Bitkiler Nasıl Çiçek Açar?
Bahar mevsiminin gelişi ile birlikte tüm bitkiler aynı anda çiçek açar. Çeşitli renk ve kokudaki bu çiçekler, estetik açıdan sergiledikleri görüntünün yanı sıra bitkilerin çoğalması için de hayati önem taşımaktadır. Bitkilerin nasıl olup da bahar mevsiminin geldiğini ve çiçek açmaları gerektiğini bildikleri ise bugün bilim adamlarının önemli araştırma konularından biri olmaya devam etmektedir.
Akıl ve şuur sahibi olmadıkları halde bitkiler zamana bağlı olarak hareket eder. Belirli faaliyetleri için belirli zamanları seçerler. Bunu da güneş ışığındaki değişimlere bağlı olarak yaparlar. İçlerine yerleştirilmiş biyolojik saat güneş ışığı ile kurulur ve bitki ritmik hareketler yapmaya başlar. Bu ritmik hareketler, bitkinin yaşaması ve neslinin devamı için, hep en uygun zamanlamayla gerçekleşir. Hareketlerin başarıyla tamamlanabilmesi içinse birçok karmaşık işlemin kusursuz bir şekilde meydana gelmesi gerekir.
Bitkilerin çiçeklenmesi yılın belli bir zamanında çoğunlukla da ilkbaharda olur. Çünkü bu dönem bitki için en uygun zamandır. Bitkilerin bu zaman ayarlamalarını yapan biyolojik saatleri, güneş ışığının yapraklara düşme süresini bile hesaplar. Her bitkinin biyolojik saati bu süreyi bitkinin kendi yapısal özelliğine göre hesaplar. Bu şekilde bir zaman ayarlaması yapan bitkiler ne zaman ekilirlerse ekilsinler, her zaman yılın aynı zamanlarında çiçek açarlar. Ancak bitki bu zamanlamayı nasıl yapar? İşte bu sorunun cevabını bilim adamları uzun süredir araştırmaktadır.
Çiçek Açma Zamanını Bildiren Sistem
Çiçeklenme zamanını bildiren sistemin nasıl işlediğini anlamak için Arabidopsis bitkisi üzerinde uzun süreli araştırmalar yapan bilim adamları, bu bitkinin gün uzunluklarındaki değişimleri adeta “fark ettiğini” ortaya koymuşlardır. Bitki bu şekilde gün süresindeki değişimlerden mevsimsel değişiklikleri “anlayabilmektedir”. Bu değişimler uzun mesafeli bir sinyali tetikleyerek yapraktan, çiçeklenmenin meydana geldiği en uçtaki filize kadar bitkinin damar sisteminde bir sinyalin dolaşmasını sağlar. Bu sinyalin mahiyeti bilim adamlarınca hala çözülememiştir.
Imperial College London ve bitkilerin büyümelerini araştıran Max Planck Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, bu sinyali verenin bitkinin yaprağındaki Flowering Locus T (FT) geninin ürettiği Flowering Locus T (FT) adında bir protein olduğunu bulmuşlardır. Bu protein, bitkinin damar sistemi içinde çiçek açmasına neden olan diğer genleri harekete geçirerek en uç filize doğru yol alır.
FT proteini bir bitkinin yaprağında üretildiği yerden filizlere doğru ilerlerken CONSTANS adı verilen diğer bir gen tarafından tetiklenir, aksi taktirde FT proteini üretilmez. Bu nedenle CONSTANS yapraklarda kilit gen olarak tanımlanır ve gün uzunluğundaki değişimlere göre bitkinin çiçeklenme zamanını tespit etmesine yardımcı olur.
