12 Büyük Olimposlular
Yunanlılar evreni Tanrıların yarattığına inanmazlardı.Onlara göre evren Tanrıları yaratmıştı.Tanrılardan önce yer ve gök vardı.Titanlar onların çocukları tanrılar da torunlarıydı.
TİTANLAR VE ON İKİ BÜYÜK OLYMPOSLULAR
Yaşlı Tanrılar diye anılan Titanlar çağlar boyunca evreni elinde tutmuşlardı.Son derece güçlü ve iriydiler. Sayıları çoktur ama Mitologya'da hepsi de önemli değildir. En önemlileri KRONOS'dur (Latincede:SATURNUS). Oglu Zeus kendisini tahttan indirene kadar öteki Titanları yönetmiştir. Romalılara kalırsa Jüpiter (Zeus'un Latince adı) tahta çıkınca Saturnus Italya'ya kaçıp Altın Çağ'ı getirmiştir. Bu barış ve mutluluk dönemi de kendi başta kaldığı süre boyunca sürmüştür.
Adı anılabilecek öteki Tanrılar şunlardır: OKEANOS dünyayı kuşattığı ileri sürülen ırmak;karısı TETHYS; HYPERION güneşin ayın şafağın babası; adı adalet anlamına gelen THEMİS; omuzlarında dünyayı taşıyan ATLAS ile insanlığın kurtarıcısı PROMETHEUS'un babası İAPETOS. Zeus'un başa geçmesiyle sürülmeyip kendilerine daha önemsiz yerler verilen Yaşlı Tanrılarda bunlardır işte.
Titanların yerini alan tanrıların en güçlüleri On İki Büyük Olymposlulardır. Olympos'da yaşadıkları için bu ad verilir kendilerine. Olympos'un ne olduğu kolay kolay anlatılamaz. Bir tepedir Olympos; bazıları onun Yunanistanın en yüksek dağı Tesalya'daki Olympos olduğunu söylerler. İlk Yunan şiiri İliada'da Zeus ötesi tanrılara "çok yamaçlı Olympos'un en yüce tepesinden" seslenir; bu bölüme göre Olympos'un bir dağ olduğu apaçık ortadır. Ama biraz ilerde yine Zeus isterse yeryüzünü de denizleri de Olympos'un tepelerinden birine asabileceğini belirtir; bu bölüme göre ise Olympos'un bir dağ olmadığı apaçık ortadadır. Gök de değildir Olympos. Homeros Poseidon'un denizi Hades'in yer altı Zeus'un da gökyüzü Tanrısı olduğunu söyler.Yine de hep birlikte Olympos'da oturular.
Olympos'a mev***ler'in koruduğu bulutlardan meydana gelmiş büyük bir kapıdan geçerek girilirdi. İçeride tanrılar oturur uyur ambrosia yiyip nektar içer Apollon'un lirini dinlerlerdi.Tanrısal bir aile meydana getiriyordu
On İki Olymposlular:
1 - ZEUS (JUPİTER) başkan
2 - POSEIDON (NEPTUNUS) Zeus'un erkek kardeşi.
3 - HADES öteki adı PLUTON Zeus'un erkek kardeşi.
4 - HESTIA (VESTA) Zeus'un kız kardeşi.
5 - HERA (IUNO) Zeus'un karısı.
6 - ARES (MARS) Zeus ile Hera'nın oğlu.
7 - HEPHAISTOS (VULCANUS) Hera'nın oğlu Zeus'un oğlu olduğu da söylenir.
Zeus'un çocukları:
8 - ATHENA (MINERVA).
9 - APOLLON.
10 - APHRODITE (VENUS).
11 - HERMES (MERCURIUS).
12 - ARTEMIS (DIANA).
ZEUS (JUPITER)
Zeus ile kardeşleri evreni paylaşmak için kura çektiler. Deniz Poseidon'a yer altı Hades'e düştü. Zeus da böylece başkan Gök'ün hükümdarı Yağmur-Tanrısı korkunç şimşeği fırlatan Bulut-Toplayıcısı oldu. Gücü bütün öteki Tanrıların güçlerinin topl******* da büyüktü. İliada'da ailesine şöyle der:
"Herkesten güçlüyüm ben. Altın bir halat bağlayın gökyüzüne; tanrılar tanrıçalar hepiniz ucundan tutun. Zeus'u çekemezsiniz. Ama ben istersem çekerim. Olympos'un tepelerinden birine bağlarım halatı her şeyi yeri de denizi de asarım."
Ama her şeyi bilemezdi Zeus ayni anda her yerde birden bulunamazdı. Ona karşı koyanlar onu aldatanlar çıkmıştır. Iliada'da Poseidon da Hera da onu kandırır. Bazen Kader'in kendisinden üstün olduğu söylenir.
Durmadan aşık olur Zeus kadınların peşinden koşar; bunu Hera'dan saklamak için de bütün ustalığını kullanır yalanlar kıvırır. Bu durum şöyle açıklanmıştır: Bazi şehirlerin inandığı baglandığı tanrıların yerini Zeus almış zamanla ilk tanrıyla birleşerek bir tek varlık olmuştu. Ilk tanrının karısı da ondan sonra Zeus'un karısı diye bilinmişti artık.Yunanlılarin bu sonsuz aşk serüvenlerinden pek hoşlanmadığı ileri sürülebilir.
Zeus; aşk kadın yüzünden ululuğunu kaybetmemiştir. Iliada'da Agamemnon şöyle der:
"En büyük en yüce fırtına bulutlarının tanrısı Zeus göklerde yaşayan."
Troia'da Yunan Ordusuna "Zeus Baba'nin sözlerinden dönen yabancılara hiç yardım etmediği" söylenir. Zeus hakkında iki karşıt yargı uzun süre yanyana sürüp gitmiştir.
Karşı konmaz bir kalkanı vardir Zeus'un . Kuşu kartal ağaci meşeydi. Tapınağı meşe ağaçları arasında Dodona'daydı. Bakıcılar meşe yapraklarının hışırtılarını yorumlayarak onun dileğini anlamaya çalışırlar.
HERA (IUNO)
Hera Zeus'un karısı ve kız kardeşiydi; Okeanos ile Tethys tarafıbdan büyütülmüştü. Şairlerin pek ilgisini çekmemiş bir tanrıça olan Hera ilk şiirlerden birinde şöyle anlatılır:
Altın-Tahth Hera ölümsüzler kraliçesi
Güzellikte en üstünleri yüce tanrıça
Ulu Olympos'daklerin hepsi sayarlar seni
Gökler tanrısı Zeus kadar bağladırlar sana.
