirir ve torpido geminin önünden geçerek hedefi ıskalar. Önde giden kruvazöre ateş eden Stoker, daha büyük olan ikinci savaş gemisine, bir diğer torpido tüpüyle isabet ettirme olasılığı yüksek olarak nişan alamayacağını anlar.

26 Nisan saat 07:00:
AE2 Çanakkale Boğazı’nın ucunda yer alan Gelibolu’ya yaklaşır. İki kıyının arasında kalan denizde çok miktarda balıkçı gemisi vardır. AE2 21 metreye dalıp, onların altından geçerek Marmara Denizi’ne doğru rotasında devam eder.

26 Nisan saat 09:00:
AE2 Marmara Denizi’ne girer.

26 – 30 Nisan:
İlerleyen günlerde AE2 Marmara Denizi’ni arşınlar. Denizin dibinde dinlenmekle ve su üstünde tamir ve akü şarjı etmekle geçen uzun periyotlar gemiler üzerine yapılan başarısız saldırılar ve ara sıra AE2’nin kendisine karşı yapılan saldırılarla kesintiye uğruyordu.

30 Nisan günü saat 10:30’da E14 denizaltısıyla buluşmaya çalışırken bir Türk torpido botu tarafından saldırıya uğrayan AE2, dalmasının mümkün olmadığını farkeder.
Stoker su altına dalmak için pruva haznesini suyla doldurur ve denizaltı süratle dalar. AE2’de sadece 100 ayak derinliğe kadar çalışan bir derinlik ölçer bulunur ve bu derinlik çabucak ulaşılıp geçilir. AE2 tam kıç hızıyla gider ve ana balastını patlatır.

Uzun bir zaman geçtikten sonra denizaltı hızla yükselmeye başlayıp, 100 ayak derinliği geçer ve tüm çabalara rağmen kıç kısmı önde olmak üzere su üstüne çıkar. Bir kaç saniye içinde makina dairesi isabet alır ve üç yerinde delik açılır. Stoker o zaman ana balastı patlatır ve herkesin güverteye çıkmasını emreder. O, denizaltıyı batırmak için hazneleri açar ve güverteye çıkar. Denizaltı bir kaç dakika içinde Marmara Denizi’nde, Karaburun’un yaklaşık 6 kilometre kuzeyinde, 55 kulaç derinlikte batar. Mürettebatın tamamı torpido botu tarafından kurtarılır ve esir edilir.

Kaynak : TSK-Donanma Komutanlığı
 
Üst