Çiçeklenme Mekanizmasının Çözülmesi Ürün Verimliliğini Artıracak
FT proteini çıktığı yapraktan filize doğru hareket ederek, bitkilerin gün uzunluklarını hesaplamalarına ve çiçeklenme zamanını tespit etmelerine yardımcı olur. Japonya’da pirinçler üzerinde yapılan incelemeler, bu bitkide de çok benzer bir mekanizmanın işlediğini göstermiştir. Bilim adamları bu buluşun tarım ürünlerinin verimini artırmada kullanılacağını düşünmektedirler. Çünkü çiçeklenmenin, Yüce Allah’ın izniyle, kontrol edilebilmesi ile üretim sezonu uzatılabilecek ve bitkiler değişen iklimlere uyum sağlayabileceklerdir. Bu buluş, Peygamber Efendimiz (sav)’in Altınçağ’da yaşanacağını müjdelediği bereketin bir işareti olabilir (En doğrusunu Allah bilir). Çünkü pek çok hadis-i şerifte, Altınçağ’da topraktan her zamankinden çok daha fazla ürün elde edileceği ve bu alanda da benzersiz bir bolluk ve bereketin görüleceği bildirilmektedir. Çiçeklenme kontrol edilerek Allah’ın izniyle tarımda bereketin artırılması için önemli bir adım atılmış olacaktır. Altınçağ’da ürünlerde ve mallarda görülmemiş bir bolluk olacağı, bu ürünlerin hesabı yapılmadan her isteyene dağıtılacağı bir hadiste şöyle bildirilmektedir:
"Benim ümmetim o devirde öyle bir refah bulacak ki, o güne dek onun mislini kesinlikle bulmamıştır. Yer yemişini (gıda ürünlerini) verecek ve insanlardan hiçbir şey saklamayacak (vermemezlik etmeyecek)tır. Mal da o gün çok birikmiş olacaktır." (Sünen-i İbni Mace, 10-347/ Ramuz el Ahadis, s. 508/ İbni Mace-Tabaranai'nin Kebiri)
Gelincik Çiçekleri Polenlerini Her Yıl Aynı Zamanda Yayıyor
Gelincik çiçekleri polenlerini yayma zamanlarını, polen taşıyıcıların en yoğun şekilde dolaştıkları günlere ve saatlere denk getirirler. Gelincik çiçekleri Temmuz ile Ağustos aylarında sabah 05.30 ile 10.00 saatleri arasında polenlerini yayarlar. Bu saat, arıların ve diğer böceklerin de beslenmek için dışarıya çıktıkları saatlerdir. Her bitki için bu günler ve saatler değişir. Ama sonuçta her bitki, Yüce Allah’ın yaratmasıyla yaptığı zaman ayarlamasıyla en garantili biçimde polenlerini yayar. Bitkiler çoğalmalarına yardımcı olan diğer canlılarla ilgili bu gibi detaylı bilgilere sahip, adeta bilgisayar merkezini andıran biyolojik bir saate sahiptirler. Bu biyolojik saatin varlığı ise tek bir mucizeyi gözler önüne serer: Yaratılış Gerçeğini...
"Yeryüzünde birbirine yakın komşu kıtalar vardır; üzüm bağları, ekinler, çatallı ve çatalsız hurmalıklar da vardır ki, bunlar aynı su ile sulanır; ama ürünlerinde (ki verimde ve lezzette) bazısını bazısına üstün kılıyoruz. Şüphesiz, bunlarda aklını kullanan bir topluluk için gerçekten ayetler vardır." (Rad Suresi, 4)
Sonuç:
Yapraktan filizlere doğru uzun bir mesafeye sinyal gönderen bir proteinin çiçeğe ne zaman açması gerektiğini haber vermesi, yaprakların gün ışığının uzunluğundaki değişiklikleri sezmesi ve filizlerle iletişim kurarak çiçeklenmeyi meydana getirmesi elbette bitki hücresinde yer alan şuuru olmayan hücrelerin gerçekleştirebileceği işlemler değildir. Kuşkusuz bitkilerin hücrelerine gerekli olan bu bilgileri yerleştiren, her şeyi eksiksiz yaratan, her türlü yaratmadan haberdar olan Yüce Allah'tır. Rabbimiz bu gerçeği bir ayette şöyle haber verir:
"Görmedin mi, Allah, gökten su indirdi, böylece yeryüzü yemyeşil donatıldı. Şüphesiz Allah, lütfedicidir, her şeyden haberdardır." (Hac Suresi, 63)(makale harun yahya)
Akıl ve şuur sahibi olmadıkları halde bitkiler zamana bağlı olarak hareket eder. Belirli faaliyetleri için belirli zamanları seçerler. Bunu da güneş ışığındaki değişimlere bağlı olarak yaparlar. İçlerine yerleştirilmiş biyolojik saat güneş ışığı ile kurulur ve bitki ritmik hareketler yapmaya başlar. Bu ritmik hareketler, bitkinin yaşaması ve neslinin devamı için, hep en uygun zamanlamayla gerçekleşir. Hareketlerin başarıyla tamamlanabilmesi içinse birçok karmaşık işlemin kusursuz bir şekilde meydana gelmesi gerekir.