Bu yüce tanrıça Zeus'un aşk serüvenlerine adları karışan kadınları cezalandırmakla ün salmıştır. Suçlu olup olmadıklarına Zeus tarafından kandırılıp kandırılmadıklarına bakmamıştır bile. Yanlış o kadınlara değil o kadınların çocuklarına da kötülük etmiştir. Bir Troialı evrende Hera'dan daha güzel bir kadın bulunduğunu söylemeseydi Troia Savaşı diye bir şey olmayacaktı. Hera'nın kıskançlığı ve kini yüzünden Troia şehri yakılıp yıkılmıştır denebilir.
Önemli bir öykü Altın Post öyküsü bir yana bırakılırsa Hera kahramanları kahramanlığı desteklemiştir. Yine de her evde saygı gösterilirdi kendisine; bu da evliliğin ve evli kadınların koruyucusu olmasına bağlıdır. Doğum sırasında kadınlara yardım eden Eileithyia Hera'nın kızıydı.
Kutsal hayvanları inek ile tavus kuşunu sever(korur) şehri de Argos'du.
POSEIDON (NEPTUNUS)
Deniz Tanrısı olan Poseidon Zeus'un kardeşiydi; önem bakımında da hemen ondan sonra gelirdi. Ege denizinin iki yanında oturan Yunanlılar balıkçıydılar bu yüzden deniz tanrılarına büyük saygı gösterirlerdi. Deniz diplerinde büyük bir sarayı olan yine de günlerini Olympos'da geçiren Poseidon'un karısı Titan Okeanos'un torunu Amphitrite'ydi.
Önemli bir özelliği vardır bu tanrının: insanlara ilk atı O vermiştir. Bu özelliği edebiyatta tanrılığının yanı sıra işlenmiştir:
Poseidon efendimiz bu yüceliği sen verdin bize
Güçlü atları genç atları derinlikler yasasını sen verdin.
Fırtınayı başlatmak durgunluğu getirmek de onun elindeydi:
Buyurdu fırtına rüzgarı yükseldi
Denizin dalgaları da.
Rüzgarlar dalgalar ne kadar yükselirse yükselsin Poseidon altın arabasına binip de denizin üstünde dolaşmaya başlayınca ortalığı bir durgunluk bir sessizlik bir dinginlik yayılırdı.
"Toprak-Titreten" de derlerdi Poseidon'a ; Deniz tanrısı yanında taşıdığı üç uçlu mızrağıyla gönlünün dilediğini sarsar titretirdi.
Atlarla ilgilendiği kadar boğayla da ilgilenirdi; ama boğa başka tanrılarla da bağları olan bir hayvandır.
HADES (PLUTON)
Olymposlular arasında üçüncü kardeş olan Hades kurada yeraltını seçmiş ölüleri yönetmeye başlamıştır. Toprakta gizli değerli madenler yüzünden Pluton Zenginlik tanrısı diye de adlandırılmıştır. Yunanlılar gibi Romalılar da Hades derlerdi ona; bazıları Latincede zengin anlamına gelen "Dis" kelimesini onun adı olarak benimsemişlerdir.
Pek ünlü bir başligi vardi Hades'in kim giyse görünmez olurdu. Karanlik ülkesinden kolay kolay ayrilmaz Olympos'a oldukça seyrek giderdi; zaten kendisini orda iyi karşilamazlar agirlamazlardi. Acimayan bir tanriydi ama dogrulugu adaleti severdi. Korkunçtu ama kötü bir tanri degildi.
Karısı yeryüzünden kaçırarak Aşağı dünyanın kraliçesi yaptığı Persephone (Proserpina) idi.
Ölüler tanrısıydı Hades; ama kendisi Yunanlıların Thanatos dedikleri Ölüm'le karıştırmamalıdır.
PALLAS ATHENA (MINERVA)
Zeus'un kızıydı; annesi yoktu. Bebek olarak değil de büyümüş olarak zırhlar içinde çıkmıştı Zeus'un kafasından. İlk şiirlerde bu arada İliada'da acımak nedir bilmeyen katı yürekli duygusuz bir savaş tanrıçası diye tanıtılır; aslında ülkeyi saldırılardan koruyan bir tanrıçaydı Athena. Bir başka özelliği şehir tanrıçası olmasıydı; uygarlığın el sanatlarının tarımın koruyucusu dizginin yaratıcısıydı; atları ilk ehlileştiren oydu.
Zeus çocukların içinde en çok Athena'yı severdi; ona güvenir korkunç kalkanını yakıcı silahı şimşeği yalnız onun taşımasına izin verirdi.
Üç erden (bakire) tanrıça arasında en önemli olan Athena'ya Erden Parheos tapınağına da Parthenon adı takılmıştır. Sonraları yazılarda şiirlerde akıl mantık ve saflığın birleşiminden meydana gelmiş bir kavram olarak ele alınmıştır.
Zeka tanrıçası savaşmaktan hoşlanırdı ancak Athena hak ve hukuk için çarpışır; kan dökmektense zekasını kullanmayı yeğlerdi. O sorunları önce kafasını kullanarak çözmeye çalışır eğer başarılı olamazsa savaşa girerdi.
Şehri Athenai (Atina) ağacı kendi yarattığı zeytin kuşu da baykuştu.
PHOIBOS APOLLON
Zeus ile Leto (Latona)'nın oğlu Apollon Delos adasında doğmuştu. "Tanrıların içinde en Yunan tanrı" diye bilinirdi. Olymposluları altın liriyle eğlendiren çok uzaklara ok atabilen hastaları iyileştiren iğleştirme sanatını hastalara ilk öğreten gümüş yayın efendisi okçu tanrı olarak yunan şiirlerine geçmiştir.
Karanlık nedir bilmeyen Işık Tanrısı yalan nedir bilmeyen Doğruluk Tanrısı da derledi ona:
Ey Phoibos doğruluk tahtından
Dünyanın kalbindeki yerinden
Sesleniyor musun insanlara.
Hiç yalan söylenmiyor Zeus'un buyruğuyla
Doğruluk sözünü karartacak gölge yok.
Ölümsüz bir hakla mühürlendi Zeus
Apollon'un onurunu konuştuğu zaman
Herkes inansın diye sarsılmaz bir inançla.
Parnasson'un yamaçlarındaki tapınağı Delphoi'nin mitologyada önemli bir yeri vardır. Bu tapınaktaki kutsal kaynağın adı Kastalia ırmağın adı da Kephissos'du. Delphoi dünyanın ortası olarak bilinirdi yalnız Yunanistan'dan değil bütün dünyadan ziyaretçiler gelirdi oraya. Doğruyu arayanlar sorularının cevaplarını orda bulurlardı.
