-
- Üyelik Tarihi
- 8 Ara 2012
-
- Mesajlar
- 17,518
-
- MFC Puanı
- 3,901
Bernoulli Yasası;
Akışkan maddeleri hareketlerini ve bu hareketler esnasında, akım silindirinin içindeki basınç, yükseklik ve hız gibi ilişkileri açıklığa kavuşturan yasadır. Hollanda asıllı bilim adamı Daniel Bernoullinin 1700-1782 koyduğu yasa, her bir terimin bir uzunluk boyutuna sahip üç toplamdan oluşan bir denklemle tanımlanır.
Bu üç terimler sırası ile:
Hız yükseltisi veya akışkan maddenin, boru içindeki bir yerde v hızına erişebilmesi için, hareketin başladığı yükselti;
Basınç yükseltisi veya boru içerisindeki bir noktada p hidrostatik basıncının oluşabilmesi için yeterli, durgun bir sıvının yüksekliği;
Söz konusu olan noktanın boru içindeki yükseltisi.
Bernoulli yasası uyarınca bu üç yükseltinin toplamı asla değişmez. Bernoulli yasasını açıklığa kavuşturan denklem, ancak ideal ve sıkıştırılması mümkün olmayan sıvı maddelerin akışları durumunda doğru sonuçlar gösterir. Sıvıların akışında sürtünme etkileri sebebiyle yaklaşık sonuçlar elde ederiz. Bernoulli denklemi, bir sıvının akım çizgileri süresince enerjinin korunması ilkesi uygulaması ile bulunur. Buna binaen yasa, şöyle açıklanabilir; İdeal bir akışkanın akışı halide, aynı bir akış çizgisi içinde bulunan her noktadaki kinetik enerji potansiyel enerji ve basıncının toplamı değişmez. Sonuç itibariyle bir sıvı borusu içindeki akışkanın basıncı, sıvının hızın büyük olduğu kısımlarda küçüktür; çünkü hızın fazla olduğu kısımlarda akım çizgileri artar ve basınç düşer.
Bernoulli yasası, bir sıvı ya da gazın akım yolu güzergahında, bu akımı etkileyen veya engelleyen bir madde bulunduğu vakit büyük önem arz eder. Bu halde cisim ve akışkan birbirlerine göre harekette bulunurlar. Akım esnasında vuku bulan basınç kuvvetleri engelin, akış güzergahı üzerinde eylemsiz durmasına veya hareketsiz bir akışkan içerisinde hareket etmesine bağlı değildir. Yasa her iki vaziyette de aynı sonuca ulaşır. Gaz ya da sıvı halindeki sıvıların veya bu ortamlar içerisinde ki maddelerin hareketleri esnasında gözlemlenen birçok mevzu veya olay, Bernoulli yasası ile açıklanmaktadır.
Örnek verecek olursak, bir çeşmeden akan suya elimizi değdirdiğimizde su, elimize doğru harekette bulunur. Çünkü suyun akış hızı elimizde temas ettiği yerde artar, akım çizgileri artar ve basınç düşer. Böylelikle su daha fazla olan hava basıncının etkisi ile elimize doğru harekette bulunur. Çok yüksek bir yerden serbest bırakılan bir kâğıt parçasının düşerken savrulması; bir iple ufak aralıklarla asılmış iki küre arasına üflendiğinde, birbirlerine doğru zıt hareket eden iki aracın yan yana geçtikleri sırada birbirlerine doğru çekim kuvveti uygulaması; içerisinden sıvı akan bir hortumun, dışarıya aktığı ucunun gelişi güzel hareketlerde bulunması, Bernoulli yasasıyla açıklanan olaylardan yalnızca birkaçıdır.
Bernoulli Denklemi:
ρ. V /2 + P = sabit
ρ : Özkütle,
V : Akışkanın hızı,
P : Basınçtır.