• Web sitemizin içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için Web sitemize kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Web sitemize üye olmak tamamen ücretsizdir.
  • Sohbetokey.com ile canlı okey oynamaya ne dersin? Hem sohbet et, hem mobil okey oyna!
  • Soru mu? Sorun mu? ''Bir Sorum Var?'' sistemimiz aktiftir. Paylaşın beraber çözüm üretelim.

BONSAİ YAPMA SANATI

DarkWoman

MFC Üyesi
Üyelik Tarihi
27 Kas 2019
Konular
5,318
Mesajlar
11,488
MFC Puanı
66,370
bonn.jpg



Bonsai ile ilgilenen ve bu sanata başlamak isteyenlere daha fazla öğrenmek için motivasyon kaynağı olacağını düşünüyorum.

Bir Bonsainin Küçük Olmasını Ne Sağlar?

bonnsaii.jpg


Bir bonsaide insanları en fazla hayrete düşüren ve onlarda hayranlık uyandıran şey bunca yaşlı bir ağacın bu kadar küçük olmasıdır. Bir çok insan ağacın küçük kalmasının nedeninin ağacın kök sistemine yapılan müdahele yani kök budaması olduğunu düşünür. Bu tam olarak doğru değildir. Nasıl bir ağacın dallarının budanması ağacın daha güçlü ve canlı büyümesine yol açarsa, bir ağacın köklerinin budanması da ağacın daha canlı ve güçlü olmasını sağlar. Ağacın küçük kalmasını sağlayan, doğanın ağacın dalları ile kökleri arasındaki dengeyi sağlamasıdır. Yani kökleri bonsai saksısı gibi çok küçük bir hacme sıkışmış olan ağacın dalları da buna bağlı olarak çok yavaş büyürler. Bir bonsainin küçük kalmasının nedeni ağacın kök sisteminin çok küçük tutulmasıdır.

Çok uzun süre bir saksıda bulunan bitkinin kökleri zaman içinde saksıyı doldurur ve topraktaki bütün besini bitirir. Bitki bu şekilde bırakılırsa zamanla zayıflar ve sonunda ölür. Kök budamasının önemi buradadır. Bonsainin sağlıklı yaşamaya devam edebilmesi için köklerinin periyodik olarak budanması gerekir. Köklerin budanması yeni ve taze köklerin oluşmasına neden olacak ve bu da ağacın dallarının taze sürgünler vermesini sağlayacaktır. Hem kök sistemiyle dallar arasındaki dengeyi korumak hem de bonsainin şeklini korumak için bu yeni sürgünlerin düzenli bir şekilde budanması gerekir.


Özetle bonsainin küçük kalmasını saksının boyutları ve dalların budanması sağlar. Periyodik kök budaması ise bonsaiyi sağlıklı tutmak içindir. Bu üç nokta; küçük saksı, dalların ve köklerin budanması bonsai sanatının temellerini oluşturur.

Ağaç Seçimi

Doğadan Toplama:
Bir bonsai yapabilmek için öncelikle uygun bir ağaç seçilir. Ağaç elde etmek için kullanılan en eski yöntem doğadan toplamadır. İçinde bulunduğu koşullar yüzünden doğal olarak küçük kalmış bir ağaç uygun bir zamanda, kök sistemine en az zarar vererek alınır ve bonsai yapılmak için kullanılır. İlk bonsailerin bu yöntemle elde edildiği zannediliyor.

Tohumdan Yetiştirme: İkinci yöntem ise tohumdan yetiştirmektir. Bu yöntemin en büyük avantajı bonsainin stilini belirlemek açısından sağladığı mükemmel kontroldür. Tohum toprağa yerleştirildiği andan itibaren ağacın nasıl büyüyeceği, nasıl bir bonsai elde edileceği bonsai sanatçısının kontrolü altındadır. Bir başka avantajıysa bazı ağaç türleri için tek yöntem olmasıdır. En büyük dezavantajı yavaş olmasıdır.