Değişik adları vardı Apollon'un. Yukarda sayılanların yanısıra Kurtlar Tanrısı Fareler Tanrısı Güneş Tanrısıda denirdi ona. Zaten Phoibos "ışıldayan" anlamına gelmektedir. Burada asıl Güneş Tanrısı'nın Titan Hyperion'un oğlu Helios olduğunu belirtmek gerekir.
Apollon'un en önemli özelliği insanlarla tanrılar arasında bağlar ilgiler kurmuş olmasıdır. Tanrıların isteklerini insanlara bildiren onlara tanrılarıyla nasıl iyi geçinebileceklerini söyleyen aralarını bulan hep Apollon'du.
Ağacı defneydi.Yaratıların çoğu onun için kutsaldı; ama yunus ile kargaya ayrı bir sevgi beslerdi.
ARTEMİS (DIANA)
Apollon'un ikiz kardeşi Zeus ile Leto'nun kızlarıdır. Olympos'daki üç erden(bakire) tanrıdan biri de oydu;
Yaradılışa aşkı karıştıran Altın Aphrodite
Bükemez avlıyamaz üç yüreği; erden Vesta
Savaştan ustaların sanatından başka bir şey düşünmeyen Athena
Ve Artemis koruları vahşi avları seven dağlarda.
Kadın olmasına rağmen tanrılar içinde Baş-avcı Artemis'di. Çok iyi bir avcıydı. Gençleri yavruları severdi. Yine de Troia'ya gitmek isteyen Yunan donanması Artemis'e genç bir kız kurban edinceye kadar yola çıkmamıştı. Başka öykülerde katı yüreklidir Av Tanrıçası. Bir kadın acı çekmeden ansızın ölürse onun gümüş oklarıyla ölmüş demektir.
Phoibos'un güneş olduğu belirtilmişti; Artemis de Ay anlamına gelen Phoibe ve Selene (Latincede Luna) adlarını almıştır. Aslında Phoibe bir Titan Selene de Apollon'la ilgisi olmayan bir Ay Tanrıçasıydı. Apollon'la karıştırılan Helios'un kızkardeşi olduğu için bazı kişiler onu Artemis sanmışlardır.
Hekate ile de bir tutulur Artemis. Bazı şairlere göre gökte Selene yeryüzünde Artemis yeraltında ve karanlığa büründüğü zamanlar gökyüzünde Hekate'dir.
Selvi onun için kutsaldı; yabani hayvanların hepsini özellikle de geyiği severdi.
APHRODITE (VENUS)
Ölümlülerin de ölümsüzlerinde akıllarını çalan Aşk ve Güzellik Tanrıçası; kalplerine girdiği kimselere alayla gülen Kahkaha Tanrıçası; karşı konmaz Tanrıça...
İliada'ya bakılırsa Zeus ile Dione'nin kzılarıdır; ama daha sonra yazılan şiirlerde deniz köpüklerinden doğmuş olduğu anlatılmıştır (Aphros Yunancada köpük anlamına gelir). Bu doğum Kythera yakınlarında olmuş Aphrodite sonradan Kypros (Kıbrıs) kıyılarına sürüklenmiştir. Bu olay sonucunda iki ada da kutsal sayılmış tanrıçaya da Kypris Kythereia adları verilmiştir.
Batı yelini soluğu taşıdı onu
Gürüldeyen denizin üstünde
Sevimli köpüklerden kaldırıp
Dalgalarda çevrili Kypros'una.
Altın çelenkli saatler
Onu sevinçle karşıladılar.
Ölümsüz giysilere sarıp
Tanrılara götürdüler onu.
Menekşelerle taçlanmış Kythereia'yı görünce
Bir şaşkınlık kapladı bütün tanrıları.
Bir ilk bahar sabahı Kıbrıs adası kıyılarında kıpırtısız olan deniz birden bire köpüklü beyaz bir dalga ile hareketlendi. Bu dalga ile birlikte bir sedef kabuğu kıyıya vurdu. Sedefin kapağı açıldığında içinden güzeller güzeli Aphrodite çıkmıştı. Beraberinde aşk tanrısı olan oğlu Eros da vardı. Kumsalda yürüdükçe bastığı yerlerde renk renk güzel kokulu çiçekler açıyordu.
Zaman tanrıçaları olan Horalar onları karşıladılar ve önce Aphrodite'i güzelce yıkayıp vücudundaki tuzlu deniz suyunu temizlediler. Uzun saçlarını örüp başını altın bir taçla süslediler üzerine tülden süslü elbiseler giydirip boynuna kıvılcımlar saçan kolyeler taktılar. Daha sonra onu ve oğlunu alıp Olympos'a çıkardılar. Olympos'taki tanrılar bu güzeli görünce hayranlıklarını gizleyemediler.
O günden sonra Aphrodite güzellik ve aşk tanrıçası olarak Olymposta diğer tanrı ve tanrıçalarla birlikte yaşamaya başladı.
Aprodite güzelliği ile sadece tanrıların değil insanların da gönlünü fethetmişti. İnsanların kalplerine sevgi ve aşk tohumları serpiyor onlara neşe ve sevinç veriyordu. Diğer yandan kimi zaman bu neşe ve sevinç aşk acısına da dönüşebiliyordu. Güzel tanrıça gücünü sadece insanlar ve tanrılar üzerinde göstermezdi. O tüm tabiata söz geçirebilirdi. Tek bir tatlı bakışıyla kudurmuş dalgaları sakinleştirir nefesi ile deli gibi esen rüzgarları dindirirdi. Yeryüzünde her şeyi o diriltir o canlandırırdı. Kurumuş çiçekleri tekrar diriltir dünyayı süsler güzelleştirirdi.
Romalılar da inanırlardı buna. Güzellik Aphrodite'yle gelirdi. Rüzgarları fırtına bulutları onu görünce kaçar çiçekler toprağı süsler denizin dalgaları kahkahalar atardı. Onsuz sevinç de mutluluk da olmazdı.
İliada'ya göre ise Aphrodite ölümlülerin bile saldırmaya çekinmedikleri yumuşak zayıf bir yaratıktır. Daha sonraki şiirlerde erkekler üzerinde yıkıcı gücü olan kinci kötü bir tanrıça olarak gösterilirdi. Ateş tanrısı çirkin topal Hephaistos'un karısıydı.
Ağaçlardan mersin ağacını hayvanlardan kumruyu bazen de serçe ile kuğuyu korurdu.