Bitkilerin çiçeklenmesi yılın belli bir zamanında çoğunlukla da ilkbaharda olur. Çünkü bu dönem bitki için en uygun zamandır. Bitkilerin bu zaman ayarlamalarını yapan biyolojik saatleri, güneş ışığının yapraklara düşme süresini bile hesaplar. Her bitkinin biyolojik saati bu süreyi bitkinin kendi yapısal özelliğine göre hesaplar. Bu şekilde bir zaman ayarlaması yapan bitkiler ne zaman ekilirlerse ekilsinler, her zaman yılın aynı zamanlarında çiçek açarlar. Ancak bitki bu zamanlamayı nasıl yapar? İşte bu sorunun cevabını bilim adamları uzun süredir araştırmaktadır.
Çiçek Açma Zamanını Bildiren Sistem
Çiçeklenme zamanını bildiren sistemin nasıl işlediğini anlamak için Arabidopsis bitkisi üzerinde uzun süreli araştırmalar yapan bilim adamları, bu bitkinin gün uzunluklarındaki değişimleri adeta “fark ettiğini” ortaya koymuşlardır. Bitki bu şekilde gün süresindeki değişimlerden mevsimsel değişiklikleri “anlayabilmektedir”. Bu değişimler uzun mesafeli bir sinyali tetikleyerek yapraktan, çiçeklenmenin meydana geldiği en uçtaki filize kadar bitkinin damar sisteminde bir sinyalin dolaşmasını sağlar. Bu sinyalin mahiyeti bilim adamlarınca hala çözülememiştir.
Imperial College London ve bitkilerin büyümelerini araştıran Max Planck Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, bu sinyali verenin bitkinin yaprağındaki Flowering Locus T (FT) geninin ürettiği Flowering Locus T (FT) adında bir protein olduğunu bulmuşlardır. Bu protein, bitkinin damar sistemi içinde çiçek açmasına neden olan diğer genleri harekete geçirerek en uç filize doğru yol alır.
FT proteini bir bitkinin yaprağında üretildiği yerden filizlere doğru ilerlerken CONSTANS adı verilen diğer bir gen tarafından tetiklenir, aksi taktirde FT proteini üretilmez. Bu nedenle CONSTANS yapraklarda kilit gen olarak tanımlanır ve gün uzunluğundaki değişimlere göre bitkinin çiçeklenme zamanını tespit etmesine yardımcı olur.