Çelikten Üretme: Bir başka yöntemse çelikten üretmektir. Bunun avantajları arasında çeliğin alındığı ağaçla aynı özelliklere sahip bir ağacın üretilmesi vardır. Eğer çeliğin alındığı ağaç çiçek açıp, meyve veriyorsa elde ettiğimiz bonsai de hemen çiçek açıp, meyve vermeye başlayacaktır. Tohumdan üretilen bir bonsainin bu duruma ulaşması yıllar alacaktır. Bu yöntemin bir başka avantajı ise bonsai için daha uygun bir kök sistemi sağlamasıdır. Dezavantajları ise şöyle sıralanabilir: Tohumdan üretmek kadar olmasa da yine de yavaştır. Yukarıya doğru yavaşça daralan bir koni şeklindeki doğal gövde görünümünü elde etmesi zordur; bunun için bazı özel tekniklerin kullanılması gerekir. Bazı ağaçların, örneğin çam türlerinin, bu yöntemle üretilmesi çok zor hatta imkânsızdır.

bonnn.jpg


Fidanlıktan Alınan Bir Ağacı Bonsai Haline Getirme: Kimilerince ‘heykeltraşlık tekniği’ kimilerince de ‘anında bonsai’ olarak adlandırılan bu yöntemle fidanlıktan alınan bir ağaç bir kaç saatlik bir uğraş sonunda bir bonsaiye, daha doğrusu eğitimine yeni başlamış bir bonsaiye dönüştürülür. Tabii ki bu onu bonsai yapan kişinin sanatsal yeteneklerine bağlıdır. Elde edilen şey istenen bonsai tasarımının iskeletidir. Bonsai sanatçısı zaman geçtikçe bonsaiyi geliştirir ve istediği forma sokar. Böyle bir ağaç şeçerken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Küçük yapraklı veya kısa iğneli ağaçlar tercih edilmelidir. Yapraklar arasındaki uzaklık kısa olmalıdır. Ağaç sağlıklı ve sağlam olmalıdır. Gövdenin yaşlı görünmesi tercih sebebidir.

15-30cm yüksekliğinde bir bonsai yetiştirmek için 30-45cm yüksekliğinde bir ağaç seçin. Bu boy ilk bonsailerini yetiştirmek isteyenler için ideal boydur. Zamanla deneyim kazandıkça daha büyük ve daha küçük bonsailer yetiştirebilirsiniz.


Yüzeye yakın kökleri etrafa yayılmış bir ağaç tercih edilmelidir. Gövde olabildiğince konik olmalıdır. Ağacın tepesi belirli olmalıdır. En önemlisi çok sayıda ve her yöne uzayan bir dal sistemi olmalıdır. Gövdenin alt kısmındaki dallar daha kalın olmalı, yukarı çıktıkça dallar incelmelidir. Bundan sonrası ise bonsai sanatçısına kalıyor.

Nasıl Bonsai Yapılır?

Satın aldığımız bir fidanı nasıl bonsai haline sokarız şimdi çok genel hatlarıyla ondan bahsedelim. Öncelikle çok sayıda dalı, her yöne uzanan kökleri olan, gövdesi bonsai yapmaya uygun görünümlü bir ağaç seçmeliyiz. Bu seçimi yaparken hangi stilde bonsai yapmak istediğimizi de göz önünde bulundurmalıyız.

Ağacı seçip eve getirdikten sonra bonsai formuna sokmak için fazla acele etmeyin. Ağacı iyice inceleyin. Yapılması gereken ilk ve en önemli işlerden biri ağacın ön tarafının belirlenmesidir. Önü belirleyin ve ağacın üzerinde işaretleyin. Ağacı ne forma sokmak istediğinizin planını yapın. Buna göre istenen ve istenmeyen dalları belirleyin.



bonsai-yap%C4%B1m%C4%B1.jpg
bonsai-2.jpg


Bundan sonra istenmeyen dalları ve dalların istenmeyen kısımlarını budamaya başlayabiliriz. İkinci şekildeki en alt dal uygun pozisyonda ve uygun boyutlarda. Onu yerinde tutabiliriz. Kırmızı ile gösterilmiş dal parçası yukarıya doğru uzuyor. Aşağıya doğru eğmesi zor olabilir. Onu da buduyoruz. Oluşan boşluğu üzerinde bulunduğu dalın diğer kısımları ile zaman içinde doldurabiliriz. Maviyle işaretlenmiş dal, ana dallardan birinin tam tersi yönde uzanıyor. Gövdenin aynı noktasından çıkıp ters yönlere uzanan dallar istemiyoruz. Dallardaki simetri genç bir ağaç, asimetri ise yaşlı bir ağaç izlenimi verir. Bu yüzden mavi dalı da buduyoruz. Yeşille işaretlenmiş dal aşağıya doğru büyütülerek oluşan boşluğu doldurmada kullanılabilir. Bunları yaptıktan sonra sağdaki görünüme ulaştık.