HERMES (MERCURIUS)
Babası Zeus annesi de Atlas'ın kızı Maia'ydı.Ayaklarında kanatlı sandallar başında kanatlı bir başlık elinde de kanatlı bir asa (Kerykeion Latincede Caduceus) bulunurdu.Zeus'un habercisiydi onu kadar tez ayaklı bir yaratığa mitologyada rastlanmaz.
En zekisi en kurnazıydı tanrıların; Hırsızlar Ustası'ydı bir adı da hırsızlığa daha bir günlükken başlamıştı;
Sabahleyin erkenden doğdu
Akşam çökünceye kadar çalmıştı bile
Apollon'un sürülerini
Zeus sürüleri geri verirdi. Hermes de kaplumbağa kabuğundan yaptığı çalgıyı Apollon'a armağan ederek onun gönlünü kazandı. Ticaret tanrısı tüccarların korucusu olarak anılmasında belki bu küçük olayında payı vardır.
Ölülere klavuzluk eden onları son evlerine götüren Tanrısal Haberci de Hermes'den başkası değildir.Mitologyada tanrılar içinde en çok onun adına rastlanır.
ARES (MARS)
Zeus ile Hera'nın oğulları olan Ares savaş tanrısıydı. İliada'da son derece katı yürekli kinci bir tanrı olarak tanıtılmıştır. Ares insanların birbirlerine girmesini dereler gibi kan akmasını çok severdi. Bu yüzden insanların kalplerine kin ve nefret sokardı. Kör bir cesarete ve olağanüstü bir kuvvete sahip olduğundan kavgalara korkunç naralar atarak girer kılıcını sağa sola savurur durmadan adam öldürürdü. Kana susayan bir tanrı olduğundan geçtiği yerlere ölüm ve feleket saçardı.
Homeros'a göre yalnız kana susamış biri değildir korkaktır da. Yaralandığı zaman acıyla haykırır arkasına bile bakmadan kaçar. Savaş alanına tek başına inmez yanında yardımcıları vardır; kız kardeşi Eris (Kavga) ile Eris'in oğlu Çekişme. Savaş Tanrıçası da üç adamıyla (Yı'gı Titreyiş Ürküntü) yardım eder ona. Hep birden ilerlemeye görsünler ortalığı kan kaplar toprağın üstünden sel gibi kan akar.
Yunanlılar Ares'i pek sevmezlerdi; Romalılar Mars'ı daha çok severlerdi. Onlara göre parıltılı zırhlar içinde üstün soylu bir görünüşü olan hiç yenilmeyen bir tanrıydı Mars. Romalılar da Mars'ı gördükleri zaman Yunanlıların yaptığı gibi kaçmazlar savaş tanrısına doğru "yüce bir ölüme" koşarlardı.
Bir savaş sembolü olmaktan ileri gidememiştir Ares; mitologyada adına pek seyrek rastlanır. Hermes Hera Apollon gibi kişiliği yoktur. Kendisine tapan bir şehir bulmakta imkansızdır. Yunanlılar onu ana yurdunu zalim sert insanlar ülkesi Thrakia olduğunu söylemişlerdir.
Ares'in en büyük düşmanı Athena idi. Athena hak uğruna büyük bir amaç için savaşan savaşçıların koruyucusu olduğundan barbarlarla birlikte çatışmaya giren Ares ile sık sık çarpışırlar birbilerine zıt düşerlerdi.
Kuşlardan hangisini seçtiğini kestirmek zor değildir: akbaba. Köpek de onun hayvanıydı bunu yapmakla Yunanlıların köpeğe haksızlık ettikleri ileri sürülebilir.
HEPHAISTOS (VULCANUS)
Ateş tanrısı Zeus ile Hera'nın oğullarıydı. Bazıları Zeus'un Athena'yı yaratmasına karşılık Hera'nın da tek başına Hephaistos'u doğurduğunu söylerler. Bütün güzel kusursuz tanrılar içinde en çirkini oydu. Topaldı da: İliada'nın bir yerinde doğurduğu yaratığın çirkin olduğunu görerek kızan Hera'nın onu gökten fırlattığı bir yerinde de Hera'yı savunmak için bu işi Zeus'un yaptığı yazılıdır.İşin tuhafı İki olayıda Hephaistos anlatır.
Homeros'a göre Ateş Tanrısı Olympos'da büyük saygı görürdü. Bütün ölümsüzlerin silahlarını zırhlarını hazırlayan demircilik yapan oydu. Çalıştığı yerde de altından yaptığı kızlar canlanıp ona yardım ederlerdi.
Daha sonraki şiirlerde Hephaistos'un ocağının yanardağın altında olduğu belirtilmiştir.
İliada'ya bakılırsa karısı üç Kharit'lerden biri Aglaia Odysseia'ya bakılırsa Aphrodite'dir.
Yerde de gökte de sevilen iyi yürekli bir tanrıydı Hephaistos. Athena ile birlikte şehir hayatında büyük bir yeri vardı. İkiside tarımı uygarlığı el sanatlarını korurlar dokumacıları demircileri severlerdi.
HESTIA (VESTA)
Zeus'un kızkardeşi olan Hestia Athena ile Artemis gibi bir erden tanrıçaydı. Belirli bir kişiliği yoktur.Mitologyadaki öykülerde de önemli bir yer tutmaz. Evin yuvanın koruyucusuydu; bu yüzden Ocak Tanrıçası diye bilinirdi. Bütün yemekler ona bir "sunu"yla başlar bir "sunu"yla biterdi;
Hestia insanların ve ölümsüzlerin evlerinde
En yüce yer senindir sunulan tatlı şarap
Yemekte sunulan şarap sana dökülmüştür.
Sensiz ölümlülerde şölen veremez tanrılar da.
Her şehirde kutsal bir ocak bulunur bu ocakta yakılan ateş de hiç söndürülmezdi. Yeni bir şehir kurulacağı zaman başka bir şehrin ocağından ateş getirilerek yeni şehirdeki ocak törenle yakılırdı.
Vestia'nın Roma'daki ateşini altı erden rahibe korumaktaydı.
Diğer Tanrılar
EROS
Eros annesi Aphrodite gibi dünyaya güzellik ve neşe getirir insanların gönüllerini aşk ateşi ile yakar insanların mutluluklarını yada sonlarını hazırlardı. Sırtında bir çift kanadı vardı. Bu kanatlarla uçarak dünyayı dolaşır geçtiği yerlere çiçek kokuları saçardı. Eros'un elinde her zaman okları olurdu. Bu oklarla insanları kalplerinden vurur onları birbirlerine aşık ederdi.
