- Konum
- ىαкαяyλ
-
- Üyelik Tarihi
- 27 Kas 2009
-
- Mesajlar
- 24,120
-
- MFC Puanı
- 79
İyi niyet kavramı, bir olayı bilmek ya da bilmemek gibi sübjektif bir temele dayanır.İyi niyet hakların kazanılmasına hizmet eder.Ancak var olan bilgisizlik veya yanlış bilginin mazur görülebilir olması gerekir.Ör: Bir çalıntı bilgisayar satın alırken çalıntı olup olmadığın bilmememiz mazur görülemezken, sıradan bir kitap için aynı şey geçerli değildir.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
Mazur Görülemediği Haller:
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
- Kanundan Dolayı Bilme Yükümlülüğü Ör: TMK 410 Kanunda açıkça iyi niyetin geçerli olmadığının belirtildiği durumlar
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
- Tam ehliyetsizlerle yapılan işlemler
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
- Sınırlı ehliyetsizlerle yapılan işlemler
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
- Durumun Gereği Bilme Yükümlülüğü Ör: El yazısı bir kitabı satın alırken o kitabın kütüphaneye ait olup olmadığını bilinmesi.Bu durum objektif değerlendirmeye tabiidir.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
İyi Niyetin Korunmasının Sınırları ( MK 3)
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
-İyi niyet, ilgili kanun maddelerinde düzenlenmemiş ise iyi niyet korunamaz.Ör sınırlı ehliyetsizlerle yapılan sözleşmede, diğer tarafı koruyan bir kanun hükmü yoktur
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
- İyi niyet karinesi, iyi niyetli olan kişi tarafından ispat edilmek zorunda değildir.Karşı taraf iyi niyetli olunmadığını ispatla yükümlüdür.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
- Gereken özenin ihmal edildiği durumlarda iyi niyet korunmaz.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
İyi Niyetli Olmanın Sonuçları:
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
A) HUKUKİ SAKATLIĞI TAMAMEN ORTADAN KALDIRIR
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
1-Emin sıfatıyla zilyetten mal kazanma(TMK 988 )
2-Temsil yetkisinin geri alındığını bilmeyen kişi o kimse ile hukuki işlem yapması
3-Sahibinin rızası dışında elinden çıkan para ve hamile yazılı senetler (TMK 990
4-Alacağın devrinin borçluya bildirilmemesi(BK 165 )
5-Evli bir kişinin ikinci bir kişiyle evlenmesi(TMK 147 )
6-Kazandırıcı zaman aşımı ile hak kazanılması(TMK 712, 777)
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
B) İYİ NİYETİN HUKUKİ SAKATLIĞA BAĞLI SONUÇLARI HAFİFLETMESİ
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
1-Sorumluluğu Azaltma: Ör:A, Tam ehliyetli olmayan B'den meyve bahçesini iyi niyetle ve bilmeden satın alıyor.B'nin yasal temsilcisi iadesini istiyor.A iade etmekle yükümlüdür ancak semereleri tazmin yükümlülüğü yoktur.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
1-Bazı Taleplere İmkan Vermesi: A, B'nin iradesi dışında elinden çıkmış bir malı, o tip eşya satan bir yerden satın almışsa mülkiyet kazanmaz ancak A malı B'ye ancak ödemiş olduğu satış bedelini B'den alması durumunda iade eder.Ancak iyi niyetli kişi malı mağazadan değil de üçüncü kişiden satın almışsa malı iade ile yükümlüdür ve bir talep hakkına sahip değildir.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
C) İYİ NİYETİN HAKKI GENİŞLETMESİ
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
A, B'nin arsasına taşan bir inşaatı mesela bir garajı iyi niyetle yapmışsa bir tazminat karşılığında kendisine verilmesini istiyebilir. (MK 725)
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
D) İYİ NİYETİN ZAMAN AŞIMI YOLU İLE BİR MALIN MÜLKİYETİNİN KAZANILMASINDAKİ ROLÜ
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
--Taşınırlarda, bir kimsenin rızası dışında çıkan şeyleri kazanan kimsenin iyi niyeti kural olarak korunmaz.Ancak bir kimse 5 yıl süre ile davasız ve aralıksız ve iyi niyetle bu mala malik oldığı inancı ile malı kullanmışsa bu sürenin sonunda malın maliki olur.(TMK 777)
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
--Taşınmazlarda, bir kimsenin rızası dışında elinden çıkan şeylerde ise aynı durum 10 sene için geçerlidir.(TMK 712)
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
Genel olarak;
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
1- Emanet bırakılmış şeylerin zilyedinden mal kazanan kimse iyi niyetle malı satın almışsa malın mülkiyetine sahip olur.(MK 901)
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
2- Rızası dışında elinden çıkan şeylerin mülkiyetini kazanan kimseler içinse 5 yıl zamanaşımı gerekir.Bu durum para ve hamile yazılı senetler için geçerli değildir.İyi niyetle elinde bulunduran kimse zamanaşımı olmaksızın malik olur.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
3- İyi niyet zaman aşımı süresinin tamamı içinde aranırken, emanet bırakılan şeylerin mülkiyetini kazanma anında aranır.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
4- İyi niyet bazı durumlarda korunmayabilir.
[FONT=verdana, tahoma, arial][/FONT]
5- İyi niyetli kişi genel anlamda gereken özeni göstermiş olmalıdır.