Aynı prensipler üçüncü şekil için de geçerli. Kırmızı dallar yukarıya doğru uzanıyor. Onları budadık. Mavi dal bir başka güçlü dalın ters yönüne uzanıyor, onu da kestik. Yeşil dalı aşağıya doğru büyütüp boşluğu dolduruyoruz. Bu budamayı ağacın sadece öndeki dalları için değil bütün dalları için yapıyoruz.


Tepedeki dalları budadıktan sonra ağaç daha belirgin bir üçgen formu kazandı. Dördüncü şekilde ağacın başlangıçtaki haliyle budama sonrası halini görüyorsunuz. Ağacın bu üçgen formunu korumamız gerekli. Bonsaiyi güzel gösteren önemli unsurlardan biri bu üçgen formdur.

Üst kısmın budaması bitti. Bundan sonra düzenli olarak ağacın şeklini korumak ve geliştirmek için küçük küçük budamalar yapacağız. Ama bu budamalar hiçbir zaman ilki kadar ağır olmayacak.

bonsai.jpg
bonsaii.jpg


Ağacın üst kısmını budadıktan ve belli bir forma soktuktan sonra, şimdi ağacı doğrudan bir bonsai saksısının içine kök budamasını yaptıktan sonra yerleştirmek mümkün. Ama ağacı kök budamasını yaptıktan sonra bir süre daha eski saksısında veya biraz daha küçük, ama bir bonsai saksısı kadar sığ olmayan bir başka saksıda tutup eğitimine bir süre daha devam edebiliriz. Bir sonraki kök budamasında eğer ağacın durumu uygunsa, bir bonsai saksısına yerleştirmek en uygunu. Kullanacağımız toprağın drenajının iyi olması çok önemli. Şimdi de ilk kök budamasını yapalım. Ağacı saksıdan çıkaralım. Toprağı temizleyip kökleri etrafa yayalım. Gövdeye yakın kısımda toprak kalabilir. Bu işlem uzun sürebileceğinden köklerin kurumasını önlemek için sık sık suyla spreylemekte fayda var. Kök sistemi gözümüzün önünde 5. şekilde görüldüğü gibi diğer yönlere uzanan yeterli sayıda kök varsa gövdenin hemen altında aşağıya doğru uzanan ana kökü kesiyoruz. Yaşlı, ölü, aşırı uzamış kökleri de kesip kısaltıyoruz. Kök budaması ile birlikte ağacın üst kısmının da budanması, kök ve dal sistemleri arasında bir denge sağlanması ve ağacın sağlığının korunması açısından çok önemli. (Bkz. Şekil 9)

Dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar var. Dalların ve köklerin budamasını ağacın büyüme döneminde yapmamak gerek. En uygun dönem büyüme başlamadan hemen önceki dönem yani Şubat, Mart ayları. Budamalar yapıldıktan ve ağaç eğitim saksısına yerleştirildikten sonra bir ay kadar doğrudan güneş altında kalmamalı ve bu süre içinde gübrelenmemelidir. Bir yıl kadar ağaç kendi haline bırakılmalı ve daha sonra bonsai eğitimine başlanmalıdır. Bu süre içinde bonsainin şeklini korumak ve büyümesini kontrol etmek için dallar hafif olarak budanmalıdır. Ayrıca dalların bakır ya da alüminyum teller yardımıyla istenen forma sokulması; jin, sharimiki, sabamiki gibi ağacı olduğundan çok daha yaşlı göstermeye yarayan tekniklerdir. Görülecek ve hayran olunacak bir o kadar da güzellik. Bu öğrenme sürecinde başarılar. Yaşayan varlıklarla uğraştığınızı unutmayın. Onlara saygıyla yaklaşın ve onları sevin.
 
Üst