Yunanlılar evreni Tanrıların yarattığına inanmazlardı.Onlara göre evren Tanrıları yaratmıştı.Tanrılardan önce yer ve gök vardı.Titanlar onların çocukları tanrılar da torunlarıydı.
TİTANLAR VE ON İKİ BÜYÜK OLYMPOSLULAR
Yaşlı Tanrılar diye anılan Titanlar çağlar boyunca evreni elinde tutmuşlardı.Son derece güçlü ve iriydiler. Sayıları çoktur ama Mitologya'da hepsi de önemli değildir. En önemlileri KRONOS'dur (Latincede:SATURNUS). Oglu Zeus kendisini tahttan indirene kadar öteki Titanları yönetmiştir. Romalılara kalırsa Jüpiter (Zeus'un Latince adı) tahta çıkınca Saturnus Italya'ya kaçıp Altın Çağ'ı getirmiştir. Bu barış ve mutluluk dönemi de kendi başta kaldığı süre boyunca sürmüştür.
Adı anılabilecek öteki Tanrılar şunlardır: OKEANOS dünyayı kuşattığı ileri sürülen ırmak;karısı TETHYS; HYPERION güneşin ayın şafağın babası; adı adalet anlamına gelen THEMİS; omuzlarında dünyayı taşıyan ATLAS ile insanlığın kurtarıcısı PROMETHEUS'un babası İAPETOS. Zeus'un başa geçmesiyle sürülmeyip kendilerine daha önemsiz yerler verilen Yaşlı Tanrılarda bunlardır işte.
Titanların yerini alan tanrıların en güçlüleri On İki Büyük Olymposlulardır. Olympos'da yaşadıkları için bu ad verilir kendilerine. Olympos'un ne olduğu kolay kolay anlatılamaz. Bir tepedir Olympos; bazıları onun Yunanistanın en yüksek dağı Tesalya'daki Olympos olduğunu söylerler. İlk Yunan şiiri İliada'da Zeus ötesi tanrılara "çok yamaçlı Olympos'un en yüce tepesinden" seslenir; bu bölüme göre Olympos'un bir dağ olduğu apaçık ortadır. Ama biraz ilerde yine Zeus isterse yeryüzünü de denizleri de Olympos'un tepelerinden birine asabileceğini belirtir; bu bölüme göre ise Olympos'un bir dağ olmadığı apaçık ortadadır. Gök de değildir Olympos. Homeros Poseidon'un denizi Hades'in yer altı Zeus'un da gökyüzü Tanrısı olduğunu söyler.Yine de hep birlikte Olympos'da oturular.
Olympos'a mev***ler'in koruduğu bulutlardan meydana gelmiş büyük bir kapıdan geçerek girilirdi. İçeride tanrılar oturur uyur ambrosia yiyip nektar içer Apollon'un lirini dinlerlerdi.Tanrısal bir aile meydana getiriyordu
On İki Olymposlular:
1 - ZEUS (JUPİTER) başkan
2 - POSEIDON (NEPTUNUS) Zeus'un erkek kardeşi.
3 - HADES öteki adı PLUTON Zeus'un erkek kardeşi.
4 - HESTIA (VESTA) Zeus'un kız kardeşi.
5 - HERA (IUNO) Zeus'un karısı.
6 - ARES (MARS) Zeus ile Hera'nın oğlu.
7 - HEPHAISTOS (VULCANUS) Hera'nın oğlu Zeus'un oğlu olduğu da söylenir.
Zeus'un çocukları:
8 - ATHENA (MINERVA).
9 - APOLLON.
10 - APHRODITE (VENUS).
11 - HERMES (MERCURIUS).
12 - ARTEMIS (DIANA).
ZEUS (JUPITER)
Zeus ile kardeşleri evreni paylaşmak için kura çektiler. Deniz Poseidon'a yer altı Hades'e düştü. Zeus da böylece başkan Gök'ün hükümdarı Yağmur-Tanrısı korkunç şimşeği fırlatan Bulut-Toplayıcısı oldu. Gücü bütün öteki Tanrıların güçlerinin topl******* da büyüktü. İliada'da ailesine şöyle der:
"Herkesten güçlüyüm ben. Altın bir halat bağlayın gökyüzüne; tanrılar tanrıçalar hepiniz ucundan tutun. Zeus'u çekemezsiniz. Ama ben istersem çekerim. Olympos'un tepelerinden birine bağlarım halatı her şeyi yeri de denizi de asarım."
Ama her şeyi bilemezdi Zeus ayni anda her yerde birden bulunamazdı. Ona karşı koyanlar onu aldatanlar çıkmıştır. Iliada'da Poseidon da Hera da onu kandırır. Bazen Kader'in kendisinden üstün olduğu söylenir.
Durmadan aşık olur Zeus kadınların peşinden koşar; bunu Hera'dan saklamak için de bütün ustalığını kullanır yalanlar kıvırır. Bu durum şöyle açıklanmıştır: Bazi şehirlerin inandığı baglandığı tanrıların yerini Zeus almış zamanla ilk tanrıyla birleşerek bir tek varlık olmuştu. Ilk tanrının karısı da ondan sonra Zeus'un karısı diye bilinmişti artık.Yunanlılarin bu sonsuz aşk serüvenlerinden pek hoşlanmadığı ileri sürülebilir.
Zeus; aşk kadın yüzünden ululuğunu kaybetmemiştir. Iliada'da Agamemnon şöyle der:
"En büyük en yüce fırtına bulutlarının tanrısı Zeus göklerde yaşayan."
Troia'da Yunan Ordusuna "Zeus Baba'nin sözlerinden dönen yabancılara hiç yardım etmediği" söylenir. Zeus hakkında iki karşıt yargı uzun süre yanyana sürüp gitmiştir.
Karşı konmaz bir kalkanı vardir Zeus'un . Kuşu kartal ağaci meşeydi. Tapınağı meşe ağaçları arasında Dodona'daydı. Bakıcılar meşe yapraklarının hışırtılarını yorumlayarak onun dileğini anlamaya çalışırlar.
HERA (IUNO)
Hera Zeus'un karısı ve kız kardeşiydi; Okeanos ile Tethys tarafıbdan büyütülmüştü. Şairlerin pek ilgisini çekmemiş bir tanrıça olan Hera ilk şiirlerden birinde şöyle anlatılır:
Altın-Tahth Hera ölümsüzler kraliçesi
Güzellikte en üstünleri yüce tanrıça
Ulu Olympos'daklerin hepsi sayarlar seni
Gökler tanrısı Zeus kadar bağladırlar sana.