Çiçeklenme Mekanizmasının Çözülmesi Ürün Verimliliğini Artıracak
FT proteini çıktığı yapraktan filize doğru hareket ederek, bitkilerin gün uzunluklarını hesaplamalarına ve çiçeklenme zamanını tespit etmelerine yardımcı olur. Japonya’da pirinçler üzerinde yapılan incelemeler, bu bitkide de çok benzer bir mekanizmanın işlediğini göstermiştir. Bilim adamları bu buluşun tarım ürünlerinin verimini artırmada kullanılacağını düşünmektedirler. Çünkü çiçeklenmenin, Yüce Allah’ın izniyle, kontrol edilebilmesi ile üretim sezonu uzatılabilecek ve bitkiler değişen iklimlere uyum sağlayabileceklerdir. Bu buluş, Peygamber Efendimiz (sav)’in Altınçağ’da yaşanacağını müjdelediği bereketin bir işareti olabilir (En doğrusunu Allah bilir). Çünkü pek çok hadis-i şerifte, Altınçağ’da topraktan her zamankinden çok daha fazla ürün elde edileceği ve bu alanda da benzersiz bir bolluk ve bereketin görüleceği bildirilmektedir. Çiçeklenme kontrol edilerek Allah’ın izniyle tarımda bereketin artırılması için önemli bir adım atılmış olacaktır. Altınçağ’da ürünlerde ve mallarda görülmemiş bir bolluk olacağı, bu ürünlerin hesabı yapılmadan her isteyene dağıtılacağı bir hadiste şöyle bildirilmektedir:
"Benim ümmetim o devirde öyle bir refah bulacak ki, o güne dek onun mislini kesinlikle bulmamıştır. Yer yemişini (gıda ürünlerini) verecek ve insanlardan hiçbir şey saklamayacak (vermemezlik etmeyecek)tır. Mal da o gün çok birikmiş olacaktır." (Sünen-i İbni Mace, 10-347/ Ramuz el Ahadis, s. 508/ İbni Mace-Tabaranai'nin Kebiri)
Gelincik Çiçekleri Polenlerini Her Yıl Aynı Zamanda Yayıyor
Gelincik çiçekleri polenlerini yayma zamanlarını, polen taşıyıcıların en yoğun şekilde dolaştıkları günlere ve saatlere denk getirirler. Gelincik çiçekleri Temmuz ile Ağustos aylarında sabah 05.30 ile 10.00 saatleri arasında polenlerini yayarlar. Bu saat, arıların ve diğer böceklerin de beslenmek için dışarıya çıktıkları saatlerdir. Her bitki için bu günler ve saatler değişir. Ama sonuçta her bitki, Yüce Allah’ın yaratmasıyla yaptığı zaman ayarlamasıyla en garantili biçimde polenlerini yayar. Bitkiler çoğalmalarına yardımcı olan diğer canlılarla ilgili bu gibi detaylı bilgilere sahip, adeta bilgisayar merkezini andıran biyolojik bir saate sahiptirler. Bu biyolojik saatin varlığı ise tek bir mucizeyi gözler önüne serer: Yaratılış Gerçeğini...
"Yeryüzünde birbirine yakın komşu kıtalar vardır; üzüm bağları, ekinler, çatallı ve çatalsız hurmalıklar da vardır ki, bunlar aynı su ile sulanır; ama ürünlerinde (ki verimde ve lezzette) bazısını bazısına üstün kılıyoruz. Şüphesiz, bunlarda aklını kullanan bir topluluk için gerçekten ayetler vardır." (Rad Suresi, 4)
Sonuç:
Yapraktan filizlere doğru uzun bir mesafeye sinyal gönderen bir proteinin çiçeğe ne zaman açması gerektiğini haber vermesi, yaprakların gün ışığının uzunluğundaki değişiklikleri sezmesi ve filizlerle iletişim kurarak çiçeklenmeyi meydana getirmesi elbette bitki hücresinde yer alan şuuru olmayan hücrelerin gerçekleştirebileceği işlemler değildir. Kuşkusuz bitkilerin hücrelerine gerekli olan bu bilgileri yerleştiren, her şeyi eksiksiz yaratan, her türlü yaratmadan haberdar olan Yüce Allah'tır. Rabbimiz bu gerçeği bir ayette şöyle haber verir:
"Görmedin mi, Allah, gökten su indirdi, böylece yeryüzü yemyeşil donatıldı. Şüphesiz Allah, lütfedicidir, her şeyden haberdardır." (Hac Suresi, 63)(makale harun yahya)