Bu yüce tanrıça Zeus'un aşk serüvenlerine adları karışan kadınları cezalandırmakla ün salmıştır. Suçlu olup olmadıklarına Zeus tarafından kandırılıp kandırılmadıklarına bakmamıştır bile. Yanlış o kadınlara değil o kadınların çocuklarına da kötülük etmiştir. Bir Troialı evrende Hera'dan daha güzel bir kadın bulunduğunu söylemeseydi Troia Savaşı diye bir şey olmayacaktı. Hera'nın kıskançlığı ve kini yüzünden Troia şehri yakılıp yıkılmıştır denebilir.
Önemli bir öykü Altın Post öyküsü bir yana bırakılırsa Hera kahramanları kahramanlığı desteklemiştir. Yine de her evde saygı gösterilirdi kendisine; bu da evliliğin ve evli kadınların koruyucusu olmasına bağlıdır. Doğum sırasında kadınlara yardım eden Eileithyia Hera'nın kızıydı.
Kutsal hayvanları inek ile tavus kuşunu sever(korur) şehri de Argos'du.
POSEIDON (NEPTUNUS)
Deniz Tanrısı olan Poseidon Zeus'un kardeşiydi; önem bakımında da hemen ondan sonra gelirdi. Ege denizinin iki yanında oturan Yunanlılar balıkçıydılar bu yüzden deniz tanrılarına büyük saygı gösterirlerdi. Deniz diplerinde büyük bir sarayı olan yine de günlerini Olympos'da geçiren Poseidon'un karısı Titan Okeanos'un torunu Amphitrite'ydi.
Önemli bir özelliği vardır bu tanrının: insanlara ilk atı O vermiştir. Bu özelliği edebiyatta tanrılığının yanı sıra işlenmiştir:
Poseidon efendimiz bu yüceliği sen verdin bize
Güçlü atları genç atları derinlikler yasasını sen verdin.
Fırtınayı başlatmak durgunluğu getirmek de onun elindeydi:
Buyurdu fırtına rüzgarı yükseldi
Denizin dalgaları da.
Rüzgarlar dalgalar ne kadar yükselirse yükselsin Poseidon altın arabasına binip de denizin üstünde dolaşmaya başlayınca ortalığı bir durgunluk bir sessizlik bir dinginlik yayılırdı.
"Toprak-Titreten" de derlerdi Poseidon'a ; Deniz tanrısı yanında taşıdığı üç uçlu mızrağıyla gönlünün dilediğini sarsar titretirdi.
Atlarla ilgilendiği kadar boğayla da ilgilenirdi; ama boğa başka tanrılarla da bağları olan bir hayvandır.
HADES (PLUTON)
Olymposlular arasında üçüncü kardeş olan Hades kurada yeraltını seçmiş ölüleri yönetmeye başlamıştır. Toprakta gizli değerli madenler yüzünden Pluton Zenginlik tanrısı diye de adlandırılmıştır. Yunanlılar gibi Romalılar da Hades derlerdi ona; bazıları Latincede zengin anlamına gelen "Dis" kelimesini onun adı olarak benimsemişlerdir.
Pek ünlü bir başligi vardi Hades'in kim giyse görünmez olurdu. Karanlik ülkesinden kolay kolay ayrilmaz Olympos'a oldukça seyrek giderdi; zaten kendisini orda iyi karşilamazlar agirlamazlardi. Acimayan bir tanriydi ama dogrulugu adaleti severdi. Korkunçtu ama kötü bir tanri degildi.
Karısı yeryüzünden kaçırarak Aşağı dünyanın kraliçesi yaptığı Persephone (Proserpina) idi.
Ölüler tanrısıydı Hades; ama kendisi Yunanlıların Thanatos dedikleri Ölüm'le karıştırmamalıdır.
PALLAS ATHENA (MINERVA)
Zeus'un kızıydı; annesi yoktu. Bebek olarak değil de büyümüş olarak zırhlar içinde çıkmıştı Zeus'un kafasından. İlk şiirlerde bu arada İliada'da acımak nedir bilmeyen katı yürekli duygusuz bir savaş tanrıçası diye tanıtılır; aslında ülkeyi saldırılardan koruyan bir tanrıçaydı Athena. Bir başka özelliği şehir tanrıçası olmasıydı; uygarlığın el sanatlarının tarımın koruyucusu dizginin yaratıcısıydı; atları ilk ehlileştiren oydu.
Zeus çocukların içinde en çok Athena'yı severdi; ona güvenir korkunç kalkanını yakıcı silahı şimşeği yalnız onun taşımasına izin verirdi.
Üç erden (bakire) tanrıça arasında en önemli olan Athena'ya Erden Parheos tapınağına da Parthenon adı takılmıştır. Sonraları yazılarda şiirlerde akıl mantık ve saflığın birleşiminden meydana gelmiş bir kavram olarak ele alınmıştır.
Zeka tanrıçası savaşmaktan hoşlanırdı ancak Athena hak ve hukuk için çarpışır; kan dökmektense zekasını kullanmayı yeğlerdi. O sorunları önce kafasını kullanarak çözmeye çalışır eğer başarılı olamazsa savaşa girerdi.
Şehri Athenai (Atina) ağacı kendi yarattığı zeytin kuşu da baykuştu.
PHOIBOS APOLLON
Zeus ile Leto (Latona)'nın oğlu Apollon Delos adasında doğmuştu. "Tanrıların içinde en Yunan tanrı" diye bilinirdi. Olymposluları altın liriyle eğlendiren çok uzaklara ok atabilen hastaları iyileştiren iğleştirme sanatını hastalara ilk öğreten gümüş yayın efendisi okçu tanrı olarak yunan şiirlerine geçmiştir.
Karanlık nedir bilmeyen Işık Tanrısı yalan nedir bilmeyen Doğruluk Tanrısı da derledi ona:
Ey Phoibos doğruluk tahtından
Dünyanın kalbindeki yerinden
Sesleniyor musun insanlara.
Hiç yalan söylenmiyor Zeus'un buyruğuyla
Doğruluk sözünü karartacak gölge yok.
Ölümsüz bir hakla mühürlendi Zeus
Apollon'un onurunu konuştuğu zaman
Herkes inansın diye sarsılmaz bir inançla.
Parnasson'un yamaçlarındaki tapınağı Delphoi'nin mitologyada önemli bir yeri vardır. Bu tapınaktaki kutsal kaynağın adı Kastalia ırmağın adı da Kephissos'du. Delphoi dünyanın ortası olarak bilinirdi yalnız Yunanistan'dan değil bütün dünyadan ziyaretçiler gelirdi oraya. Doğruyu arayanlar sorularının cevaplarını orda bulurlardı.
Değişik adları vardı Apollon'un. Yukarda sayılanların yanısıra Kurtlar Tanrısı Fareler Tanrısı Güneş Tanrısıda denirdi ona. Zaten Phoibos "ışıldayan" anlamına gelmektedir. Burada asıl Güneş Tanrısı'nın Titan Hyperion'un oğlu Helios olduğunu belirtmek gerekir.
Apollon'un en önemli özelliği insanlarla tanrılar arasında bağlar ilgiler kurmuş olmasıdır. Tanrıların isteklerini insanlara bildiren onlara tanrılarıyla nasıl iyi geçinebileceklerini söyleyen aralarını bulan hep Apollon'du.
Ağacı defneydi.Yaratıların çoğu onun için kutsaldı; ama yunus ile kargaya ayrı bir sevgi beslerdi.
ARTEMİS (DIANA)
Apollon'un ikiz kardeşi Zeus ile Leto'nun kızlarıdır. Olympos'daki üç erden(bakire) tanrıdan biri de oydu;
Yaradılışa aşkı karıştıran Altın Aphrodite
Bükemez avlıyamaz üç yüreği; erden Vesta
Savaştan ustaların sanatından başka bir şey düşünmeyen Athena
Ve Artemis koruları vahşi avları seven dağlarda.
Kadın olmasına rağmen tanrılar içinde Baş-avcı Artemis'di. Çok iyi bir avcıydı. Gençleri yavruları severdi. Yine de Troia'ya gitmek isteyen Yunan donanması Artemis'e genç bir kız kurban edinceye kadar yola çıkmamıştı. Başka öykülerde katı yüreklidir Av Tanrıçası. Bir kadın acı çekmeden ansızın ölürse onun gümüş oklarıyla ölmüş demektir.
Phoibos'un güneş olduğu belirtilmişti; Artemis de Ay anlamına gelen Phoibe ve Selene (Latincede Luna) adlarını almıştır. Aslında Phoibe bir Titan Selene de Apollon'la ilgisi olmayan bir Ay Tanrıçasıydı. Apollon'la karıştırılan Helios'un kızkardeşi olduğu için bazı kişiler onu Artemis sanmışlardır.
Hekate ile de bir tutulur Artemis. Bazı şairlere göre gökte Selene yeryüzünde Artemis yeraltında ve karanlığa büründüğü zamanlar gökyüzünde Hekate'dir.
Selvi onun için kutsaldı; yabani hayvanların hepsini özellikle de geyiği severdi.
APHRODITE (VENUS)
Ölümlülerin de ölümsüzlerinde akıllarını çalan Aşk ve Güzellik Tanrıçası; kalplerine girdiği kimselere alayla gülen Kahkaha Tanrıçası; karşı konmaz Tanrıça...
İliada'ya bakılırsa Zeus ile Dione'nin kzılarıdır; ama daha sonra yazılan şiirlerde deniz köpüklerinden doğmuş olduğu anlatılmıştır (Aphros Yunancada köpük anlamına gelir). Bu doğum Kythera yakınlarında olmuş Aphrodite sonradan Kypros (Kıbrıs) kıyılarına sürüklenmiştir. Bu olay sonucunda iki ada da kutsal sayılmış tanrıçaya da Kypris Kythereia adları verilmiştir.
Batı yelini soluğu taşıdı onu
Gürüldeyen denizin üstünde
Sevimli köpüklerden kaldırıp
Dalgalarda çevrili Kypros'una.
Altın çelenkli saatler
Onu sevinçle karşıladılar.
Ölümsüz giysilere sarıp
Tanrılara götürdüler onu.
Menekşelerle taçlanmış Kythereia'yı görünce
Bir şaşkınlık kapladı bütün tanrıları.
Bir ilk bahar sabahı Kıbrıs adası kıyılarında kıpırtısız olan deniz birden bire köpüklü beyaz bir dalga ile hareketlendi. Bu dalga ile birlikte bir sedef kabuğu kıyıya vurdu. Sedefin kapağı açıldığında içinden güzeller güzeli Aphrodite çıkmıştı. Beraberinde aşk tanrısı olan oğlu Eros da vardı. Kumsalda yürüdükçe bastığı yerlerde renk renk güzel kokulu çiçekler açıyordu.
Zaman tanrıçaları olan Horalar onları karşıladılar ve önce Aphrodite'i güzelce yıkayıp vücudundaki tuzlu deniz suyunu temizlediler. Uzun saçlarını örüp başını altın bir taçla süslediler üzerine tülden süslü elbiseler giydirip boynuna kıvılcımlar saçan kolyeler taktılar. Daha sonra onu ve oğlunu alıp Olympos'a çıkardılar. Olympos'taki tanrılar bu güzeli görünce hayranlıklarını gizleyemediler.
O günden sonra Aphrodite güzellik ve aşk tanrıçası olarak Olymposta diğer tanrı ve tanrıçalarla birlikte yaşamaya başladı.
Aprodite güzelliği ile sadece tanrıların değil insanların da gönlünü fethetmişti. İnsanların kalplerine sevgi ve aşk tohumları serpiyor onlara neşe ve sevinç veriyordu. Diğer yandan kimi zaman bu neşe ve sevinç aşk acısına da dönüşebiliyordu. Güzel tanrıça gücünü sadece insanlar ve tanrılar üzerinde göstermezdi. O tüm tabiata söz geçirebilirdi. Tek bir tatlı bakışıyla kudurmuş dalgaları sakinleştirir nefesi ile deli gibi esen rüzgarları dindirirdi. Yeryüzünde her şeyi o diriltir o canlandırırdı. Kurumuş çiçekleri tekrar diriltir dünyayı süsler güzelleştirirdi.
Romalılar da inanırlardı buna. Güzellik Aphrodite'yle gelirdi. Rüzgarları fırtına bulutları onu görünce kaçar çiçekler toprağı süsler denizin dalgaları kahkahalar atardı. Onsuz sevinç de mutluluk da olmazdı.
İliada'ya göre ise Aphrodite ölümlülerin bile saldırmaya çekinmedikleri yumuşak zayıf bir yaratıktır. Daha sonraki şiirlerde erkekler üzerinde yıkıcı gücü olan kinci kötü bir tanrıça olarak gösterilirdi. Ateş tanrısı çirkin topal Hephaistos'un karısıydı.
Ağaçlardan mersin ağacını hayvanlardan kumruyu bazen de serçe ile kuğuyu korurdu.
HERMES (MERCURIUS)
Babası Zeus annesi de Atlas'ın kızı Maia'ydı.Ayaklarında kanatlı sandallar başında kanatlı bir başlık elinde de kanatlı bir asa (Kerykeion Latincede Caduceus) bulunurdu.Zeus'un habercisiydi onu kadar tez ayaklı bir yaratığa mitologyada rastlanmaz.
En zekisi en kurnazıydı tanrıların; Hırsızlar Ustası'ydı bir adı da hırsızlığa daha bir günlükken başlamıştı;
Sabahleyin erkenden doğdu
Akşam çökünceye kadar çalmıştı bile
Apollon'un sürülerini
Zeus sürüleri geri verirdi. Hermes de kaplumbağa kabuğundan yaptığı çalgıyı Apollon'a armağan ederek onun gönlünü kazandı. Ticaret tanrısı tüccarların korucusu olarak anılmasında belki bu küçük olayında payı vardır.
Ölülere klavuzluk eden onları son evlerine götüren Tanrısal Haberci de Hermes'den başkası değildir.Mitologyada tanrılar içinde en çok onun adına rastlanır.
ARES (MARS)
Zeus ile Hera'nın oğulları olan Ares savaş tanrısıydı. İliada'da son derece katı yürekli kinci bir tanrı olarak tanıtılmıştır. Ares insanların birbirlerine girmesini dereler gibi kan akmasını çok severdi. Bu yüzden insanların kalplerine kin ve nefret sokardı. Kör bir cesarete ve olağanüstü bir kuvvete sahip olduğundan kavgalara korkunç naralar atarak girer kılıcını sağa sola savurur durmadan adam öldürürdü. Kana susayan bir tanrı olduğundan geçtiği yerlere ölüm ve feleket saçardı.
Homeros'a göre yalnız kana susamış biri değildir korkaktır da. Yaralandığı zaman acıyla haykırır arkasına bile bakmadan kaçar. Savaş alanına tek başına inmez yanında yardımcıları vardır; kız kardeşi Eris (Kavga) ile Eris'in oğlu Çekişme. Savaş Tanrıçası da üç adamıyla (Yı'gı Titreyiş Ürküntü) yardım eder ona. Hep birden ilerlemeye görsünler ortalığı kan kaplar toprağın üstünden sel gibi kan akar.
Yunanlılar Ares'i pek sevmezlerdi; Romalılar Mars'ı daha çok severlerdi. Onlara göre parıltılı zırhlar içinde üstün soylu bir görünüşü olan hiç yenilmeyen bir tanrıydı Mars. Romalılar da Mars'ı gördükleri zaman Yunanlıların yaptığı gibi kaçmazlar savaş tanrısına doğru "yüce bir ölüme" koşarlardı.
Bir savaş sembolü olmaktan ileri gidememiştir Ares; mitologyada adına pek seyrek rastlanır. Hermes Hera Apollon gibi kişiliği yoktur. Kendisine tapan bir şehir bulmakta imkansızdır. Yunanlılar onu ana yurdunu zalim sert insanlar ülkesi Thrakia olduğunu söylemişlerdir.
Ares'in en büyük düşmanı Athena idi. Athena hak uğruna büyük bir amaç için savaşan savaşçıların koruyucusu olduğundan barbarlarla birlikte çatışmaya giren Ares ile sık sık çarpışırlar birbilerine zıt düşerlerdi.
Kuşlardan hangisini seçtiğini kestirmek zor değildir: akbaba. Köpek de onun hayvanıydı bunu yapmakla Yunanlıların köpeğe haksızlık ettikleri ileri sürülebilir.
HEPHAISTOS (VULCANUS)
Ateş tanrısı Zeus ile Hera'nın oğullarıydı. Bazıları Zeus'un Athena'yı yaratmasına karşılık Hera'nın da tek başına Hephaistos'u doğurduğunu söylerler. Bütün güzel kusursuz tanrılar içinde en çirkini oydu. Topaldı da: İliada'nın bir yerinde doğurduğu yaratığın çirkin olduğunu görerek kızan Hera'nın onu gökten fırlattığı bir yerinde de Hera'yı savunmak için bu işi Zeus'un yaptığı yazılıdır.İşin tuhafı İki olayıda Hephaistos anlatır.
Homeros'a göre Ateş Tanrısı Olympos'da büyük saygı görürdü. Bütün ölümsüzlerin silahlarını zırhlarını hazırlayan demircilik yapan oydu. Çalıştığı yerde de altından yaptığı kızlar canlanıp ona yardım ederlerdi.
Daha sonraki şiirlerde Hephaistos'un ocağının yanardağın altında olduğu belirtilmiştir.
İliada'ya bakılırsa karısı üç Kharit'lerden biri Aglaia Odysseia'ya bakılırsa Aphrodite'dir.
Yerde de gökte de sevilen iyi yürekli bir tanrıydı Hephaistos. Athena ile birlikte şehir hayatında büyük bir yeri vardı. İkiside tarımı uygarlığı el sanatlarını korurlar dokumacıları demircileri severlerdi.
HESTIA (VESTA)
Zeus'un kızkardeşi olan Hestia Athena ile Artemis gibi bir erden tanrıçaydı. Belirli bir kişiliği yoktur.Mitologyadaki öykülerde de önemli bir yer tutmaz. Evin yuvanın koruyucusuydu; bu yüzden Ocak Tanrıçası diye bilinirdi. Bütün yemekler ona bir "sunu"yla başlar bir "sunu"yla biterdi;
Hestia insanların ve ölümsüzlerin evlerinde
En yüce yer senindir sunulan tatlı şarap
Yemekte sunulan şarap sana dökülmüştür.
Sensiz ölümlülerde şölen veremez tanrılar da.
Her şehirde kutsal bir ocak bulunur bu ocakta yakılan ateş de hiç söndürülmezdi. Yeni bir şehir kurulacağı zaman başka bir şehrin ocağından ateş getirilerek yeni şehirdeki ocak törenle yakılırdı.
Vestia'nın Roma'daki ateşini altı erden rahibe korumaktaydı.
Diğer Tanrılar
EROS
Eros annesi Aphrodite gibi dünyaya güzellik ve neşe getirir insanların gönüllerini aşk ateşi ile yakar insanların mutluluklarını yada sonlarını hazırlardı. Sırtında bir çift kanadı vardı. Bu kanatlarla uçarak dünyayı dolaşır geçtiği yerlere çiçek kokuları saçardı. Eros'un elinde her zaman okları olurdu. Bu oklarla insanları kalplerinden vurur onları birbirlerine aşık ederdi.